Archeony: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne (kolejność sekcji końcowych, int.) |
|||
Linia 14:
}}
[[Plik:Colourful Thermophilic Archaebacteria Stain in Midway Geyser Basin.jpg|thumb|Archeony żyjące w pobliżu gejzerów]]
'''Archeony''', '''archeany''' (''Archaea''), '''archeowce''', dawniej '''archebakterie''' lub '''archeobakterie''' (''Archaebacteria'') – drobne [[organizm jednokomórkowy|jednokomórkowce]], pierwotnie [[Prokarionty|bezjądrowe]], zwykle [[ekstremofil]]ne, tradycyjnie zaliczane z [[
{{fakt|data=2020-01|Uważano, że są ewolucyjnie starsze od bakterii właściwych (eubakterii); obecnie jednak sądzi się, że grupy te ewoluowały równolegle i są jednakowo stare}}. Badania genetyczne wykazały, że archeony są bliżej spokrewnione z [[Eukarionty|eukariontami]] niż z [[bakterie|bakteriami]], a nawet być może eukarionty z nich wyewoluowały{{r|rspb12|mpev13}}.
Według [[Carl Woese|Carla Woese’a]] (i niektórych innych systematyków) archeony należy traktować jako odrębną [[Linia rozwojowa|linię ewolucyjną]] o randze [[domena (biologia)|domeny]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://seedmagazine.com/content/article/the_forgotten_domain/ | tytuł = The Forgotten Domain | autor = Dave Munger | opublikowany = seedmagazine.com | data = 2010-09-29 | język = en | data dostępu = 2010-09-30 | archiwum = https://web.archive.org/web/20101002230540/http://seedmagazine.com/content/article/the_forgotten_domain | zarchiwizowano = 2010-10-02
* bakterie (eubakterie)
* archeony
Linia 36:
== Historia badań ==
Archeony zostały rozpoznane w latach 70. XX wieku przez [[Carl Woese|Carla Woese’a]] z [[
Większość znanych gatunków żyje w środowiskach ekstremalnych, takich jak wody gorące, wody silnie zakwaszone lub silnie alkaliczne, solanki, stężone roztwory innych minerałów. Szczególnie znane są z występowania w gejzerach i w [[komin hydrotermalny|kominach hydrotermalnych]] na dnie oceanów. Są również spotykane w środowiskach zimnych. Kilka gatunków wykryto w przewodach pokarmowych zwierząt, na przykład w [[okrężnica (anatomia)|okrężnicy]].
Linia 45:
Do archeonów należą wszystkie znane obecnie [[mikroorganizm]]y żyjące w ekstremalnie wysokich temperaturach (np. w gorących źródłach). Te z nich, które przeprowadzają [[fotosynteza|fotosyntezę]], w odróżnieniu od bakterii nie mają [[Chlorofile|chlorofilu]]. Wszystkie używają jako składników pokarmowych prostych związków organicznych i nieorganicznych, a nie potrafią rozkładać bardziej skomplikowanych.
Z punktu widzenia fizjologii mogą być [[aerob]]ami, fakultatywnymi lub ścisłymi [[anaerob]]ami. Niektóre są [[
Archeony zostały podzielone na trzy główne grupy pod względem środowiska bytowania:
Linia 57:
== Przypisy ==
<references>
<ref name=rspb12>{{Cytuj pismo |autor=Tom A. Williams, Peter G. Foster, Tom M. W. Nye, Cymon J. Cox, T. Martin Embley |tytuł=A congruent phylogenomic signal places eukaryotes within the Archaea |czasopismo=Proceedings of the Royal Society B |wolumin=279 |wydanie=1749 |strony=4870–4879 |rok=2012 |doi=10.1098/rspb.2012.1795 |język=en}}</ref>
<ref name=mpev13>{{Cytuj pismo |autor=Erica Lasek-Nesselquist, Johann Peter Gogarten |tytuł=The effects of model choice and mitigating bias on the ribosomal tree of life |czasopismo=Molecular Phylogenetics and Evolution|rok=2013 |doi=10.1016/j.ympev.2013.05.006 |język=en}}</ref>
</references>
== Bibliografia ==
| |||