Wrotycz pospolity: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
.
→‎Zastosowanie: świerzb, nużyca, opryszczka, także wzmacnia odporność. Niewskazany dla kobiet w ciąży i w stanach zapalnych układu pokarmowego
Linia 49:
== Zastosowanie ==
* [[Rośliny lecznicze|Roślina lecznicza]].
** [[Surowiec zielarski]]: Kwiat wrotyczu (''Flos Athannasiae'', ''Flos Cinnae''), ziele wrotyczu (''Herba Tanaceti''), olejek wrotyczowy (''Oleum Tanateci''). Kwiaty wrotyczu zawierają od 1 do 1,5% olejku, którego głównymi składnikami są [[tujon]], [[izotujon]], [[kamfora]], [[borneol]] oraz gorzki [[Laktony|lakton]] – [[tanacetyna]] i [[flawonid]]y: [[akacetyna]] i [[luteolina]].
** Działanie: Roślina była stosowana dawniej do spędzania płodu<ref name=F>{{Cytuj książkę |nazwisko= Mitich|imię= Larry W.| data= (March 1992).|tytuł= "Tansy". Weed Technology 6: 242–4}}</ref>, leczenia histerii, do pobudzania menstruacji oraz przy stłuczeniach, zwichnięciach, reumatyzmie i chorobach skóry<ref name=E/>, np. Używanoświerzbu, jejwszawicy, teżnużycy doi zwalczaniaopryszczki<ref robakówname=":0">{{Cytuj obłych|autor w= układzieWapteka pokarmowym<ref|tytuł name=A/>. ByłaWrotycz pospolity zastosowanie w tymlecznictwie skuteczna,- jednakdziałanie w koniecznychmedycynie do|data tegodostępu celu= ilościach2022-01-29 miała|opublikowany już= działanieWapteka.pl trujące|url dla= człowieka<refhttps://www.wapteka.pl/blog/artykul/wrotycz-pospolity-zastosowanie-w-lecznictwie-dzialanie-w-medycynie |język name=A pl}}</ref>. ObecnieStosowana jest stosowananp. jako domieszka do leków zewnętrznego stosowania we [[wszawica|wszawicy]] głowowej i łonowej (alkoholowy wyciąg o nazwie Artemisol)<ref name="A" />. Używa się jej też do zwalczania robaków obłych w układzie pokarmowym, jednak ze względu na obecność tujonu większa ilość ma działanie trujące dla człowieka<ref name=A/>. Tujon podrażnia błony śluzowe przewodu pokarmowego, więc preparaty z wrotyczu nie powinny być stosowane doustnie w przypadku stanów zapalnych żołądka i jelit oraz u kobiet w ciąży<ref>{{Cytuj |autor = Ożarowski Aleksander; Łańcucki Jan; Gąsiorowska Krystyna |tytuł = Leki roślinne |data = 1978 |miejsce = Warszawa |wydawca = Zjednoczenie Przemysłu Zielarskiego Herbapol}}</ref>. Napar z wrotyczu poprawia odporność poprzez stymulację układu immunologicznego i wpływ na mikroflorę jelitową<ref name=":0" />.
* [[Sztuka kulinarna]]: choć jest trujący, w [[Średniowiecze|średniowieczu]] wrotycz był stosowany jako przyprawa<ref name=A/>. Np. jego młodych pączków używano zamiast [[kapary|kaparów]], a koszyczki kwiatowe zapiekano w cieście<ref name=A/>. Obecnie już nie jest używany w kuchni.
* Zapach wrotyczu, przypominający zapach [[kamfora|kamfory]], skutecznie odstrasza owady<ref name=A>{{Cytuj książkę |nazwisko=Mazerant |imię=Anna |tytuł= Mała księga ziół |rok=1990 |wydawca= Inst. Wyd. Zw. Zawodowych |miejsce= Warszawa |isbn= 83-202-0810-6}}</ref>. Z tego też względu jest używany jako [[Repelenty|repelent]] do odstraszania much, mrówek i moli<ref name=E/><ref name=A/>, również komarów i kleszczy<ref>[http://www.medonet.pl/zdrowie,wrotycz---wlasciwosci--dzialanie--zastosowanie,artykul,1729594.html ''Wrotycz pospolity''], medonet.pl</ref>.