Yalda: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Cóż, znów potykamy się o r |
Cóż, znów potykamy się o fakt, że transkrypcja polska nie jest tożsama z angielską. Poprawione na polską, tak jak się czyta i pisze poprawnie po polskiemu. |
||
Linia 1:
[[Plik:Farimak 13961001 06 croped.jpg|thumb|320px|right|
'''
== Tradycja ==
[[Plik:Persian Lady recites Hafez Poems in Yalda Night.jpg|thumb|left|240px|Poezja czytana podczas Nocy Yalda w Iranie]]
Spotkanie ma formę wspólnej biesiady, podczas której również, słucha się [[muzyka|muzyki]] tańczy się i czyta głośno wiersze. Często są to utwory XIV-wiecznego poety [[Hafez|Hafiza]], a z losowo wybranych strof uczestnicy spotkania próbują wywnioskować [[wróżba|wróżbę]]. Na stołach goszczą tradycyjnie m.in. słodkie wypieki, pestki, orzechy oraz owoce suszone i świeże<ref name ="maip" /><ref name="universis">[https://uuniv.blogspot.com/2018/12/yalda-zaratusztrianskie-przesilenie.html „Yalda – zaratusztriańskie przesilenie zimowe”], blog Universis Club, grudzień 2018, dostęp 2020-12-26</ref>, szczególnie te, które są okrągłe i czerwone, jak [[granat]]y i [[arbuz]]y, co ma symbolizować barwy świtu i [[wschód Słońca|wschodzące słońce]]<ref name="rdc" />. Panuje też opinia, że spożywane owoce mają przynieść również [[odporność|odporność na choroby]]<ref name="rdc" />. Święto jest pozostałością po przesądzie, że w tę najdłuższą, najczarniejszą [[noc]] roku, należy czuwać i doglądać płonącego [[ogień|ognia]]<ref name ="maip">[https://www.muzeumazji.pl/wydarzenia/iranskie-swieto-jalda-yalda-festival/ „Irańskie święto Jalda”], notatka w serwisie Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, 2017-12-01, dostęp 2020-12-26</ref>. Współczesne spotkania zwykle kończą się około północy.
Linia 13:
{{Wikisłownik|Yalda|Noc Yalda}}
[[Plik:Təbrizdə Çillə gecəsi.jpg|thumb|320px|right|Tradycyjnie nakryty stół w Azerbejdżanie]]
Święto wywodzi się z rytuałów odprawianych jeszcze w czasach staroperskich. Najdłuższa noc w roku była obrzędem [[mitraizm]]u, w czasie którego symbolicznie odradza się światło pod postacią boga [[Mitra (mitologia)|Mitry]]. Od około 600 r. p.n.e. i nadejścia irańskiego religijnego [[prorok]]a i nauczyciela [[Zoroaster|Zaroastry]], święto to zapożyczył [[zaratusztrianizm]], dla którego noc przesilenia zimowego była zwycięstwem boga [[Ahura Mazda|Ahura Mazdy]] nad ciemnością i złem<ref name="universis" />. Przesilenie zimowe i najdłuższa noc miały złowieszczy charakter, a
Współczesna nazwa święta wywodzona jest od [[język aramejski|aramejskiego]] lub [[język syriacki|syriackiego]] słowa oznaczającego „[[wikt:poród|poród]]”, „[[wikt:narodzenie|narodzenie]]”, wpisując się tym samym w szereg podobnych świąt [[kalendarz słoneczny|kalendarza słonecznego]] obecnych w innych kulturach – sintoistyczne [[Dongzhi (święto)|Dongzhi]], germańskie [[Jul]], hinduistyczne [[Pancha Ganapati]], łacińskie [[Saturnalia]], słowiańskie [[Szczodre Gody]], czy chrześcijańskie [[Boże Narodzenie]], które zasymilowało inne tradycyjne święta obchodzonych w tym czasie.
== Odnośniki w kulturze ==
* ''
== Przypisy ==
| |||