Wikipedia

Wikipedystka:Soldier of Wasteland/brudnopis12: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
...
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
ciąg dalszy
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 105:
 
[[Plik:Cerulean Warbler (male) (34226093063).jpg|thumb|Pierś samców zdobi wąska niebieska przepaska]]
U samca w szacie godowej głowa i wierzch ciała mają intensywnie ciemnoniebieski (lazurowy) kolor, pokrywająi jepokryte czarnesą paskiczarnymi paskami. [[pokrywy (ornitologia)|Pokrywy]] skrzydłowe większe i średnie mają szerokie białe końcówki, które tworzą dwa białe paski skrzydłowe. Wszystkie [[sterówki]] oprócz środkowej pary mają białe końcówki. Spód ciała biały,; przez pierś przechodzi wąska niebieska przepaska,; boki tułowia pokrywają czarne i niebieskie paski. [[Tęczówka]] ciemna, dziób czarniawy, nogi od szarych po czarniawe. Poza sezonem lęgowym samce cechują się podobnym upierzeniem, jedynie nieznacznie bardziej matowym, z białą brwią o zmiennej szerokości; przepaska na piersi często jest nieciągłaprzerwana{{r|hbw15}}.
 
Samica w szacie godowej ma turkusową głowę i wierzch ciała z jasną żółtawą brwią i białymi paskami skrzydłowymi. Na ogonie mają nieco mniej bieli niż samce. Spód ciała białawy z żółtym nalotem na gardle i piersi. Boki tułowia pokrywają niewyraźne szarawe pasy. Poza sezonem lęgowym upierzenie samic jest bardziej zielone z wierzchu i żółtawe od spodu{{r|hbw15}}. W szacie spoczynkowej samicespoczynkowe mogą one przypominać [[lasówka sosnowa|lasówki sosnowe]] (''S. pinus''), a odróżnić je można dzięki wyraźnej brwi i krótszemu ogonowi{{r|newworld}}.
 
U osobników młodocianych głowa i wierzch ciała są brązowoszare. Pokrywają je delikatne ciemniejsze pasy. Brew jasnożółta. Gardło i spód ciała białawe z żółtawym nalotem; po bokach gardła, na piersi i po bokach tułowia widoczny żółtawy nalot. Na gardle i piersi znajdują się wąskie, słabo zaznaczone rdzawobrązowe półksiężyce. Dziób i nogi różowawe. Młode samce (1. zima) podobne są do samic, lecz wyróżnia je bardziej niebieskie upierzenie wierzchu ciała – (szczególnie na kuprze –kupra), wyraźniejsze białe paskowanie płaszcza i jaśniejszy spód ciała. Młode samice (1. zima) wierzch ciała mają wyraźnie zieleńszy od dorosłych samic, spód natomiast – bardziej żółty. Młode osobniki podczas 1. lata podobne są do dorosłych danej płci; [[lotki (ornitologia)|lotki]], pokrywy I-rzędowe, [[skrzydełko]] i sterówki mają jednak zielonawe – nie niebieskie – krawędzie{{r|hbw15}}.
 
<<...>>
Linia 166:
 
=== Gniazdo i jego lokalizacja ===
[[Plik:SetophagaCerulean ceruleaWarblers Weldonbuild Springa 1nest together (26501496560).jpg|thumb|SamicaPara lasówkilasówek niebieskiejniebieskich nabudująca gnieździegniazdo]]
Gniazdo lasówki niebieskiej ma kształt podobny do płytkiej czarki. Budulec stanowią płatki kory, źdźbła traw i łodygi roślin zielnych, wyściółkę natomiast – sierść i delikatne korzonki{{r|hbw15}}. Czasami po zewnętrznej stronie gniazda są też umieszczane [[porosty]]. Zwykle buduje je tylko samica. Samiec może pomagać w początkowych etapach budowy, szczególnie przy zbieraniu motylich [[oprzęd]]ów i pajęczych nici. Do gniazda mogą zostać wplecione [[Kotka (botanika)|kotki]] dębów i orzeszników, co w literaturze odnotowano dopiero w 2012{{r|bueh12}}. Po wybraniu miejsca na gniazdo interakcje między samcem i samicą stają się rzadsze. Samica sama jest w stanie wybudować gniazdo w 5–6 dni{{r|brontario|bueh12|eastTNS}} (według innego źródła typowy czas to 4–7 dni{{r|barg06}}), ogółem trwa to od 2 do 11 dni (''n''=62){{r|bueh12}}.
 
