Johann Christian Metzig: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m ujednolicam zapis daty dostępu w szablonie cytowania
Linia 17:
 
== Wczesne lata ==
Metzig urodził się 20 maja 1804 w Skwierzynie, dzisiaj mieście polskim, znajdującym się w [[województwo lubuskie|województwie lubuskim]]. Wówczas była to miejscowość zamieszkana w większości przez Niemców, nosząca nazwę Schwerin an der Warthe. Johann Christian Metzig był synem osiadłych w Skwierzynie mieszczan [[ewangelicy|wyznania ewangelickiego]]: Johanna Ernesta Wilhelma Metziga i Friderike Wilhelmine z domu Köttwitz. Przodkowie Johanna Christiana Metziga wywodzili się ze [[Śląsk]]a. Jego pradziad – Johann Gottfrid Metzig był organistą w [[Lubiatów (powiat złotoryjski)|Lubiatowie]], a dziadek – Christian Metzig – był pastorem w [[Kożuchów|Kożuchowie]]. Ojciec późniejszego lekarza sprawował funkcję burmistrza miasta Schwerin an der Warthe (niektóre źródła podają, iż był burmistrzem [[Trzciel]]a). Od 1808 sprawował funkcję adwokata i sędziego, a od 1815 komisarza sprawiedliwości w pobliskim [[Międzyrzecz]]u. Matka była córką kapitana armii pruskiej, adiutanta w Instytucie Inwalidów w [[Berlin]]ie. Johann Christian Metzig miał cztery siostry: Charlotte (ur. 1802), Johanne Fredrich (ur. 1803), Therese Ludwig (ur. 1812) oraz Wilhelmine<ref name= "wimbp">{{cytuj stronę| url =http://www.wimbp.gorzow.pl/?art=103223 | tytuł =Dr Johann Metzig – Europejczyk i orędownik spraw Polski w XIX wieku | data dostępu = 20 sierpnia 2014-08-20| opublikowany = Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim | data = 19 grudnia 2013 | język = pl}}</ref>.
 
Metzig początkowo uczył się w domu, następnie pobierał nauki i rektora Schönborna w Międzyrzeczu. Przez pewien czas mieszkał w klasztorze katolickim Neuzelle pod Berlinem. Następnie trafił do gimnazjum joachimstalskiego w Berlinie. Ukończył je w 1822<ref name= "wimbp"/>.
Linia 48:
== Śmierć i upamiętnienie ==
[[Plik:2006-09 Leszno 31.jpg|thumb|250px|Pomnik w miejscu dawnego grobu Metziga w Lesznie.]]
Dr Johann Metzig zmarł 1 października 1868, w wieku 64 lat. 4 października został pochowany w Lesznie, na cmentarzu ewangelickim znajdującym się wówczas przy tamtejszym [[Kościół Świętego Krzyża w Lesznie|Kościele Świętego Krzyża]]. Po roku na grobie zbudowano nagrobek w kształcie dwóch graniastosłupów z [[marmur]]u śląskiego, opatrzony krzyżem oraz motywem wieńca z liści laurowych i dębowych. Znalazła się na nim tablica z napisem w [[język niemiecki|języku niemieckim]]: ''Dem Andenken des dr med, Johann Chr. H. Metzig, geb. den 20 Mai 1804, gest. l October 1868 – seine dankbaren Mitburger (Pamięci doktora medycyny Johanna Chr. H. Metziga, ur. 20 maja 1804, zm. 1 października 1868 – jego wdzięczni współobywatele)''<ref name = "Zielonka">{{cytuj stronę | url = http://www.leszno.interbit.pl/teksty/pogrzeby.htm | tytuł = Trzy pogrzeby doktora Metziga | data dostępu = 20 sierpnia 2014-08-20 | autor = Jerzy Zielonka | język = pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20140821101059/http://www.leszno.interbit.pl/teksty/pogrzeby.htm | zarchiwizowano = 21 sierpnia 2014 }}</ref>.
 
