Wikipedia

Domniemanie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m ujednolicam zapis daty dostępu w szablonie cytowania
→‎Podział domniemań: drobne merytoryczne
Linia 7:
== Podział domniemań ==
Domniemania dzieli się na<ref>{{cytuj książkę |autor r=Filip Przybylski-Lewandowski|rozdział=Domniemanie prawne|inni=Jerzy Zajadło (red.)|tytuł=Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa|wydawca=C.H. Beck|miejsce=Warszawa |rok=2007 |strony=57|isbn = 978-83-7483-519-0}}</ref>:
* prawne (''presumptiones iuris'') – nakazują domniemywać posiadanie przez dane prawo jakiegoś kształtu (jakiejś treści)<ref>M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 94.</ref>
* prawne – wynikające z [[norma prawna|normy prawnej]] nakazującej przyjmowanie określonych faktów za stwierdzone, np.: [[domniemanie niewinności]] [[oskarżony|oskarżonego]]
* faktyczne (''praesumptiones fact'') - nakazują domniemywać występowanie jakiejś okoliczności faktycznej, np.np. domniemania z art. 9 i 32 Kodeksu cywilnego, według których „w razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że przyszło ono na świat żywe”, „jeżeli kilka osób utraciło życie podczas grożącego im wspólnie niebezpieczeństwa, domniemywa się, że zmarły jednocześnie”<ref>M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 94 wraz z przypisem nr 40.</ref>
* faktyczne''praesumptiones hominis'' – wynikające z zależności, które są weryfikowalne empirycznie, np.: domniemywa się, że po deszczu jezdnia jest śliska. Domniemania faktyczne nie są ustanawiane przez [[Władza ustawodawcza|ustawodawcę]], lecz są pewnego rodzaju [[rozumowanie]]m<ref>M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 241 wraz z przypisem nr 20.</ref>.
 
Domniemania prawne dzieli się na<ref name="ReferenceA"/>:
* wzruszalne (łac. ''praesumptio iuris tantum'') – można je obalić [[dowód (prawo)|dowodem]] przeciwnymz przeciwieństwa – np.: domniemanie niewinności, [[dobra wiara|domniemanie dobrej wiary]]
* niewzruszalne (łac. ''praesumptio iuris ac de iure'') – nie można ich obalić dowodem z przeciwieństwa – np. domniemanie prawdziwości zawartości opisu stanu faktycznego znajdującego się w prawomocnym wyroku skazującym za popełnienie przestępstwa i stwierdzonego w tym wyroku faktu popełnienia przestępstwa w stosunku do osoby skazanej tym wyrokiem<ref>M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 93-94 i 241 przypis nr 19.</ref>.
* niewzruszalne (łac. ''praesumptio iuris ac de iure'') – nie można go obalić dowodem przeciwnym, jeżeli przesłanka jest prawdziwa – obecnie ten typ domniemywań prawnych jest już praktycznie niestosowany.
 
Kolejnym podziałem domniemywań prawnych jest podział ich na:
* domniemania formalne – zanakazują udowodnionydomniemywać przyjmujeistnienie siępewnej faktokoliczności A,lub dokształtu czasu,prawa ażbez należyciekonieczności udowodnionyuprzedniego zostanie stan mu przeciwnywykazania (vide:udowodnienia) domniemaniejakiegoś niewinności)faktu
* domniemania materialne – uznawaćnakazują należydomniemywać zaistnienie udowodnionypewnej jakiśokoliczności stanlub B,kształtu jeżeliprawa wdopiero postępowaniupo zostałuprzednim należyciewykazaniu wykazany(udowodnieniu) stanjakiegoś Afaktu (vide: domniemanie ojcostwa)<ref>M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 94.</ref>.
 
Przykłady domniemań niewzruszalnych w polskim systemie prawnym:
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Domniemanie”