Stan wojny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linki archiwalne na szablony {{cytuj}}
Linia 1:
{{Nie mylić z|[[stan wojenny]]|[[wypowiedzenie wojny]]}}
'''Stan wojny''' – [[instytucja]] prawna uregulowana w [[s:Konwencja haska III (1907)|III konwencji haskiej]] w [[1907]] roku. Przewiduje [[wypowiedzenie wojny]] i określone skutki w stosunku do państw obcych, a także – poprzez instytucję [[Stan wojenny|stanu wojennego]] – skutki w stosunkach wewnętrznych państwa. Stan wojny nie jest równoznaczny z [[Walka (wojsko)|walką orężną]]<ref>[{{Cytuj stronę | url = http://www.rocznikbezpieczenstwa.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/RBM/RBM_artykuly/2014_8_09.pdf | tytuł = Stan wojny a stan wojenny – zagadnienia formalno-prawne | opublikowany = rocznikbezpieczenstwa.dsw.edu.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20170207112834/http://www.rocznikbezpieczenstwa.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/RBM/RBM_artykuly/2014_8_09.pdf Stan| wojnyzarchiwizowano a stan wojenny= – zagadnienia formalno2017-prawne]02-07}} s. 147n.</ref>.
 
W [[Polska|Polsce]] uchwałę o wprowadzeniu stanu wojny podejmuje [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej]], a jeśli ten nie może zebrać się na posiedzenie, o stanie wojny postanawia [[Prezydent RP|Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej]]. Uchwała taka może być podjęta jedynie w przypadku zbrojnej [[agresja (prawo)|agresji]] na [[terytorium państwowe|terytorium]] Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z [[umowa międzynarodowa|umów międzynarodowych]] wynika [[casus foederis|zobowiązanie do wspólnej obrony]] przeciw agresji<ref>art. 116 [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej]] z dn. 2 kwietnia 1997 r.</ref>. Stan wojny jest skierowany do [[agresor]]a i społeczności międzynarodowej, stanowi podstawę do rozpoczęcia działań zbrojnych. Przerwa w walce jest [[rozejm]]em. Zakończenie stanu wojny następuje zwykle przez zawarcie [[pokój (polityka)|pokoju]]<ref>Brak w prawie międzynarodowym jednoznacznych reguł zakończenia wojny. Zakazane jest [[zawojowanie]]. ([http://www.spmp.tbsp.pl/upload/Okupacja%20i%20neutralnosc%20wojenna.doc ''Rozpoczęcie i zakończenie działań wojennych. Okupacja wojenna. Neutralność wojenna'']). [http://www.mswia.gov.pl/ftp/OCK/dokumenty_Prawo_MPH/1949_12_VIII_III%20konwencja_genewska.pdf III Konwencja genewska z 1949] w art. 118 przewiduje, że zwolnienie i [[repatriacja]] [[jeniec|jeńców]] następuje bezzwłocznie po zakończeniu [[działania|działań zbrojnych]], wcześniejsze umowy wymagały w tym celu zawarcia pokoju (1899 i 1907) lub rozejmu (1929).</ref><ref>Czasem państwa w jednostronnym akcie uznają zakończenie stanu wojny, np. Uchwała Rady Państwa z 18 lutego 1955 ''stan wojny między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemcami uznaje się za zakończony'' ({{Monitor Polski|1955|17|172}}).</ref><ref>Możliwa jest też deklaracja wielostronna, np. 19 października 1956 w Moskwie przedstawiciele ZSRR i Japonii podpisali deklarację o zakończeniu stanu wojny bez zawarcia pokoju. ''Joint Declaration signed at Moscow, on 19 October 1956'' ([https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%20263/v263.pdf ''United Nations Treaty Series'', Volume 263] s. 99 - 117). Por. [http://polska-zbrojna.pl/home/articleinmagazineshow/15877?t=WIELOKROTNY-KONIEC-WOJNY ''Wielokrotny koniec wojny''], [http://www.e-polityka.pl/a.2305.d..com_id.979.com_a.add.html ''Rosyjsko-japoński spór o Wyspy Kurylskie''].</ref>, przy czym decyzję podejmuje Sejm RP. Stan wojny nie pociąga za sobą bezpośrednich skutków dla sytuacji wewnętrznej państwa, chyba że zostanie dodatkowo wprowadzony [[stan wojenny]]<ref>art. 228 i następne Konstytucji RP</ref>. {{fakt|data=2021-09|Sądy doraźne i wyjątkowe mogą działać jedynie w przypadku stanu wojny i stanu wojennego, choć nie jest to wyrażone dosłownie w Konstytucji RP}}.