Spoczywał tam do 1953. Gdy cmentarz zlikwidowano, fragment szkieletu z [[czaszka|czaszką]] przeniesiono do grobu pod murem kościelnym<ref name = "Zielonka"/>. 9 października 1985 dokonano kolejnej [[ekshumacja|ekshumacji]]. Grób rozkopano, a w protokole tak opisano to przedsięwzięcie: <blockquote>''W środkowej części dołu znaleziono kości wraz z czaszką oraz ślady jakiegoś drewnianego opakowania. Oprócz tego fragmenty starych okuć trumiennych. Szkielet jest niekompletny, a jego ułożenie świadczy o przenosinach. W dolnej części grobu znaleziono poprzecznie położony szkielet dziecka, co świadczy tym, że teren ten używany był w poprzednich wiekach jako cmentarz. Szczątki dr Jana Metziga zostały złożone w gipsowej trumience dziecięcej (80 cm), przechowywane w kościele św. Krzyża, poczem po raz, trzeci pochowane''<ref name = "Zielonka"/>.</blockquote> Następnie szczątki przeniesiono do nawy głównej kościoła. Na ścianie krypty umieszczono napis głoszący: ''„Filantrop – lekarz, dr Jan Metzig ur. 20 V 1804, zm. 1 X 1868 r. Wielki przyjaciel Polaków”''. Na miejscu wcześniejszego grobu Metziga Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne postawiło pomnik z tablicami w języku polskim i niemieckim<ref name = "Zielonka"/>.
 
W 1920 jeden z placów w Lesznie został nazwany na cześć dr. Metziga. Nazwa tego miejsca później wiele razy się zmieniała, ostatecznie od 1956 ponownie nosi nazwisko lekarza. Natomiast na frontonie domu, w którym żył i tworzył lekarz, odsłonięto pamiątkową tablicę z portretem Metziga i jego krótką charakterystyką<ref name = "Zielonka"/><ref>{{cytuj stronę| url =http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/29512,leszno-dom-doktora-jana-metziga.html | tytuł =Dom doktora Jana Metziga | data dostępu = 20 sierpnia 2014-08-20| opublikowany =PolskaNiezwykla.pl | język =pl}}</ref>: <blockquote>''Dr Jan Metzig''<br />''1804-1868''<br />''Lekarz publicysta''<br />''członek towarzystw naukowych''<br />''przyjaciel Polaków''<br /> ''obrońca narodowych spraw polskich''<br />''człowiek wielkich zalet''<br />''w tym domu mieszkał i działał''<ref>Fotografia tablicy: [http://wikimapia.org/#lang=pl&lat=51.841115&lon=16.572869&z=20&m=b&show=/17448746/pl/Dom-dr-Jana-Metziga/photo/1353431]</ref></blockquote> W maju 2004 w Muzeum Okręgowym w Lesznie została otwarta wystawa o życiu i twórczości Metziga<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.ekumenizm.pl/content/article/20040524091524581.htm | tytuł =Dr Johann Metzig – orędownik spraw polskich | data dostępu = 20 sierpnia 2014-08-20| opublikowany = Ekumenizm.pl | praca = | data = 24 maja 2004 | język = pl}}</ref>.
 
W lipcu 2014 Metzig został pośmiertnie uhonorowany przez władze Skwierzyny, które przyznały mu honorowe obywatelstwo miasta<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.bip.skwierzyna.pl/system/obj/1506_U_LIV_400_14.pdf | tytuł =Uchwała nr LIV/400/14 Rady Miejskiej W Skwierzynie z dnia 26 czerwca 2014 r | data dostępu = 12 września 2015-09-12 | opublikowany = BIP| data =3 lipca 2014 | język =pl}}</ref>, a w sierpniu 2014 na promenadzie nad [[Warta|Wartą]] odsłonięto pomnik upamiętniający Metziga, mający formę marmurowej ławeczki<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.gazetalubuska.pl/wiadomosci/miedzyrzecz/art/7456435,mieszkancy-pamietaja-o-wybitnych-lekarzach,id,t.html | tytuł =Mieszkańcy pamiętają o wybitnych lekarzach | data dostępu = 20 sierpnia 2014-08-20| autor =Dariusz Brożek | opublikowany = Gazeta Lubuska| data =9 sierpnia 2014 | język =pl}}</ref>.
 
== Wywód genealogiczny ==