Sąd ziemski: Różnice pomiędzy wersjami

Sąd ziemski - szlachecki sąd w dawnej [[Rzeczpospolita|Rzeczpospolitej]]. Wywodził się z sądu książęcego na dworze i przez to miał status sądu monarchy, co było o tyle istotne, iż [[szlachta]] osiadła mogła być sądzona jedynie przez sąd monarszy. W [[Małopolska|Małopolsce]] w skład sądu ziemskiego wchodzili: [[Sędzia Ziemski]], [[Podsędek]], od czterech do sześciu asesorów ze szlachty, [[Pisarz Ziemski]] oraz [[Woźny]]. W [[Wielkopolska|Wielkopolsce]] i na [[Mazowsze|Mazowszu]] w skład sądu ziemskiego wchodzili: [[Starosta]], [[Sędzia Ziemski]], [[Podsędek]], [[Wojewoda]], [[Podkomorzy]] i [[Chorąży]]. W XV wieku zanikali asesorowie i wykształcał się zwyczaj (potwierdzony przez przywileje cerekwicko-nieszawskie), iż kandydatów na Sędziego, Podsędka i Pisarza w poczwórnej liczbie wyznacza [[sejmik ziemski]], zaś wyboru dokonuje [[król]]. Od przełomu XV i XVI wieku w całej [[Koronie]] sąd ziemski ma skład "małopolski". Kompetencja rzeczowa sądu ziemskiego obejmowała wszystkie sprawy, w których pozwanym był szlachcic osiadły z wyjątkiem tych zastrzeżonych dla [[Sąd grodzki|sądu grodzkiego]] ([[Cztery artykuły grodzkie]]) oraz [[Sąd podkomorski|podkomorskiego]]. Sąd mógł uznać się niewładnym do orzekania w jakiejś sprawie, jeśli była bardzo skomplikowana, i odesłać ją do rozstrzygnięcia do [[Sąd wiecowy|sądu wiecowego]], [[Sąd sejmikowy|sejmikowego]] lub monarszego.