Guy Verhofstadt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzup., przypisy
Linia 17:
|2 poprzednik = [[Graham Watson]]
|2 następca =
|odznaczenia = {{order|OL|WW}} {{order|OK|KW}} {{order|OBR|KW}} {{order|KOGP|KKW}} {{order|NOZ|KW}} {{order|OBR|KW}} {{order|OH|KW}} {{order|OMRI|KW}} {{order|OIK|KW}} {{order|OGR|KWR}} {{order|OZRP|KW}}
|quote = Guy Verhofstadt
|commons = Category:Guy Verhofstadt
}}
'''Guy Maurice Marie Louise Verhofstadt''' (wym. {{wymowa|Nl-be guy verhofstadt.ogg|[ˈɣi: vəɾˈɦɔfstɑt]}}; ur. [[11 kwietnia]] [[1953]] w [[Dendermonde]]) – [[Belgia|belgijski]] i [[Region Flamandzki|flamandzki]] polityk, deputowany krajowy, wicepremier i minister, [[Premierzy Belgii|premier Belgii]] w latach 1999–2008, [[poseł do Parlamentu Europejskiego]] [[Posłowie do Parlamentu Europejskiego VII kadencji|VII]], [[Posłowie do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji|VIII]] i [[Posłowie do Parlamentu Europejskiego IX kadencji|IX]] kadencji, przewodniczący grupy liberalnej w PE.
 
Brat belgijskiego teoretyka liberalizmu [[Dirk Verhofstadt|Dirka Verhofstadta]]. Deklaruje się jako zwolennik koncepcji powołania [[Stany Zjednoczone Europy|Stanów Zjednoczonych Europy]], co przedstawił w opublikowanej w 2005 książce ''Verenigde Staten van Europa''.
 
== Życiorys ==
=== KarieraWykształcenie i działalność polityczna do 1999 ===
Studiował prawo na [[Uniwersytet Gandawski|Uniwersytecie Gandawskim]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20130911073825/http://www.alde.eu/alde-group/|tytuł=Guy Verhofstadt Leader of ALDE Group, president ALDE Bureau|opublikowany=alde.eu|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. Podczas studiów, wW latach 1972–1974, sprawował funkcję przewodniczącego Liberalnegostudenckiej Stowarzyszenia Studentów Flamandzkich (niderl.organizacji Liberaal Vlaams Studentenverbond, ang. Liberal Flemish Students' Association). Wkrótce został sekretarzem [[Willy De Clercq|Willy’ego De Clercqa]], przewodniczącego flamandzkich liberałów (PVV). W 1982 objął stanowisko przewodniczącego tego ugrupowania. W 1985 został wybrany w skład parlamentu oraz powołany na urząd ministra ds. budżetu w rządzie [[Wilfried Martens|Wilfrieda Martensa]]. W listopadzie 1991 na bazie PVV utworzył partię [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Flamandzkichflamandzkich Liberałów i Demokratówliberałów]] (VLDPVV), do której przeszli również liczni politycy z ugrupowań opozycyjnych. PoW porażkachlatach wyborczych1977–1983 zrezygnował,był powróciłradnym do aktywnej polityki w 1997 w roli przewodniczącego z nowym programem[[Gandawa|Gandawy]]<ref partiiname="s"/>.
 
W 1982 objął stanowisko przewodniczącego tego ugrupowania, kierował nim do 1985<ref name="zar">{{Cytuj stronę|url=http://zarate.eu/belgium.htm|tytuł=Leaders of Belgium|opublikowany=zarate.eu|data dostępu=2021-10-25|język=en}}</ref>. W 1985 został wybrany w skład [[Izba Reprezentantów (Belgia)|Izby Reprezentantów]], w której zasiadał do 1995. Następnie cztery lata wykonywał mandat senatora<ref name="s"/>.
=== Trzy rządy Guya Verhofstadta ===
W [[Wybory parlamentarne w Belgii w 1999 roku|wyborach parlamentarnych w 1999]] partia VLD została największą frakcją w parlamencie. Guy Verhofstadt sformował koalicję rządową z socjalistami, flamandzką partią zielonych oraz blokiem liberalnych i centrowych partii walońskimi. 12 lipca 1999 został mianowany [[Premierzy Belgii|premierem Belgii]]. Stanął na czele pierwszego od 1958 gabinetu, w którym nie znaleźli się członkowie chrześcijańskiej demokracji oraz pierwszym premierem rządu z działaczami partii zielonych w Belgii. W 2003 opowiedział się przeciwko [[II wojna w Zatoce Perskiej|inwazji na Irak]].
 
