{{inne znaczenia|powieści [[Charles Dickens|Karola Dickensa]]|[[Opowieść wigilijna (ujednoznacznienie)|inne dzieła pod tytułem ''Opowieść wigilijna'']]}}
[[Plik:Charles Dickens-A Christmas Carol-Title page-First edition 1843.jpg|thumb|Strona tytułowa pierwszego wydania z 1843]]
[[Plik:Marley's Ghost-John Leech, 1843.jpg|thumb|Scrooge odwiedzany przez ducha Marleya. Ilustracja Johna Leecha z pierwszego wydania ''Opowieści wigilijnej'']]
'''Opowieść wigilijna''' (tyt. oryg. ''A Christmas Carol'') – opowiadanie [[Charles Dickens|Charlesa Dickensa]] nawiązujące do [[Wigilia Bożego Narodzenia|Wigilii Bożego Narodzenia]]. Książka ukazała się po raz pierwszy 19 grudnia [[1843]] roku z ilustracjami [[John Leech (rysownik)|Johna Leecha]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.newsweek.pl/kultura/opowiesc-wigilijna-charlesa-dickensa-najpopularniejsza-opowiesc-o-swietach/pm2k02k |tytuł = „Opowieść wigilijna” miała wydobyć Dickensa z karcianych długów |opublikowany = Newsweek.pl |data dostępu = 2018-12-20}}</ref>. Tłumaczona wielokrotnie i wydawana jako [[s:Opowieść wigilijna (1925)|''Opowieść wigilijna'']] (częściej) lub zgodnie z oryginalnym tytułem jako ''Kolęda prozą''.
Opowiadanie Charlesa Dickensa jest napisane w stylu wiktoriańskim. Pokazuje głębokie doświadczenie i przemianę skąpca [[Ebenezer Scrooge|Ebenezera Scrooge’a]], zachodzącą w czasie nocy wigilijnej. Jest on samotnikiem, nielubiącym ludzi, a dbającym jedynie o pomnażanie swojego majątku. W noc wigilijną ukazuje mu się duch [[Jakub Marley|Jakuba Marleya]] – jego zmarłego partnera w interesach, cierpiącego pod ciężarem łańcucha win, który wykuł sobie za życia. Ta wizyta ma uchronić Scrooge’a przed podobnym losem. Początkowo nieufny, Ebenezer zmienia zdanie pod wpływem wizyt kolejnych duchów: [[Duch minionych świąt Bożego Narodzenia|Ducha Dawnych Świąt Bożego Narodzenia]], [[Opowieść wigilijna|Ducha Obecnych Świąt]] i [[Duch przyszłych świąt Bożego Narodzenia|Ducha Świąt przyszłych]]. Pokazują one bohaterowi sceny z jego życia przeszłego, teraźniejszego i przyszłego. Przerażony wizją samotnej śmierci, Scrooge pojmuje beznadziejność takiego trybu życia i nastawienia do innych ludzi, staje się z powrotem szczodrym, serdecznym człowiekiem, jakim był za młodu, przed śmiercią siostry, jedynej jak się zdawało osoby, która kiedykolwiek troszczyła się o niego.
''Opowieść wigilijna'' była niespodziewanym sukcesem Charlesa Dickensa. Pierwszy nakład wyniósł 6 tysięcy egzemplarzy i został wyprzedany w ciągu zaledwie trzech dni<ref>{{Cytuj stronę |url = http://booklips.pl/zestawienia/11-interesujacych-faktow-na-temat-opowiesci-wigilijnej-charlesa-dickensa/ |tytuł = 11 interesujących faktów na temat „Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa {{!}} Booklips.pl |opublikowany = booklips.pl |data dostępu = 2018-12-20}}</ref>. Dickens napisał książkę przede wszystkim z zamiarem spłacenia swoich długów karcianych.