Linia 267:
|Wagner i Islam, 2014{{r|indiana}}
|}
 
W Appalachach lasówki niebieskie najchętniej do założenia gniazda wybierają dęby białe, [[magnolia drzewiasta|magnolie drzewiaste]] (''Magnolia acuminata'') i klony cukrowe. Starają się unikać dębów z podrodzaju ''Erythrobalanus'' (ang. ''red oaks'' – „czerwone dęby”; patrz: [[:en:List of Quercus species|lista gatunków ''Quercus'', podrodzaj ''Erythrobalanus'']] w anglojęzycznej Wikipedii) oraz [[klon czerwony|klonów czerwonych]] (''A. rubrum''){{r|bueh}}. <<...>>
 
=== Jaja ===
Linia 273 ⟶ 274:
W zniesieniu znajduje się od 2 do 5 [[jajo (biologia)|jaj]]{{r|hbw15}}, przeważnie 3 lub 4{{r|assess}}. Średnia wielkość zniesienia badana w różnych miejscach wynosiła: Ontario – 3,8 (''n''=6){{r|brontario}}, wschodnie Tennessee: 3,7 (''n''=13){{r|eastTNS}}. Badanie jaj lasówek niebieskich jest utrudnione ze względu na znaczne wysokości, na jakich mogą znajdować się gniazda{{r|marja}}. <<...>>
 
Wymiary średnie dla 50 jaj: 17 na 13 mm{{r|BOTWarchive}}; 77 jaj z 20 zniesień: długość – 16,68 mm (z zakresu 15,28–18,93 mm), szerokość – 12,78 mm (z zakresu 11,89–13,59 mm){{r|BOTWarchive}}. <<...brakuje opisu ubarwienia skorupy>>
 
=== Wysiadywanie ===
Wysiadywanie u lasówek niebieskich zazwyczaj trwa 11–12 dni{{r|hbw15|brontario|bueh12}}, ogółem od 9 do 15 dni{{r|bueh12}}. Wysiaduje tylko samica{{r|bueh12|brontario}}. Podczas łagodnej pogody (bez opadów deszczu, najwyżej lekkie podmuchy wiatru) spędza na gnieździe blisko 30 minut, następnie opuszcza je i przez 5–10 minut szuka pożywienia, by znów wrócić do wysiadywania. Taki rytm utrzymuje podczas całego okresu inkubacji{{r|bueh12}}. Sporadycznie otrzymuje pokarm od samca{{r|bueh12|brontario}}. W badaniu prowadzonym we wschodnim Tennessee obserwowano samca karmiącego samicę przynajmniej raz przy 7% spośród monitorowanych gniazd (''n''=183). To znacząco mniejszy odsetek niż w badaniu Barga i innych (2006){{r|bueh12}}, dotyczącym populacji we wschodnim Ontario, podczas którego zaobserwowano karmienie wysiadujących partnerek przez 35% samców{{r|barg06}}. Być może przyczyną tej różnicy jest cieplejszy klimat, dzięki któremu samice – inaczej niż w Ontario – mogą pozwolić sobie na częstsze opuszczanie gniazda, a do tego większa jest dostępność zdobyczy. Oprócz wysiadywania samica lasówki niebieskiej zajmuje się również utrzymaniem gniazda w dobrym stanie – usuwa stawonogi na nie wchodzące, uzupełnia materiał gniazdowy i poprawiania konstrukcję gniazda{{r|bueh12}}. Wysiadująca samica porozumiewa się z samcem głosami kontaktowymi w odpowiedzi na jego pieśń{{r|brontario}}. <<...>>
 
=== Opieka nad młodymi i ich rozwój ===
[[Plik:Setophaga cerulea Weldon Spring 1.jpg|thumb|Samica lasówki niebieskiej na gnieździe]]
Pisklęta zwykle spędzają w gnieździe 10–11 dni{{r|hbw15|brontario|barg06}}, ogółem od 8 do 13 dni{{r|bueh12}}. Opiekę nad młodymi bezpośrednio w gnieździe (obejmującą między innymi ich ogrzewanie) sprawuje wówczas wyłącznie samica. Po raz pierwszy o udziale w tym samca u lasówek niebieskich doniesiono w 2012. Obserwacja dotyczyła jednak ledwie 15-minutowego pobytu samca w gnieździe, a poczyniona została podczas szeroko zakrojonych badań z lat 2008–2010{{r|bueh12}}. Samica siedzi na gnieździe szczególnie twardo do trzech pierwszych dni po wykluciu się piskląt. Z czasem coraz częściej siedzi już przy nich lub na krawędzi gniazda{{r|brontario}}.
 