Również w 1985 został powołany w skład rządu [[Wilfried Martens|Wilfrieda Martensa]]. W dwóch kolejnych gabinetach tego premiera do 1988 zajmował stanowiska wicepremiera oraz ministra budżetu, polityki naukowej i planowania<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.crisp.be/crisp/wp-content/uploads/doc_pol/gouvernements/federal/compositions/Martens_85-87.pdf|tytuł=Gouvernement Wilfried Martens VI|opublikowany=crisp.be|data dostępu=2020-09-05|język=fr}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.crisp.be/crisp/wp-content/uploads/doc_pol/gouvernements/federal/compositions/Martens_87.pdf|tytuł=Gouvernement Wilfried Martens VII|opublikowany=crisp.be|data dostępu=2020-09-05|język=fr}}</ref>. W 1989 ponownie stanął na czele PVV<ref name="zar"/>. W 1992 na bazie tej formacji utworzył partię pod nazwą [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Flamandzcy Liberałowie i Demokraci]] (VLD), do której dołączyli również liczni politycy z innych ugrupowań. Kierował nią do 1995 i ponownie w latach 1997–1999<ref name="zar"/>.
Po wygranych [[Wybory parlamentarne w Belgii w 2003 roku|wyborach w 2003]] stworzył 12 lipca 2003 swój drugi rząd, tym razem już bez zielonych. We flamandzkich wyborach regionalnych z 13 lipca 2004 jego ugrupowanie straciło część wyborców, zajmując trzecie miejsce we [[Region Flamandzki|Flandrii]]. W 2004 był wymieniany jako jeden z pretendentów na [[Komisja Europejska|przewodniczącego Komisji Europejskiej]], jednak jego kandydatura została zablokowana przez rządy [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Włochy|Włoch]].
 
=== Premier Belgii ===
W [[Wybory parlamentarne w Belgii w 2007 roku|wyborach krajowych]] z 10 czerwca 2007 Flamandzcy Liberałowie i Demokraci zdobyli 18 miejsc w 150-osobowej Izbie Reprezentantów, tworząc czwarty co do wielkości klub poselski. Misję utworzenia nowego rządu otrzymał chadek [[Yves Leterme]], zrezygnował z niej 1 grudnia 2007 w obliczu braku porozumienia. W tej sytuacji [[Władcy Belgii|król Belgii]] [[Albert II Koburg|Albert II]] na początku grudnia powierzył zadanie powołania tymczasowego gabinetu dotychczasowemu premierowi. 21 grudnia 2007 trzeci rząd Guya Verhofstadta został oficjalnie zaprzysiężony<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20071224105625/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1697607,00.html|tytuł=Belgium Finally Gets a Government|opublikowany=time.come|data=21 grudnia 2007|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. 23 grudnia tego samego roku parlament stosunkiem głosów 97 za i 46 przeciw udzielił mu [[wotum zaufania]]. Mandat został udzielony na czas do 23 marca 2008, kiedy to premierem miał zostać Yves Leterme. Głównym zadaniem rządu stało się uchwalenie budżetu i stabilizacja sceny politycznej po najdłuższym w historii kraju, trwającym 196 dni, procesie formowania gabinetu<ref>{{Cytuj stronę|url=http://archive.is/VjwW|tytuł=Belgium’s Interim Government Wins Parliamentary Confidence Vote|opublikowany=bloomberg.com|data=23 grudnia 2007|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>.
W [[Wybory parlamentarne w Belgii w 1999 roku|wyborach parlamentarnych w 1999]] partia VLD została największą frakcją w parlamencie. Guy Verhofstadt ponownie został wówczas członkiem [[Senat (Belgia)|Senatu]] (mandat utrzymywał w 2003 i 2007)<ref name="s">{{Cytuj stronę|url=https://www.senate.be/www/?MIval=/showSenator&ID=420&LANG=nl|tytuł=Guy Verhofstadt|opublikowany=senate.be|data dostępu=2021-10-25|język=nl}}</ref>. W 1999 sformował koalicję rządową z socjalistami,udziałem flamandzkąflamandzkich liberałów, partiąugrupowań zielonychekologicznych oraz blokiembloku liberalnych i centrowych partii walońskimiwalońskich. 12 lipca 1999 został mianowany [[Premierzy Belgii|premierem Belgii]]. Stanął na czele pierwszego od 1958 gabinetu, w którym nie znaleźli się członkowie chrześcijańskiej demokracji oraz pierwszym premierem rządu z działaczami partii zielonych w Belgii. W 2003 opowiedział się przeciwko [[II wojna w Zatoce Perskiej|inwazji na Irak]].
 
