Czechosłowakizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
Linia 14:
W okresie [[Pierwsza Republika Czechosłowacka|pierwszej republiki]] czechosłowakizm był oficjalną ideologią państwa, wyrażoną m.in. w preambule konstytucji z 29 lutego 1920 roku, której pierwsze słowa brzmiały ''My, naród czechosłowacki''. Uchwalona tego samego dnia ustawa językowa określała nawet, że ''Język czechosłowacki jest oficjalnym językiem państwowym republiki'', chociaż z językoznawczego punktu widzenia język taki nie istniał<ref>{{cytuj książkę | autor = Piotr M. Majewski | autor link = Piotr M. Majewski | tytuł = „Niemcy sudeccy” 1848–1948: historia pewnego nacjonalizmu | wydawca = Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego | miejsce = Warszawa | rok = 2007 | isbn = 978-83-235-0302-6 | strony = 188–190}}</ref>.
 
Czechosłowakizm nigdy nie zyskał pełnego poparcia wśród Słowaków. Część tamtejszych polityków od początku domagała się autonomii dla swego kraju w ramach wspólnego państwa<ref group=uwaga>Nawet w czasie starań o wspólne czesko-słowackie państwo w czasie konferencji pokojowej w Wersalu doszło do skandalu, gdy pojawił się tam niezaproszony ks. [[Andrej Hlinka]], aby starać się o nieunitarny ustrój Czechosłowacji.</ref>. Wobec śmierci ŠtefánikŠtefánika w katastrofie lotniczej w 1919 zabrakło słowackiego głosu w elitach Hradu. Wraz z rosnącym rozczarowaniem centralistyczną polityką rządu praskiego wśród Słowaków rosło rozgoryczenie wspólnym państwem, której wyrazicielem była głównie znaczna choć zwykle opozycyjna [[Słowacka Partia Ludowa]] ks. [[Andrej Hlinka|Andreja Hlinki]]{{odn|Jokeš|s=290}}. Nastroje te wzmogła tzw. [[Vojtech Tuka|afera Vojtecha Tuki]], który starał się podważyć wagę deklaracji martinskiej{{odn|Jokeš|s=294}} oraz skandal związany z obchodami 1000-lecia chrześcijańswa na Słowacji, gdzie tłum wymógł na rządowej delegacji z Pragi przemowę niezaproszonego do [[Nitra (miasto)|Nitry]] ks. Hlinki, najpopularniejszego słowackiego polityka{{odn|Jokeš|s=297}}.
 
Po upadku pierwszej republiki czechosłowackiej odżegnujące się od jej polityki władze [[Druga Republika Czechosłowacka|drugiej republiki]] dokonały federalizacji poprzez przyznanie autonomii Słowacji w listopadzie 1938 roku{{odn|Jokeš|s=320}}. Wreszcie pod presją Hitlera doszła do ogłoszenia słowackiej niepodległości przez rząd ks.&nbsp;[[Jozef Tiso|Jozefa Tiso]].