Stefania Wolicka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Życiorys: drobne redakcyjne
uzup. dla jasności
Linia 14:
|www =
}}
'''Stefania Wolicka-Arnd''' (ur. [[31 sierpnia]] [[1851]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[1 kwietnia]] [[1937]] tamże)<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Marek Jerzy Minakowski |tytuł = Stefania Wolicka |url = https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.669821}}</ref> – pierwsza [[Polacy|Polka]], która otrzymała dyplom [[Doktor (stopień naukowy)|doktorski]] i pierwsza kobieta, która zdobyła doktorat na wydziale filozoficznym [[Uniwersytet Zuryski|UniwersytecieUniwersytetu w Zurychu]], [[Historia|historyczka]], [[tłumacz]]ka, [[Pisarz|pisarka]], działaczka na rzecz [[Emancypacja kobiet|emancypacji kobiet]].
 
== Życiorys ==
Linia 23:
Rząd [[Imperium Rosyjskie|carskiej Rosji]] dążył do wydalenia studentek z Zurychu pod pretekstem ich działalności socjalistycznej. Nazywano je „Kręgiem Fritschi” (od nazwiska ich gospodyni z Zurychu, Frau Fritsch). Niektóre były sądzone podczas procesu w 1877, co doprowadziło do skazania i uwięzienia kilku osób. Nie wiadomo, czy Wolicka kiedykolwiek należała do tego kręgu. Zapewne studentki w Zurychu zostały określone przez rząd carski mianem rewolucjonistek tylko na podstawie faktu studiów za granicą, co było zabronione. Nazwisko Wolickiej znalazło się na liście 45 rosyjskich studentek, które wysłały prośbę do Ministra Edukacji [[Dmitrij Tołstoj|Dmitrija Tołstoja]] o zgodę na kontynuację studiów. Ostatecznie zostały zmuszone opuszczenia Szwajcarii do 1 stycznia 1874<ref>{{Cytuj |autor = Christine Johanson |tytuł = Women’s struggle for higher education in Russia, 1855–1900 |data = 1987 |data dostępu = 2021-11-25 |isbn = 978-0-7735-6115-1 |miejsce = Kingston [Ont.] |wydawca = McGill-Queen’s University Press |oclc = 243575961}}</ref>.
 
Wolicka wyjechała z Zurychu dopiero 5 listopada 1874. W 1875 obroniła doktorat na Wydziale Filozoficznym miejscowego uniwersytetu na podstawie rozprawy pt. ''Griechische Frauengestalten'' (''Greckie kobiety''). Była promowana ''in absentia''<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Luka Borsic, Ivana Skuhala Karasman |tytuł = Meet Helene Druskowitz |czasopismo = Prolegomena |data = 2020-12-04 |data dostępu = 2021-11-24 |wolumin = 19 |numer = 2 |s = 177–195 |doi = 10.26362/20200202 |url = https://hrcak.srce.hr/file/359797}}</ref> 6 marca 1875<ref name=":2" />. Podaje się, że była pierwszą kobietą, która uzyskała doktorat na swoim wydziale<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Hulewicz| imię = Jan| tytuł = Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX| wydawca = Polska Akademia Umiejętności| miejsce = Warszawa| rok = 1939| strony = 202}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Agatha Schwartz |tytuł = Shifting Voices: Feminist Thought and Women’s Writing in Fin-de-Siecle Austria and Hungary |data = 2007-12-18 |data dostępu = 2021-11-25 |isbn = 978-0-7735-6052-9 |wydawca = McGill-Queen’s Press – MQUP |url = https://books.google.pl/books?id=E5sfrmci_PgC&pg=PA248&lpg=PA248&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |język = en}}</ref>, lecz w rzeczywistości nie jest jasne, czy to miano należy się jej, czy [[Helene von Druskowitz]], która uzyskała doktorat w 1878<ref name=":0" />. Wydawnictwo Zürcher und Furrer w Zurychu w 1875 opublikowało rozprawę doktorską Wolickiej<ref>{{Cytuj |autor = Karol Estreicher |tytuł = Bibliografia polska |data = 1880 |wolumin = 5 |wydawca = Johnson Reprint Corp. [1964–1978] |s = 146}}</ref>. O tytule naukowym donosiły polskie dzienniki<ref>{{Cytuj |tytuł = Kobieta doktor |czasopismo = Gazeta Polska |data = 1875 |numer = 66 |s = 3}}</ref>. Wolicka była bowiem pierwszą Polką, której nadano tytuł doktora nauk<ref>{{Cytuj pismo | imię = Alicja | nazwisko = Urbanik-Kopeć | tytuł = Nonsens i lekarz bastard Anna Tomaszewicz-Dobrska (1854-1918) | czasopismo = Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki | rok = 2020 | wolumin = 29 | strony = 155}}</ref>.
 
Wolicka nazywana jest jedną z pierwszych polskich uczonych<ref>{{Cytuj |tytuł = Ach, te uparte filozofki |czasopismo = Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie |data = 2004}}</ref> i ''jedną z pierwszych polskich emancypantek''<ref name=":3" />. Należała do pierwszego pokolenia polskich studentek, które składało się ''przede wszystkim z bohaterskich jednostek''<ref>{{Cytuj |autor = Jan Hulewicz |tytuł = Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX |data = 1939 |miejsce = Kraków |s = 225}}</ref>.