Laldenga: Różnice pomiędzy wersjami

'''Laldenga''' (ur. [[11 lipca]] [[1927]] w [[Pukpui]], zm. [[7 lipca]] [[1990]] w [[Londyn]]ie<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.business-standard.com/article/pti-stories/laldenga-remembered-in-mizoram-on-death-anniversary-116070700485_1.html |tytuł = Laldenga remembered in Mizoram on death anniversary |nazwisko = |imię = |autor = Press Trust of India |autor link = |data = 2016-07-07 |rok = |praca = Business Standard |opublikowany = business-standard.com |język = en |archiwum = |zarchiwizowano = |data dostępu = 2020-12-25}}</ref>) – [[Indie|indyjski]] polityk, premier stanowy [[Mizoram]]u (1987–1988), lider opozycji w parlamencie stanowym (1989–1990). Urodził się w południowym Mizoramie, szybko zakończył formalną edukację. W 1944 wstąpił do armii brytyjskich Indii. Pracował jako księgowy w urzędzie w Aizawl. Zaangażowany w działalność społeczną, redagował lokalne pismo "„[[Mizo Aw"]]”. Sekretarz nowo utworzonego Mizo Cultural Society (1955). Głęboko rozczarowany obojętnością indyjskiego rządu federalnego wobec klęski głodu, która dotknęła Mizoram pod koniec lat 50., przemianował to towarzystwo na Mautam Front, później zaś na Mizo National Famine Front. Dzięki swym wysiłkom na rzecz walki z głodem zyskał znaczną popularność w mizoramskim społeczeństwie. Zaczął posługiwać się [[nacjonalizm|nacjonalistycznymi]] hasłami oraz głosić konieczność oddzielenia się Mizoramu od Indii. Utworzył Mizo National Front (1961), w 1963 udał się do Pakistanu Wschodniego, nabywając broń dla jego przyszłego zbrojnego skrzydła. Wzywał do zjednoczenia wszystkich obszarów zamieszkałych przez etnicznych Mizo. W marcu 1966 ogłosił niepodległość Mizoramu. W kolejnych latach wielokrotnie aresztowany, przez dekadę przebywał też na uchodźstwie, przede wszystkim w dzisiejszym [[Bangladesz]]u i w [[Pakistan]]ie. W 1970 złożył wizytę w Chińskiej Republice Ludowej, spotykając się z premierem Zhou Enlaiem. Przewodził wysiłkom zbrojnym mizoramskich separatystów, próbując również wykorzystywać dyplomatyczne kanały w negocjacjach z władzami indyjskimi. Efektem tych starań było początkowo porozumienie pokojowe z 1978, z którego Laldenga niemal natychmiast się wycofał, później zaś porozumienie z 1985. Na mocy tego ostatniego Mizo National Front ogłosił kapitulację i został przekształcony w partię polityczną. Mizoram otrzymał status stanu (1987). Laldenga stanął na czele przejściowego rządu nadzorującego proces tranzycji. Poseł do Zgromadzenia Ustawodawczego Mizoramu, wybierany w 1987 i 1989. Premier stanowy (1987–1988), włączył do swego gabinetu pierwszą w historii Mizoramu kobietę. Ustąpił w wyniku podziałów wśród parlamentarzystów Mizo National Front. Jego dymisję łączy się też z liberalną polityką wobec sprzedaży i spożycia alkoholu w Mizoramie. Od 1989 do śmierci lider opozycji w stanowym parlamencie. W ostatnich latach życia chorował, zmarł w Londynie w wyniku nowotworu płuc. Pobożny [[chrześcijaństwo|chrześcijanin]], znany z ogromnych zdolności oratorskich. Opisywany jako największy Mizo w historii, bywa określany mianem ''ojca narodu Mizo''.

Urodził się w Pukpui w dystrykcie [[Lunglei]] w południowym [[Mizoram]]ie. Był synem Liantliry{{odn|Government of Mizoram|1990|s=1}}. Szybko zakończył formalną edukację, pozostając przy tym pod stałym wpływem mizoramskiego duchowieństwa{{odn|Chatterjee|1994|s=18}}. Krótko służył w armii [[Indie Brytyjskie|brytyjskich Indii]] (wstąpił do niej w 1944)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://newsmobile.in/articles/2016/07/07/laldenga-remembered-in-mizoram/ |tytuł = Laldenga Remembered in Mizoram |nazwisko = |imię = |autor = PTI |autor link = |data = 2016-07-07 |rok = |praca = News Mobile |opublikowany = newsmobile.in |język = en |archiwum = |zarchiwizowano = |data dostępu = 2020-12-25}}</ref>, następnie pracował jako księgowy w urzędzie w [[Aizawl]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.indigenousherald.com/TripuraNews/cm-zoramthanga-pays-tribute-to-legendary-laldenga-7720.html |tytuł = CM Zoramthanga pays tribute to legendary Laldenga |nazwisko = |imię = |autor = Correspondent |autor link = |data = 2020-07-07 |rok = |praca = Indigenousherald |opublikowany = indigenousherald.com |język = en |archiwum = |zarchiwizowano = |data dostępu = 2020-12-25}}</ref>. Zaangażował się w działalność społeczną, był też pierwszym redaktorem lokalnego pisma "„[[Mizo Aw]]"”{{odn|Government of Mizoram|1990|s=1}}.