Erb: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa przek., WP:SK, przeniesienie refów na koniec, przeredagowanie zastosowań na podstawie solidniejszych źródeł
drobne merytoryczne
Linia 65:
|objętość molowa = 18,45{{E|−6}} m³/[[mol]]
|izotopy =
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|160|syn.|1,19 [[dzień|dnia]]|[[wychwyt elektronu|w.e.]]||<sup>160</sup>[[holm (pierwiastek)|Ho]]}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|162|0,14%|stabilny|94}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|164|1,6160%|stabilny|96}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|165|syn.|10,36 [[godzina|h]]|[[wychwyt elektronu|w.e.]]||<sup>165</sup>[[holm (pierwiastek)|Ho]]}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|166|'''33,650%'''|stabilny|98}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|167|22,9587%|stabilny|99}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|168|26,898%|stabilny|100}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|169|syn.|9,4 [[dzień|dnia]]|[[rozpad beta minus|β<sup>−</sup>]]|0,351|<sup>169</sup>[[tul|Tm]]}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|170|14,991%|stabilny|102}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|172171|syn.|27,516 [[dzieńgodzina|dnih]]|[[rozpad beta minus|β<sup>−</sup>]]||<sup>172171</sup>[[tul|Tm]]}}
{{Pierwiastek infobox/izotop|Er|172|syn.|2,05 [[dzień|dni]]|[[rozpad beta minus|β<sup>−</sup>]]||<sup>172</sup>[[tul|Tm]]}}
|zewnętrzne dane MSDS = {{Sigma-Aldrich|263044|ALDRICH|link=tak|data dostępu=2011-10-04}}
|zagrożenia GHS źródło = MSDS
Linia 103 ⟶ 105:
 
== Występowanie ==
Erb występuje w [[skorupa ziemska|skorupie ziemskiej]] w ilości 2,8 [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppm]] (wagowo), w postaci 56 trwałych [[Izotopy|izotopów]] (9znanych izotopówjest znanychponad 30 izotopów). Najważniejszymi [[minerał]]ami erbu są:
* [[monacyt]] (Ce,La,Th,Nd,Y,Pr,Er)PO<sub>4</sub> – tzw. piasek monacytowy;
* [[bastnazyt]] (Ce,La,Nd,Y,Pr,Er)CO<sub>3</sub>F (dużo rzadszy).
 
== Zastosowanie ==
Erb stosowany jest w telekomunikacji we wzmacniaczach sygnału światłowodowego, tzw. EDFA ({{w języku|en|erbium-doped fiber amplifier}}). Wykorzystuje się tu jego zdolność do [[Luminescencja|luminescencji]] z emisją światła o długości fali 1,55 μm, która jest wykorzystywana w światłowodach, gdyż przy tej długości fali występują najmniejsze straty transmisji wwe włóknach ze [[Szkło kwarcowe|szkła krzemionkowego]]{{r|Ullmann}}. Wykorzystywany jest także jako [[dodatek stopowy]] do [[wanad]]u, gdyż obniża jego twardość i ułatwia obróbkę{{r|CRC88}}. [[Tlenek erbu(III)|Tlenku erbu(III)]] ma intensywny różowy kolor i używany jest do barwienia szkła i szkliw do porcelany{{r|CRC88}} oraz do barwienia [[Cyrkonia|cyrkonii]]{{r|Challoner}}.
 
== Uwagi ==
Linia 120 ⟶ 122:
<ref name="AW4">{{cytuj stronę|url=https://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm|tytuł=Current Table of Standard Atomic Weights in Order of Atomic Number|data=2013-09-24|opublikowany=Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights, [[Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej|IUPAC]]|język=en|data dostępu=2013-12-02}}</ref>
<ref name="CRC">{{CRC90|strony='''4'''-13}}</ref>
<ref name="CRC88">{{CRC88|s='''4'''-13|rozdział=The Elements. Erbium|autor r =C. R. Hammond}}</ref>
<ref name="Challoner">{{cytuj|autor=Jack Challoner|rozdział=Lantanowce|s=91|tytuł=Pierwiastki, czyli z czego zbudowany jest wszechświat|data=2012|isbn=978-83-245-2131-9}}</ref>
<ref name="Ullmann">{{Ullmann|s=4|rozdział=Fiber Optics|autor r=Tsuneo Nakahara, Shigeru Tanaka, Masayuki Nishimura|data=2006|doi=10.1002/14356007.a10_433.pub2}}</ref>