Sześćdziesiątkowy system liczbowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dziesiętny
drobne literówki
Linia 1:
'''Sześćdziesiątkowy system liczbowy''' &ndash; to pozycyjny [[system liczbowy]] o podstawie 60. Był używany w [[Babilon|Babilonie]], i to już 1750 p.n.e., stąd dotarł do Europy. Babilończycy zapożyczyli system od [[Sumerowie|Sumerów]]. Arabscy astronomowie używali w atlasach i tabelach zapisu przejętego od [[Ptolemeusz]]a, który był oparty na ułamkach o podstawie sześćdziesiąt. Również europejscy matematycy używali początkowo tej konwencji przy operacjach na ułamkach (np. [[Fibonacci]]). Układ sześćdziesiątkowy obecnie jest używany w związku z jednostkami czasu. [[Godzina]] dzieli się na 60 [[Minuta|minut]], minuta na 60 [[Sekunda|sekund]]. Również powszechnie spotyka się układ sześćdziesiątkowy przy podawaniu miar kątowych a zwłaszcza [[Szerokość geograficzna|szerokości]] i [[Długość geograficzna|długości geograficznej]]. Historycznie stosowano zarówno dla jednostek czasu jak i kątów [[tercja|tercję]] &ndash; <sup>1</sup>/<sub>60</sub> część sekundy. Zaletą układu sześćdziesiątkowego jest podzelnośćpodzielność liczby 60 przez 2, 3, 4, 5, 6, 10, 12, 15, 20, 30 oraz 60. Ułamki mają wtedy formę liczb całkowitych. Dla przykładu, jeśli chcemy ułożyć rozkład jazdy autobusów, gdzie pojazd kursuje 3 razy w ciągu godziny otrzymamy praktyczne i wygodne liczby np.: 7<sup>00</sup>, 7<sup>20</sup>, 7<sup>40</sup>, 8<sup>00</sup> itd. W układzie [[Dziesiętny system liczbowy|dziesiątkowym]] mielibyśmy zamiast tego 7,0,; 7,333333333... itd.
 
Z układem sześćdziesiątkowym jest blisko powiązany [[dwunastkowy system liczbowy]] a więc układ pozycyjny o podstawie 12.