Wikipedia

Gmina wiejska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
uzupełnienie informacji wskazanie aktu prawnego, na mocy którego zostały reaktywowane w 1973 r. gminy - ustawy z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. Nr 49, poz. 312).
Nie podano opisu zmian
Linia 4:
W dawnej Polsce odpowiednikiem gminy jednowioskowej na [[wieś|wsi]] była gromada. W okresie od XV do XVIII wieku stanowiła ona podstawową jednostkę [[Podział administracyjny Polski|podziału terytorialnego]] i w ograniczonym zakresie [[samorząd terytorialny|samorządu terytorialnego]] na wsi. Słowo „gromada” było również używane na określenie mieszkańców jednej [[parafia|parafii]] lub warstwy ubogich mieszkańców miast.
 
Po rozbiorach organizacja wewnętrzna oraz zakres zadań i uprawnień [[gmina|gminy]] zmieniały się wraz z systemem prawa mocarstw rozbiorowych. Generalnie w zaborach [[zabór pruski|pruskim]] i [[zabór austriacki|austriackim]] dominowały '''gminy jednostkowe''' (jednowioskowe). W [[zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]] po [[1864]] roku gromada została włączona jako jednostka niższego rzędu w skład wiejskiej '''gminy zbiorowej''' (wielowioskowej), jako odpowiednik dzisiejszego [[sołectwo|sołectwa]].
 
W okresie międzywojennym [[ustawa]] samorządowa z [[1933]] roku usankcjonowała funkcjonowanie gmin zbiorowych, wprowadzając ten typ jednostki w województwach byłej Galicji i zaboru pruskiego, gdzie dotąd funkcjonowały gminy jednostkowe; jedynie w [[województwo śląskie (II Rzeczpospolita)|woj. śląskim]] podział na gminy jednostkowe utrzymał się do 1945 roku. W skład gminy zbiorowej wchodziło kilka gromad, na czele których stała rada gromadzka (w mniejszych gromadach zebranie gromadzkie) i [[sołtys]]. Na uwagę zasługuje fakt że niektóre ustawowo „zbiorowe” gminy mogły de facto składać się z tylko jednej, choć zazwyczaj szczególnie ludnej wsi, np. [[gmina Jezierna]], [[Gmina Tarnogród (1870–1954)|gmina Tarnogród]], [[gmina Wola Duchacka]], [[gmina Sąsiadowice]], [[gmina Cisowa]] itd.
 
W takim kształcie gminy wiejskie funkcjonowały do reformy z 1954 roku, w wyniku której zlikwidowano gminy zbiorowe, a najniższą jednostką [[Podział administracyjny Polski|podziału terytorialnego]] stały się [[gromada (podział administracyjny)|gromady]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina_wiejska”