Rabunek na Jasnej Górze (1909): Różnice pomiędzy wersjami

kradzież na Jasnej Górze w październiku 1909
Usunięta treść Dodana treść
nowy artykuł
(Brak różnic)

Wersja z 10:45, 22 paź 2021

Rabunek na Jasnej Górze w 1909 roku – największa kradzież w historii częstochowskiego sanktuarium, dokonany nocą z 22 na 23 października 1909 r. który wstrząsną polskim społeczeństwem. Złodzieje dopuścili się profanacji wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej[1][2][3].

Rabunek na Jasnej Górze w 1909 roku
Ilustracja
Zabudowa Jasnej Góry
Państwo

 Królestwo Polskie

Miejscowość

Częstochowa, Gubernia piotrkowska

Data

22-23 października 1909

Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)
Mapa konturowa Guberni Królestwa Polskiego (1904), na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rabunek na Jasnej Górze w 1909 roku”
Ziemia50°48′45″N 19°05′50″E/50,812500 19,097222

23 października 1909 roku o godzinie 5 rano jasnogórscy paulini ze zgrozą zauważyli świętokradcze obrabowanie obrazu Czarnej Madonny[3][4]. Ukradziono złote korony, ofiarowane przez papieża Klemensa XI w 1717 r., perłową sukienkę oraz liczne kosztowności i wota umieszczone obok obrazu. Wiadomość wstrząsnęła Polakami pod wszystkimi trzema zaborami, a w kościołach odprawiano msze za odzyskanie świętych kosztowności. „Gazeta Częstochowska”, która dodatku specjalnym, informowała wielkim świętokradztwie i szczegółach policyjnego dochodzenia, oszacowała straty na "miljon rubli"[2][4][5]. Intensywne śledztwo wykazało, że sprawca (sprawcy) musiał mieć znakomite rozeznanie w topografii klasztoru, a dodatkowo na wylot znał konstrukcję kaplicy. Jedną z konsekwencji kradzieży było odwołanie przeora klasztoru jasnogórskich paulinów, ojca Euzebiusza Rejmana, któremu przedstawiono wiele zarzutów. Do dziś nie udało się rozwikłać tajemnicy profanacyjnego rabunku[4].

Świętokradztwo poruszyło nawet dwór w Petersburgu. Car Mikołaj II zamierzał ufundować korony dla obrazu, który stanowił świętość narodową Polaków, a zarazem mógł być ikoną ruską. Cara ubiegł jednak papież Pius X, który już na przełomie 1909 i 1910 r. ufundował Czarnej Madonnie tzw. diademy papieskie. Koronacja odbyła się 22 maja 1910 r[5].

Przypuszcza się, że kradzież mogła być inspirowana przez agentów rosyjskich służb tzw. Ochrany. Wiele źródeł przypisuje sprawstwo o. Damazemu Macochowi OSPPE, skazanemu w głośnym piotrkowskim procesie o zabójstwo i kradzież pieniędzy na Jasnej Górze. Kradzieży koron i sukienki mu jednak nigdy nie udowodniono[1][5].

Inne źródła przypisują sprawstwo Wincentemu Brockiemu, mentorowi znanego kasiarza „Szpicbródki[6]

Przypisy

  1. a b Jaskinia zbrodni na Jasnej Górze. „Nowości Ilustrowane”. Nr 42, s. 1–4, 15–17, 1910-10-15. (pol.). 
  2. a b Rabunek na Jasnej Górze(pol.)
  3. a b Joanna Skiba: Jasna Góra. Największa kradzież w historii częstochowskiego sanktuarium. wyborcza.pl, 27 lipca 2009. (pol.).
  4. a b c 23 października 1909 r. Kradzież w Klasztorze Jasnogórskim(pol.)
  5. a b c 110 lat od skandalu, który wstrząsnął Polską. Zakonnik okradł obraz Czarnej Madonny. wiadomosci.onet.pl, 24 października 2019. (pol.).
  6. Jak Stanisław został polskim królem kasiarzy. 2013-07-16. [dostęp 2013-10-26]. (pol.).