Jan Czochralski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Życiorys: drobne techniczne |
drobne techniczne |
||
Linia 41:
Interesował się chemią. W wieku 16 lat zamieszkał u brata w [[Trzemeszno (powiat krotoszyński)|Trzemesznie]] koło [[Rozdrażew]]a. Rozpoczął pracę w aptece w [[Krotoszyn]]ie{{r|Tomaszewski}}, gdzie prowadził eksperymenty naukowe w dziedzinie chemii. W 1904 r. wyjechał do [[Berlin]]a{{r|gw}} i rozpoczął pracę w aptece i drogerii dr. A. Herbranda w [[Altglienicke]], a następnie w [[AEG (koncern)|AEG]]-[[Kabelwerk Oberspree]]{{r|kosmos}}. Zajmował się określaniem jakości i czystości [[Ruda|rud]], olejów, smarów, [[metale|metali]], [[stop metali|stopów]] i ich [[półprodukt]]ów oraz [[rafinacja|rafinowaniem]] [[miedź|miedzi]]. W tym czasie uczęszczał na wykłady chemii na Politechnice w [[Charlottenburg (dzielnica Berlina)|Charlottenburgu]] pod Berlinem jako wolny słuchacz. Na Uniwersytecie Berlińskim chodził również na wykłady na wydziale sztuki, na które uczęszczała także Marguerita Haase{{r|kosmos}}, pianistka pochodząca z holenderskiej rodziny osiadłej w Berlinie{{r|gw|kosmos}}. Marguerita w 1910 r. została jego żoną{{r|gw}}.
W 1906 r. rozpoczął pierwszą naukową pracę w laboratorium firmy Kunheim & Co, a rok później w [[AEG (koncern)|Allgemeine Elektricitäts Gesellschaft]] (AEG), gdzie został kierownikiem{{r|gw}} działu badania stali i żelaza. W 1910 r. na [[Uniwersytet Techniczny w Berlinie|Politechnice w Charlottenburgu]] uzyskał dyplom inżyniera chemika{{r|gw}}.
W latach 1911–1914 był asystentem Wicharda von Moellendorffa, z którym opublikował swoją pierwszą pracę poświęconą [[krystalografia|krystalografii]] metali, a dokładniej podwalinom późniejszej teorii [[Dyslokacja (krystalografia)|dyslokacji]]<ref name="pierwsza-praca">{{Cytuj stronę | url = http://skaczmarek.zut.edu.pl/Wyklad_1.pdf | tytuł = Wykład | opublikowany = zut.edu.pl | strony = 13 | data dostępu = 2015-01-02 | archiwum = https://web.archive.org/web/20150102020920/http://skaczmarek.zut.edu.pl/Wyklad_1.pdf | zarchiwizowano = 2015-01-02 }}</ref>. Od tamtej pory właśnie [[metalografia]] stała się dziedziną, której Czochralski poświęcił resztę życia. Pierwsze publikacje były poświęcone zastosowaniu [[aluminium]] w elektronice{{r|kosmos}}. Największy rozgłos przyniosła mu odkryta w 1916 r. metoda pomiaru szybkości [[Krystalizacja|krystalizacji]] metali{{r|Czochralski J Ein neues Verfahren}}, wykorzystywana obecnie do produkcji monokryształów krzemu. Według popularnej anegdoty metodę tę odkrył przypadkowo, zanurzając pióro w tyglu z gorącą cyną zamiast w kałamarzu{{r|gw}}. Jego proces w podobny sposób można zaobserwować łatwo samemu lutując brudną [[Lutownica|lutownicą]] kiedy to krople cyny nie zostają zestalonymi błyszczącymi ciekło wyglądającymi kroplami a stają się chropowate i brudnoszare co jest objawem krystalizacji. Pomiar szybkości krystalizacji metali przyniósł mu największy rozgłos. W 1917 r. przeniósł się do [[Frankfurt nad Menem|Frankfurtu nad Menem]], gdzie został szefem laboratorium metaloznawczego Metallbank und Metallurgische Gesellschaft AG. Tam opracował i w 1924 r. opatentował bezcynowy [[stop metali|stop]] [[łożysko (mechanika)|łożyskowy]], który wykorzystano w produkcji panewek do ślizgowych łożysk kolejowych. Stop zwany był w Polsce [[metal B|metalem B]], a produkowały go [[Zakłady Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”|zakłady w Ursusie]]. Stop spowodował rewolucję w kolejnictwie, przyczyniając się do zwiększenia prędkości i niezawodności ruchu pociągów, co przynosiło liczne oszczędności eksploatacyjne. Wynalazek ten był szczególnie istotny dla gospodarki Niemiec, którą objęto zakazem importu cyny. Patent zakupiony został przez niemiecką kolej (''Bahnmetal'') oraz liczne państwa, m.in.: USA, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], Czechosłowację, Francję i Anglię. Metal B był wykorzystywany powszechnie do lat 60. XX wieku, gdy łożyska ślizgowe zastąpiono tocznymi. Metal B pozwolił Czochralskiemu znacznie się wzbogacić{{r|gw}}. Głównym celem młodego Czochralskiego było jednak wprowadzenie aluminium do elektroniki, a więc pionierskie prace nad technologią produkcji blach, drutów i wyprasek aluminiowych, badanie stopów aluminium i standaryzacja badań [[Metalograficzne badania mikroskopowe|metalograficznych]]. W 1924 r. został wiceprzewodniczącym, a w 1925 przewodniczącym Niemieckiego Towarzystwa Metaloznawczego i członkiem honorowym Międzynarodowego Związku Badań Materiałoznawczych w [[Londyn]]ie{{r|kosmos}}. [[Henry Ford]] zaproponował mu pracę w laboratorium swojej firmy w [[Detroit]], z czego Czochralski nie skorzystał.
| |||