Po wygranych [[Wybory parlamentarne w Belgii w 2003 roku|wyborach w 2003]] stworzył 12 lipca 2003 swój drugi rząd, tymz razemudziałem jużliberałów bezi zielonychsocjalistów. We flamandzkich wyborach regionalnych z 13 lipca 2004 jego ugrupowanie straciło część wyborców, zajmując trzecie miejsce we [[Region Flamandzki|Flandrii]]. W 2004 był wymieniany jako jeden z pretendentów na [[Komisja Europejska|przewodniczącego Komisji Europejskiej]], jednak jego kandydatura została zablokowana przez rządy [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Włochy|Włoch]].
 
W [[Wybory parlamentarne w Belgii w 2007 roku|wyborach krajowych]] z 10 czerwca 2007 Flamandzcy Liberałowie i Demokraci zdobyli 18 miejsc w 150-osobowej Izbie Reprezentantów, tworząc czwarty co do wielkości klub poselski. Misję utworzenia nowego rządu otrzymał chadek [[Yves Leterme]], zrezygnował z niej 1 grudnia 2007 wz obliczuuwagi brakuna brak porozumienia. W tej sytuacji [[Władcy Belgii|król Belgii]] [[Albert II Koburg|Albert II]] na początku grudnia powierzył zadanie powołania tymczasowego gabinetu dotychczasowemu premierowi. 21 grudnia 2007 trzeci rząd Guya Verhofstadta został oficjalnie zaprzysiężony<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20071224105625/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1697607,00.html|tytuł=Belgium Finally Gets a Government|opublikowany=time.come|data=21 grudnia 2007|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. 23 grudnia tego samego roku parlament stosunkiem głosów 97 za i 46 przeciw udzielił mu [[wotum zaufania]]. Mandat został udzielony na czas do 23 marca 2008, kiedy to premierem miał zostać Yves Leterme. Głównym zadaniem rządu stało się uchwalenie budżetu i stabilizacja sceny politycznej po najdłuższym w historii kraju, trwającym 196 dni, procesie formowania gabinetu<ref>{{Cytuj stronę|url=httphttps://archive.ismd/VjwW20120721160522/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aixhkPdyS18A&refer=europe|tytuł=Belgium’s Interim Government Wins Parliamentary Confidence Vote|opublikowany=bloomberg.com|data=23 grudnia 2007|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>.
 
18 marca 2008 pięć partii belgijskich zawarło nowe porozumienie koalicyjne. 20 marca tego samego roku Yves Leterme z [[Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie|Chrześcijańskich Demokratów i Flamandów]], stanął na czele nowego gabinetu<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.spiegel.de/international/europe/after-nine-months-of-crisis-belgian-lawmakers-reach-deal-to-form-government-a-542154.html|tytuł=After Nine Months of Crisis: Belgian Lawmakers Reach Deal to Form Government|opublikowany=spiegel.de|data=18 marca 2008|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>.
 
