Jaworze (polana): Różnice pomiędzy wersjami

'''Polana Jaworze''', zwana też '''Halą Jaworze''' – [[polana]] na najwyższym, zachodnim szczycie masywu [[Łopień|Łopienia]] (961 m n.p.m.) w [[Beskid Wyspowy|Beskidzie Wyspowym]]<ref>{{cytuj książkę|tytułname=Beskidcomp Wyspowy 1:50&nbsp;000. Mapa turystyczna|miejsce=Kraków |rok=2006 |wydawca=Wyd. Compass |isbn = 83-89165-86-4}}</ref>. Znajduje się na płaskim i rozległym wierzchołku oraz północnych jego zboczach. Ze wszystkich stron otoczona jest świerkowym lasem z domieszką buka. Jak inne polany w Karpatach powstała w wyniku działalności [[Wołosi|Wołochów]], którzy w XV w. przybyli do nas wraz ze swoimi stadami owiec i kóz. Góry wówczas były całkowicie zalesione, w dolinach istniały już niewielkie osady. Wołosi przygotowywali sobie teren do wypasu swoich stad poprzez wypalanie lasów w wierzchołkowych partiach gór. Nie było to wcale takie proste, jak mogłoby się wydawać (zobacz [[cyrhlenie]]). Z czasem Wołosi asymilowali się z miejscową ludnością<ref>{{cytuj książkę|inniname=zbiorowegorce |tytuł=Gorce. Przewodnik |url= |data= |rok=2004 |miesiąc= |wydawca= Oficyna Wyd. „Rewasz”|miejsce=Pruszków |isbn = 83-89188-19-8 |strony=98 |rozdział= |adres rozdziału= |cytat =}}</ref><ref>{{cytuj książkę|imięname=Andrzejmat |nazwisko=Matuszczyk|tytuł= Beskid Wyspowy. Część zachodnia |miejsce=W-wa. Kraków |rok=1986 |wydawca=Wyd. PTTK |isbn = 83-7005-104-9|strony=7}}</ref>. W drugiej połowie XIX w. i później, gdy wsie na Podhalu stały się już przeludnione i rolniczo wykorzystany był każdy, najmniejszy skrawek ziemi, również polana Jaworze została zaorana pod pola uprawne. Świadczą o tym wyraźnie widoczne do dzisiaj ślady zagonów, a także liczne, znajdujące się na niej i jej obrzeżach kopce kamieni, obecnie już zarośnięte krzewami i roślinami. Aby móc uprawiać kamienistą ziemię, trzeba było stale zbierać kamienie, wyrzucano je na kopce w upatrzonych miejscach. Polana od dawna już nie jest użytkowana rolniczo. Uprawa ziemi na tej wysokości, na jałowej i kamienistej glebie z przyczyn ekonomicznych stała się nieopłacalna. Nieopłacalne stało się obecnie również [[pasterstwo]]. Aby przeciwdziałać zarośnięciu polany lasem, jak dzieje się to na licznych innych beskidzkich polanach, jest ona koszona.

Pod samotnym drzewem stoi na polanie kapliczka i ławka dla turystów. Polana jest doskonałym miejscem na biwak. Ze szczytowej części polany warto podejść nieznakowaną ścieżką przez las ok. 30 m na południe od polany. Ponad doliną [[Jurkówka (potok)|Jurkówki]] znajduje się tutaj niewielka, podcięta [[wychodnia|wychodniami skalnymi]] polanka [[Widny Zrąbek]] z krzyżem, księgą wpisów dla turystów, polowym ołtarzem i ławką. Rozpościera się stąd doskonały widok. W kierunku od lewej do prawej widać: [[Krzystonów]], [[Jasień (Beskid Wyspowy)|Jasień]], [[Kiczora (Beskid Wyspowy)|Kobylicę]], fragment pasma [[Gorce|Gorców]], [[Mały Ćwilinek]], [[Ćwilin]], [[Szczebel]], [[Śnieżnica|Śnieżnicę]], [[Ciecień]]. W południowym kierunku, ponad szczytami Krzystonowa, Jasienia i pasma Gorców wznoszą się [[Tatry]]. W głębokiej dolinie Jurkówki i [[Łososina (rzeka)|Łososiny]] miejscowości: [[Półrzeczki]], [[Jurków (powiat limanowski)|Jurków]], [[Gruszowiec]] i [[Dobra (województwo małopolskie)|Dobra]]<ref name=ga />.