Śródbłonek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Śródbłonek''' ([[łacina|łac.]] ''endothelium'') jest wysoce wyspecjalizowaną wyściółką [[Układ krwionośny|naczyń krwionośnych]] i limfatycznych, utworzoną z jednej warstwy płaskich komórek o niewielkim jądrze. W naczyniach krwionośnych komórki śródbłonka są ze sobą dość ściśle połączone przy pomocy tzw. obwódek zwierających ([[łacina|łac.]] ''zonula occludens'') i spoczywają na [[kolagen]]owej błonie podstawnej, tworząc wraz z nią błonę wewnętrzną ([[łacina|łac.]] ''tunica intima'') - wewnętrzną warstwę tych naczyń. Śródbłonki naczyń chłonnych leżą na nieciągłej błonie podstawnej i mają znacznie lużniejsząluźniejszą strukturę (są przepuszczalne nawet dla dużych cząsteczek chemicznych).
 
Środbłonki naczyń krwionośnych są komórkami aktywnymi fizjologicznie, biorą udział w "aktywnym" transporcie substancji chemicznych ([[pinocytoza]]) oraz wydzielają szereg substancji aktywnych biologicznie. Do najważniejszych należą:
Linia 9:
*i inne.
 
Aktywacja komórek śródbłonka następuje pod wpływem licznych bodźców m.in. czynników zapaleniotwórczych, zmian ciśnienia krwi, spadku stężenia tlenu.
 
Śródbłonki są tradycyjnie, choć nie w pełni ściśle zaliczane do [[Tkanka nabłonkowa|nabłonków]] płaskich jednowarstwowych - w odróżnieniu do innych nabłonków pochodzenia [[endoderma|endo-]] lub [[ektoderma|ektodermalnego]], śródbłonek ma pochodzenie [[mezenchyma|mezenchymalne]] i nie wykazuje ekspresji większości [[cytokeratyna|cytokeratyn]] (białek cytoplazmatycznych charaktystycznych dla nabłonków).
 
Śródbłonek naczyń maspełnia wiele ważnych biologicznych funkcji:
* wazokonstrykcja i wazodylatacja, a co zatymza tym idzie wpływ na regulację ciśnienia tętniczego i ukrwienie tkanek
* [[krzepnięcie krwi]] (hemostaza i fibrynoliza)
* [[miażdżyca]]
Linia 24:
 
===Śródbłonek w stanach patologii===
Dysfunkcja śródbłonka jest cechą charakterystyczącharakterystyczną wielu naczyniowych chorób
i często prowadzi do miażdżycy. Jest ona bardzo częsta w źle leczonej cukrzycy czy też nadciśnieniu tętniczym. Jednym z głównych zaburzeń w przebiegu dysfunkcji śródbłonka jest zmniejszenie produkcji [[tlenek azotu|tlenku azotu]] (NO, EDRF)
 
===Zobacz też===
* [[endotelina]]
 
[[kategoria:Histologia]]