=== PoDziałalność odejściuod z rządu2008 ===
Od 2007 do 2009 Guy Verhofstadt sprawował mandat senatora. W [[Wybory do Parlamentu Europejskiego w Belgii w 2009 roku|2009]] został wybrany do [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]] VII kadencji. 30 czerwca 2009 powołano go na funkcję przewodniczącego grupy [[Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy|Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20110723121056/http://www.eumonitor.net/news/archive/131388|tytuł=Guy Verhofstadt elected unopposed as new ALDE group leader|data=30 czerwca 2009|opublikowany=eumonitor.net|język = en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. W PE zasiadł także w Komisji Spraw Konstytucyjnych<ref name="pe">{{Cytuj stronę|url=http://www.europarl.europa.eu/meps/pl/97058/Guy_VERHOFSTADT/home |tytuł=Profil na stronie Parlamentu Europejskiego|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. W [[Wybory do Parlamentu Europejskiego w Belgii w 2014 roku|2014]] uzyskał europarlamentarną reelekcję. W wyborach tych był kandydatem europejskich liberałów na urząd przewodniczącego [[Komisja Europejska|Komisji Europejskiej]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://archive.fo/20140307184844/http://www.aldeparty.eu/en/press-releases/agreement-between-olli-rehn-guy-verhofstadt-statement-alde-party-president#selection-115.0-115.46|tytuł=Agreement between Olli Rehn & Guy Verhofstadt – statement by ALDE Party President|opublikowany=aldeparty.eu|data=20 stycznia 2014|język=en|data dostępu=2017-09-25}}</ref>. Pozostał przewodniczącym frakcji ALDE również w VIII kadencji PE.
 
W listopadzie 2017 określił uczestników [[Marsz Niepodległości|Marszu Niepodległości]] mianem faszystów, neonazistów i białych suprematystów<ref name="yahoo.com">{{Cytuj stronę |url = https://www.yahoo.com/news/poland-slams-neo-nazi-march-claim-181600341.html |tytuł = Poland slams ‘neo-Nazi’ march claim |data = 17 listopada 2017 |opublikowany = yahoo.com |data dostępu = 2017-11-20}}</ref>, co spotkało się z krytyką różnych polskich środowisk i zapowiedzią pozwów przeciwko politykowi<ref name="rp.pl">{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20171116013929/http://www.rp.pl/Sadownictwo/171119300-Marsz-Niepodleglosci-pozwie-Verhofstadta.html|tytuł=Marsz Niepodległości pozwie Verhofstadta|autor=|data=15 listopada 2017|opublikowany=rp.pl|język=|data dostępu=2017-11-20}}</ref><ref name="wmeritum.pl">{{Cytuj stronę |url = http://wmeritum.pl/guy-verhofstadt-bedzie-musial-przeprosic-polakow-forum-pe-bedziemy-konsekwentni/210594 |tytuł = Guy Verhofstadt będzie musiał przeprosić Polaków na forum PE? |data = 20 listopada 2017 |opublikowany = wmeritum.pl |data dostępu = 2017-11-20}}</ref>.
Linia 131 ⟶ 135:
[[Kategoria:Belgijscy ministrowie]]
[[Kategoria:Belgijscy posłowie do Parlamentu Europejskiego]]
[[Kategoria:PremierzyBelgijscy Belgiisamorządowcy]]
[[Kategoria:Politycy partii Flamandzcy Liberałowie i Demokraci]]
[[Kategoria:UrodzeniPremierzy w 1953Belgii]]
[[Kategoria:Wicepremierzy Belgii]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Honoru (Grecja)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Leopolda (Belgia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Zasługi (Norwegia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej]]
[[Kategoria:Politycy partii Flamandzcy Liberałowie i Demokraci]]
[[Kategoria:Premierzy Belgii]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1953]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Dendermonde]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1953]]