Dostarczaniem pisklętom pożywienia oraz usuwaniem ich odchodów z gniazda zajmują się zarówno samiec, jak i samica{{r|bueh12|brontario|barg06|eastTNS}}. Ich udział w karmieniu potomstwa jest mniejzbliżony więcejlub równy{{r|brontario|barg06|eastTNS|boves11}}. W jednym z badań wśród monitorowanych gniazd były 3 – stanowiące 2% ze wszystkich, w których udało się odchować co najmniej jedno młode – w których samiec w ogóle nie uczestniczył w karmieniu młodych{{r|bueh12}}. <!--Pisklęta otrzymują pokarm przeciętnie 3 lub 4 razy na godzinę{{r|barg06}}; podczas wcześniejszych badań, również prowadzonych w Ontario, poczyniono inne obserwacje – zarówno samce, jak i samice miały karmić młode średnio 3,5 raza na godzinę{{r|brontario}}.--><<...liczba odwiedzin gniazda/godzinę do sprawdzenia, bo nowe info za bardzo rozbieżne>> Barg i inni (2006) odnotowali przeciętnie częstsze dostarczanie pokarmu do gniazd, w których udało się odchować co najmniej jedno młode. Mimo że brakuje bezpośredniego dowodu na związek częstszego karmienia z odniesieniem sukcesu, to różnica na poziomie 1 wizyty/30 minut może długofalowo okazać się znacząca{{r|barg06}}.
 
W dniu opuszczenia gniazda przez młode zarówno rodzice, jak i przyszłe podloty są wyraźnie aktywniejsze oraz głośniejsze. Niektóre dorosłe osobniki dopiero wówczas zaczynają alarmować w związku z obecnością w pobliżu obserwatora{{r|brontario}}. Młode lasówki niebieskie stają się niezależne od rodziców w wieku około 25–28 dni. Przemieszczanie się i preferencje środowiskowe podlotów przez pierwsze kilkanaście dni zostały dokładniej poznane dzięki badaniom z użyciem [[telemetria|telemetrii]]. 20 podlotów zaopatrzono w nadajniki o masie odpowiadającej 4–5% masy ciała ptaka; kolejny miesiąc przeżyło 9 młodych. Przez pierwsze dwa dni podloty oddalały się od gniazda nie dalej niż na 45 ± 11 m. Od 3. do 6. dnia po opuszczeniu gniazda młode z jednego lęgu zaczynały się rozdzielać i podążać za jednym z rodziców (tak samo często za ojcem, jak za matką). Między 7. a 12. dniem większość (88%) podlotów opuściła już terytorium swojego ojca, oddalając się od gniazda o średnio 305 m. Między 13. a 20. dniem często podloty odwiedzały miejsca, w których badacze w okresie lęgowym nie stwierdzili żadnego śpiewającego (to jest: terytorialanego) samca. Pod koniec okresu monitoringu (około miesiąca, najwyżej 36 dni) podloty przebywały od 1 do 5,3 km od gniazda (średnio 2,4 ± 0,7 km){{r|geoFL}}.
 
<<...{{r|geolFL}}>>
Linia 315 ⟶ 319:
<<...>>
 
=== Ochrona i badania naukowe ===
<<...>>
 
<<...>> Przez pierwsze dwie dekady XXI wieku większość badań nad lasówkami niebieskimi dotyczyła czynników ograniczających liczebność populacji oraz rozwijania wytycznych prowadzenia gospodarki leśnej (z uwzględnieniem gatunkowego składu drzewostanu) tak, by umożliwić gęstsze rozmieszczenie terytoriów oraz zwiększyć sukces lęgowy. W 2020 wiedza na temat sezonu lęgowego tych lasówek była nadal wybrakowana. Szczególnie słabo poznany był okres życia młodych po opierzeniu się{{r|geoFL}}.
 
<<...>>
 
Linia 362 ⟶ 370:
<ref name=rothIND08>{{cytuj | autor = Kirk L. Roth & Kamal Islam | tytuł = Habitat Selection and Reproductive Success of Cerulean Warblers in Indiana | czasopismo = The Wilson Journal of Ornithology | wolumin = 120 | wydanie = 1 | data = 2008 | s = 105-110}}</ref>
<ref name=beachy>{{cytuj | autor = Beachy, Tiffany Ahren | tytuł = Cerulean Warbler (<em>Dendroica cerulea</em>) Breeding Ecology and Habitat Selection, Initial Response to Forest Management, and Association with Anthropogenic Disturbances in the Cumberland Mountains of Tennessee | wydawca = University of Tennessee | data = 2008 | url = https://trace.tennessee.edu/utk_gradthes/3628}}</ref>
<ref name=boves11>{{cytuj | autor = Boves, Than James | tytuł = Multiple responses by Cerulean Warblers to experimental forest disturbance in the Appalachian Mountains | wydawca = University of Tennessee | data = 2011 | url = https://trace.tennessee.edu/utk_graddiss/116 | s = 109, 114, 175–178}}</ref>
<ref name=geolFL>{{cytuj | autor = Douglas W. Raybuck, Jeffery L. Larkin, Scott H. Stoleson & Than J. Boves | tytuł = Radio-tracking reveals insight into survival and dynamic habitat selection of fledgling Cerulean Warblers | czasopismo = The Condor | wolumin = 122 | wydanie = 1 | data = 2020 | doi = 10.1093/condor/duz063}}</ref>
<ref name=></ref>
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedystka:Soldier_of_Wasteland/brudnopis12”