Monochord: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mzopw (dyskusja | edycje)
m wEd
Mzopw (dyskusja | edycje)
m - ed
Linia 1:
'''Monochord''', ''[[greka]] monos jeden chordé struna'' – w [[starożytna Grecja|starożytnej Grecji]] instrument muzyczny i jednocześnie przyrząd mierniczy służący do określania stosunków długości struny do wysokości dźwięku.
{{WEdycji}}
'''Monochord '''–uznaje się, że nie był to instrument ([[Ptolemeusz]] sugeruje, że było to coś pośredniego), a jedynie przyrząd mierniczy, służący do określania stosunków długości struny a wys. dźwięku. Zbudowany był z 1 struny (stąd nazwa z gr:monos chorodos - 1 struna) rozpiętej wzdłuż sztywnej płyty. Pod struną znajdował się "bloczek", który przesuwano tym samym zmieniając dźwięki. Monochord był ograniczony, można było zagrać na nim jednocześnie tylko jeden dźwięk, ponadto przesuwanie podstawki uniemożliwiało precyzyjną zmianę dźwięku, ponad to nie można było uniknąć [[glissando|glissanda]]. Przesuwani podstawka powodowało też piski, by je zatuszować Ptolemeusz radzi by grać z [[aulos|aulosem]] lub syringą ( grecką [[fletnia Pana|fletnią pana]]).
Ponieważ monochord był tak ograniczony wynaleziono [[polichord]]
 
Zbudowany z [[pudło rezonansowe|pudła rezonansowego]] opatrzonego jedną [[struna|struną]] na przesuwalnym [[podstawek|podstawku]] (bloczku), pozwalającym na zmianę dźwięków. Można było zagrać na nim jednocześnie tylko jeden dźwięk, ponadto przesuwanie podstawka uniemożliwiało precyzyjną zmianę dźwięku i nie można było uniknąć [[glissando|glissanda]]. Przesuwanie podstawka powodowało też piski, by je zatuszować [[Klaudiusz Ptolemeusz|Ptolemeusz]] radzi by grać z [[aulos (muzyka)|aulosem]] lub syringą (grecką [[fletnia Pana|fletnią pana]]). Wykorzystywany był głównie przy nauce śpiewu.
 
Jako przyrządu (występował również pod nazwą kanon) używano go w ten sposób, że przy pomocy podstawka dzielono strunę na odcinki o różnej długości i następnie w sposób geometryczny mierzono, a potem oznaczano wysokość odpowiednich dźwięków. Badania takie przeprowadzał m.in. [[Euklides]], który ich wyniki zawarł w traktacie ''Katatomé kanonos'' ''(Podział monochordu)''.
 
Do celów muzycznych używany był również w średniowieczu np. skandynawski ''psalmodikon''.
'''Zobacz też'''
 
Od monochordu pochodzi [[klawikord]], wykorzystujący podobną zasadę konstrukcyjną. Funkcję przesuwanego podstawka pełnią klawisze i [[tangent|tangenty]]. W początkowym okresie istnienia (do [[XV wiek|XV w.]] klawikord nazywano monochordem.
----
[[Muzyka starożytnej Grecji]]
 
'''=====Zobacz też'''=====
*[[polichord]]
*[[Muzykamuzyka starożytnej Grecji]]
 
[[Kategoria:Chordofony]]
 
[[Kategoria:Sztuka starożytnej Grecji]]
--[[Wikipedysta:Świrus|Świrus]] 00:29, 15 lut 2007 (CET)