Wikipedia

Czasopismo elektroniczne: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Dodanie typologii czasopism elektronicznych
Dopisanie informacji
Linia 1:
'''Czasopismo elektroniczne''', '''e-czasopismo, czasopismo online''' – [[wydawnictwo ciągłe]] (ukazujące się w określonych odstępach czasu, np. [[tygodnik]], [[dwutygodnik]], [[miesięcznik]]) wydawane jedynie w postaci elektronicznej i dostępne na nośniku elektronicznym.
 
Według innej''Encyklopedii definicjiKsiążki'' czasopismo elektroniczne to czasopismo, które jest zapisane w postaci cyfrowej oraz jest udostępniane za pomocą transmisji elektronicznej, najczęściej w Internecie w systemie [[World Wide Web]]. W formie e-czasopism występują m.in. periodyki naukowe, fachowe, popularnonaukowe, urzędowe, biuletyny informacyjne, magazyny opinii oraz gazety. Czasopisma elektroniczne wydawane są w&nbsp;sposób ciągły z określoną frekwencją. Najczęściej publikowane są w formatach HTML i PDF. Czasamim dołączane są również nagrania dźwiękowe oraz materiały wideo, które występują w formatch MP3 i&nbsp;MP4. E-czasopisma mogą być dostępne wyłącznie online lub być elektronicznymi odpowiednikami wersji tradycyjnych. Czasopisma elektroniczne czasami uzupełniane są dodatkowymi materiałami, np. materiałami interaktywnymi oraz nagraniami<ref>Barbara Sosińska Kalata, ''Czasopisma elektroniczne'' [w:] ''Encyklopedia książki'', pod red. Anny Żbikowskiej-Migoń i Marty Skalskiej-Zlat, Wrocław 2017, s. 433.</ref>.
 
== Historia ==
Najważniejsze czynniki, które doprowadziły do powstania czasopism elektronicznych na początku lat 80. XX wieku to m.in.:
 
* postęp technologiczny (rozwój urządzeń elektronicznych, szczególnie komputerów),
* upowszechnianie urządzeń pozwalających na odtwarzanie i obróbkę tekstów,
* rozwój sieci telekomunikacyjnych i opracowanie protokołu FTP,
* kryzys związany z papierem, skutkujący wysokimi cenami publikacji drukowanych, wynikający ze znacznego wzrostu zapotrzebowania na książki (bariera ilościowa) oraz wzrostu produkcji,
* kryzys związany z papierem, przejawiający się w coraz wyższych cenach publikacji drukowanych,
* problemy bibliotek z magazynowaniem stale rosnącej liczby dokumentów<ref>{{Cytuj |autor = Ewa Piotrowska, Renata Zając |tytuł = Czasopisma elektroniczne w bibliotekach naukowych, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2002, nr 1, s. 91. |data =}}</ref>.
 
Pierwszym periodykiem opublikowanym w formie cyfrowej było eksperymentalne pismo z zakresu psychologii oraz medycyny pt. ''Mental Workload''<ref>{{Cytuj |autor = Marek Nahotko |tytuł = Naukowe czasopisma elektroniczne, Warszawa 2007, s. 28-29. |data =}}</ref>. W 1982 r. naukowcy z uniwersytetów w Birmingham i Loughborough doprowadzili do wydania e-czasopisma o nazwie ''Computer Human Factors''. Periodyk był innowacyjny ze względu na możliwość dodawania komentarzy przez czytelników<ref>{{Cytuj |autor = Marek Nahotko |tytuł = Naukowe czasopisma elektroniczne, Warszawa 2007, s. 29-30. |data =}}</ref>. W Polsce pierwsze czasopismo dostępne tylko w formie cyfrowej pojawiło się w 1989 r. za sprawą grupy fizyków związanych z Uniwersytetem Warszawskim. Publikowane przez nich ''Donosy''<ref>{{Cytuj |tytuł = Donosy |data dostępu = 2018-11-13 |opublikowany = donosy.info |url = https://donosy.info}}</ref> wciąż ukazują się w oryginalnej i niezmienionej formie<ref>{{Cytuj |autor = Marek Nahotko |tytuł = Naukowe czasopisma elektroniczne, Warszawa 2007, s. 35 |data =}}</ref>.
 
== Zalety i wady czasopism elektronicznych ==
'''Zalety:'''
 
Linia 24:
 
* możliwość wyszukiwania, np. pełnotekstowego,
 
* możliwość wykorzystania materiałów multimedialnych,
 
* niższe koszty archiwizacji,
 
* szybszy proces publikowania treści,
Linia 49 ⟶ 45:
* ograniczenia, które wiążą się z techniką komputerową, np. niska rozdzielczość ekranu<ref>Marek Nahotko, ''Naukowe czasopisma elektroniczne'', Warszawa 2007, s. 19-20.</ref>
 
== Typologia czasopism elektronicznych ==
Podział Marka Nahotko ze względu na stosowane formaty:
 
* PDF
Linia 62 ⟶ 58:
* inne<ref>Marek Nahotko, ''Naukowe czasopisma elektroniczne'', Warszawa 2007, s. 18.</ref>
 
Podział Marka Nahotko, dotyczący sposobu dystrybucji:
 
* e-mail
Linia 74 ⟶ 70:
* inne<ref>Marek Nahotko, ''Naukowe czasopisma elektroniczne'', Warszawa 2007, s. 18.</ref>
 
Podział Marka Nahotko, uwzględniający częstotliwość ukazywania się:
 
* miesięczniki
Linia 84 ⟶ 80:
* inne<ref>Marek Nahotko, ''Naukowe czasopisma elektroniczne'', Warszawa 2007, s. 18.</ref>
 
Podział Marka Nahotko ze względu na dostęp do czasopism elektronicznych:
 
* płatne (publikacje komercyjne)
Linia 90 ⟶ 86:
* bezpłatne (Open Access<ref>Marek Nahotko, ''Naukowe czasopisma elektroniczne'', Warszawa 2007, s. 18.</ref>)
 
Podział Ewy Piotrowskiej i Renaty Zając, dotyczący sposobu dystrybucji:
 
* czasopisma online
Linia 96 ⟶ 92:
* czasopisma na CD-ROM<ref>Ewa Piotrowska, Renata Zając, ''Czasopisma elektroniczne w bibliotekach naukowych'', „Konsorcja i współpraca bibliotek” 2002 nr 7, http://www.ebib.pl/2002/36/piotrowska.php.</ref>
 
Podział Ewy Piotrowskiej i Renaty Zając, uwzględniający formy ukazywania się czasopism elektronicznych:
 
* e-czasopisma, które ukazują się również w wersji drukowanej
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Czasopismo_elektroniczne”