Wersja z 07:02, 3 kwi 2007 edytuj Szoferka (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 4646 edycji m Anulowanie wersji nr 7218097 autora 83.142.9.131 ← poprzednia edycja		Wersja z 22:18, 27 kwi 2007 edytuj anuluj edycję A.bot (dyskusja \| edycje) 8923 edycje m Bot poprawia linki do ujednoznacznień: Artykulacja +kosmetyka następna edycja →
Linia 5: * aparat [[układ oddechowy\|oddechowy]], * aparat [[fonacja\|fonacyjny]], * aparat [[artykulacja (fonetyka)\|artykulacyjny]]. ===Aparat oddechowy=== Linia 11: ===Aparat fonacyjny=== Zasadniczą część '''aparatu [[fonacja\|fonacyjnego]]''' stanowi '''[[krtań]]''', zbudowana z [[chrząstka\|chrząstek]] i [[mięsień\|mięśni]]. W krtani znajdują się '''[[wiązadła głosowe]]''' rozpięte między [[chrząstka tarczowata\|chrząstką tarczowatą]] a wyrostkami na ruchomych [[chrząstka nalewkowata\|chrząstkach nalewkowatych]]. Wraz z przylegającymi fałdami śluzówki tworzą parzyste '''fałdy głosowe''', które dzięki mięśniom mogą zmieniać swoje położenia. Krawędzie tych fałd, które z punktu widzenia procesu [[fonacja\|fonacji]] są najważniejszą częścią krtani, to właśnie [[wiązadła głosowe]]. Szparę pomiędzy wiązadłami nazywa się '''szparą głosową''' (szparą głośni), a wraz z przyległymi fałdami '''głośnią'''. [[image:glottis_positions.png\|thumb\|750px\|Schematyczne położenie wiązadeł głosowych i chrząstek nalewkowych A: przy całkowitym zamknięciu, B: podczas artykulacji dźwięcznych elementów mowy, C: w czasie szeptu, D: przy chuchaniu, E: podczas spokojnego oddychania lub w czasie spoczynku, F: w czasie głębokiego oddychania]] Ułożenie wiązadeł (fałd głosowych) odgrywa zasadniczą rolę tak w procesie oddychania jak i mówienia. Podczas spokojnego [[oddychanie\|oddychania]] wiązadła są rozsunięte ('''E'''), powietrze swobodnie przepływa. Z podobną sytuacją mamy do czynienia w czasie artykulacji [[głoska bezdźwięczna\|bezdźwięcznych elementów mowy]]. W czasie wymawiania [[głoska dźwięczna\|dźwięcznych głosek]] wiązadła na przemian zwierają się ('''A''') i rozwierają się pod naporem wydychanego powietrza. Powietrze pokonując opór stawiany przez wiązadła zaczyna drgać (efekt [[Daniel Bernoulli\|Bernoulliego]]). Obserwowana gołym okiem szpara pomiędzy fałdami głosowymi ('''B''') jest w istocie [[złudzenie]]m [[optyka\|optycznym]] spowodowanym bezwładnością [[oko\|oka]], które nie jest w stanie zaobserwować szybko następujących po sobie faz zamykania i otwarcia. ===Aparat artykulacyjny=== Aparat [[artykulacja (fonetyka)\|artykulacyjny]] składa się z narządów, które modyfikują strumień powietrza i obejmuje wszystkie narządy jam [[drogi oddechowe\|przewodu oddechowego]] znajdujące się ponad [[nagłośnia\|nagłośnią]] (wejściem do krtani). Trzy jamy ponadkrtaniowe – [[jama nosowa\|jamę nosową]], [[gardło\|jamę gardłową]] i [[jama ustna\|jamę ustna]] – określa się mianem tzw. '''nasady'''. Narządy znajdujące się w nasadzie, zwane artykulatorami, można podzielić na [[narząd artykulacji\|ruchome]] i [[miejsce artykulacji\|nieruchome]]. Najważniejsze ruchome narządy to [[wargi]], [[język (anatomia)\|język]], [[podniebienie (anatomia)\|podniebienie]] miękkie z [[języczek\|języczkiem]] oraz dolna [[szczęka]], zaś nieruchome to przede wszystkim [[ząb\|zęby]], [[dziąsła]] i [[podniebienie (anatomia)\|podniebienie]] twarde. Ustawienie artykulatorów decyduje o barwie odbieranej przez nas [[głoska\|głoski]].

Aparat mowy: Różnice pomiędzy wersjami