Irena Gawęcka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Bonvol (dyskusja | edycje)
częściowe uźródłowienie - Batuta 2023
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Bonvol (dyskusja | edycje)
znacząca rozbudowa przy okazji Wikipedia:Batuta 2023, brakuje mi przypisu do jednego zdania, by zmienić "częściowa" na "całość" {{Ping|Magalia}}.
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 16:
|www =
}}
'''Irena Gawęcka''' (ur. [[21 maja]] [[1901]] w [[Buk (miasto)|Buku]], zm. [[23 października]] [[1982]] w [[Le Chesnay]] we [[Francja|Francji]]<ref name="fp">{{Filmpolski|osoba|21976|Irena Gawęcka}}</ref>)<ref name="kosynier202304" /> – polska aktorka [[Film niemy|kina niemego]]<ref name="fp" />.
 
Jako młoda dziewczyna brała udział w [[Powstanie wielkopolskie|powstaniu wielkopolskim]] w oddziale zaopatrzenia, za co została odznaczona przez [[Naczelna Rada Ludowa|Naczelną Radę Ludową]] Krzyżem Zasługi Obywatelskiej<ref name="fp" />. {{fakt|Po maturze podróżowała po Europie, nic nie wiadomo o jej pracy aktorskiej w tym okresie|data=2023-06}}. Po powrocie do kraju debiutowała w roku 1928 w filmie ''[[Szaleńcy (film 1928)|Szaleńcy]]''<ref name="fp" />, pierwszej polskiej superprodukcji filmowej<ref name="kosynier202304" />, który był także debiutem reżyserskim [[Leonard Buczkowski|Leonarda Buczkowskiego]]<ref name="kosynier202305" />. {{fakt|Gawęcka przyczyniła się swoją rolą do sukcesu filmu, okrzykniętego arcydziełem kina patriotycznego, ale i do dalszej kariery reżysera<ref name="kosynier202304">{{Cytuj |autor = Hubert Wejmann |tytuł= Gwiazda Nocy Muzeów | czasopismo = Kosynier Bukowski |data = 2023-04 |data dostępu = 2023-06-06 |issn = 1429-2742 |wolumin = 348 |numer = 4 |s = 18-19 |opublikowany = Miasto i Gmina Buk |url = https://buk.gmina.pl/strefa-mieszkanca/urzad-miasta-i-gminy-buk/kosynier-bukowski/ |język = pl}}</ref>. W 1929 r. wystąpiła w trzech kolejnych polskich filmach niemych<ref name="fp" />. Gdy do kin wkroczył dźwięk, Gawęcka zagubiła się<ref name="fp" />. Wystąpiła co prawda jeszcze w małej roli rybaczki w dźwiękowym filmie ''[[Wiatr od morza (film)|Wiatr od morza]]''<ref name="fp" />, {{fakt|ale nie odniósł on sukcesu. Jej świetnie zapowiadająca się kariera aktorska nie rozwinęła się w epoce kina dźwiękowego<ref name="kosynier202305">{{Cytuj |autor= Hubert Wejmann |tytuł= Nie wszędzie jest tak, jak w Buku. |czasopismo = Kosynier Bukowski |data = 2023-05 |data dostępu = 2023-06-06 |issn = 1429-2742 |wolumin = 349 |numer = 5 |s = 25-27 |opublikowany = Miasto i Gmina Buk |url = https://buk.gmina.pl/wp-content/uploads/2023/05/Kos-2023-05.pdf |język = pl}}</ref>. [[Tomasz Raczek]] zasugerował, że podobnie jak u [[Pola Negri|Poli Negri]] oczekiwania epoki rozminęły się (u Poli Negri: głos, u Ireny Gawęckiej: naturalizm wobec hollywoodzkiego stylu polskiej kinematografii lat 30.)<ref name="kosynier202305" />. Po wojnie osiadła we Francji<ref name="fp" />.
 
Aktorka została upamiętniona tablicą w holu Kina „Wielkopolanin” w [[Buk (miasto)|Buku]], odsłoniętą w obecności m.in. historyka kina Tomasza Raczka 13 maja 2023<ref name="kosynier202305" />.
== Filmografia<ref name="fp" /> ==
 
== Filmografia<ref name="fp" /><ref name="kosynier202304" /> ==
* [[1928 w filmie|1928]] – ''[[Szaleńcy (film 1928)|Szaleńcy]]'' jako hrabianka Zofia
* [[1929 w filmie|1929]] – ''[[Ponad śnieg]]'' – żona głównego bohatera