Konstanty Kalinowski: Różnice pomiędzy wersjami

|wikicytaty =

}}

 

== Życiorys ==

[[Plik:Kostuś Kalinowski.PNG|mały|upright|lewo|Wincenty Konstanty Kalinowski, 1863]]

 

 

W swych pismach Kalinowski wypowiadał się za uniezależnieniem się [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwy]] od [[Imperium Rosyjskie|Rosji]], powrotem do federacji polsko-litewskiej, ochroną języka białoruskiego oraz za zdecydowanymi reformami społecznymi ([[uwłaszczenie chłopów]], [[parcelacja]] [[Latyfundium|wielkich majątków ziemskich]]). Był zwolennikiem włączenia do zbrojnej walki o niepodległość szerokich mas [[Chłopi w Polsce|chłopskich]].

Zdradzony przez jednego ze swych żołnierzy, wydany został w ręce Rosjan i uwięziony w Wilnie, gdzie napisał ''Zapiski spod szubienicy''. Swojej roli w powstaniu nie umniejszał i nie ukrywał, ale zarazem odmawiał wskazywania współpracowników. Skazano go na [[kara śmierci|karę śmierci]] przez rozstrzelanie, ale wyrok ten zamieniono na bardziej hańbiące powieszenie. Został stracony 22 marca 1864 na [[plac Łukiski|Rynku Łukiskim]] w Wilnie i pochowany potajemnie na [[Góra Giedymina|Górze Zamkowej]] na terenie rosyjskiej [[Twierdza Wilno|twierdzy Wilno]] w anonimowej mogile zbiorowej straconych powstańców.

 

W 2017 podczas prac archeologicznych przypadkowo natknięto się na niezidentyfikowane szczątki ludzkie. Badania genetyczne pozwoliły ustalić ich tożsamość - należały do straconych dowódców powstania styczniowego w Wielkim Księstwie Litewskim, w tym do [[Zygmunt Sierakowski|Zygmunta Sierakowskiego]] i Konstantego Kalinowskiego.

 

 

== Upamiętnienie ==

W białoruskiej literaturze historycznej używanej jest okresowo pojęcie „powstanie Kalinowskiego”. W czasach radzieckich był przedstawiany jako bohater, samo powstanie styczniowe także było uważane za jeden z etapów walki o wyzwolenie robotniczo-chłopskie. Po uzyskaniu przez Białoruś niepodległości w wyniku rozpadu ZSRR Kalinowski dalej był kreowany na narodowego bohatera, w tym okresie podkreślano wątki związane z dążeniem do niezależności Białorusi. Władze Białorusi ustanowiły w tym okresie [[order Konstantego Kalinowskiego]]. Pod rządami [[Alaksandr Łukaszenka|Łukaszenki]] stosunek do Kalinowskiego był początkowo pozytywny, ale po protestach z 2006 roku kiedy opozycja uznała Kalinowskiego za symbol oporu wobec władz, rząd rozpoczął tępienie jego kultu. Zlikwidowany został order jego imienia, powstanie styczniowe uznano za podporządkowane wyłącznie interesom polskim, a przeciw białoruskim. Obecnie władze powróciły do polityki historycznej prowadzonej przez władze carskie – uznają za bohatera Michaiła Murawiowa, który tłumił powstanie styczniowe<ref>{{cytuj stronę | url = http://wyborcza.pl/1,75477,13404598,Dlaczego_Lukaszenka_nie_lubi_powstania_styczniowego.html | tytuł = Dlaczego Łukaszenka nie lubi powstania styczniowego | data = 2013-02-15 | opublikowany = Gazeta Wyborcza | język = pl | data dostępu = 2013-02-15}}</ref>.