Redukcja misyjna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków
drobne redakcyjne, zmiana kat.
Linia 2:
'''Redukcje''' ([[hiszp.]] ''reducción'', [[port.]] ''reduçao'') - społeczności [[Indianie|indiańskie]], istniejące w koloniach [[Hiszpania|hiszpańskich]] i [[Portugalia|portugalskich]] w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]]. Kontrolę i opiekę nad nimi roztaczały najczęściej zakony katolickie. Oprócz redukcji misyjnych istniały też redukcje organizowane przez władze cywilne, do których przymusowo przesiedlano Indian z ich pierwotnych wiosek.
 
Celem redukcji prowadzonych przez Kościół było nawracanie Indian na chrześcijaństwo oraz ich ochrona przed niewolncitwemniewolnictwem bądź pracą w pańszczyźnianym systemie [[encomienda]]. Oprócz celów ewangelizacyjnych redukcje pełniły rolę kulturową i cywilizacyjną, która była realizowana w postaci uczenia Indian do pracy na roli, wykonywania prostego rzemiosła i osiadłego trybu życia. IdianieIndianie mieszkający w tych osadach musieli przestrzegać ścisłego reżimu narzuconego przez zakonników.
 
Najbardziej znanymi redukcjami były te prowadzone przez [[Jezuici|jezuickich]] misjonarzy w [[Paragwaj]]u (pomiędzy rzekami [[Parana (rzeka)|Parana]] i [[Urugwaj (rzeka)|Urugwaj]]), [[Ekwador|Ekwadorze]], [[Peru]], [[Boliwia|Boliwii]] (prowincje [[Moxos]] i [[Chiquitos]]). W [[Brazylia|Brazylii]] osady takie istniały w regionie [[Sao Paulo]]. Ocenia się, że jezuici nawrócili ok. 700 tys. Indian w latach 1610-1767, ok. 150 tys. z nich zamieszkało w 30, redukcjach.
Linia 8:
Największe z nich, tzw. redukcje paragwajskie, zamieszkiwane były z reguły przez Indian [[Guarani]]. Redukcje stanowiły wspólnoty wzorowane na wspólnotach pierwszych chrześcijan. Władzę sprawowali w nich jezuici, niższe stanowiska obsadzane były przez Guaranów. Mając charakter państewek kościelnych, redukcje formalnie zależne były od wicekróla [[Peru]]. Zasadą była wspólnota własności, brak było własności prywatnej. Wszyscy mieszkańcy, co na tamte czasy było wyjątkiem, byli odziani, zdrowi, mieszkali w domach, nie głodowali. Warty odnotowania jest też fakt całkowitego braku analfabetyzmu w misjach, w których mieszkali Guarani. Redukcje zostały zlikwidowane w wyniku politycznych działań Hiszpanii i Portugalii, po wypędzeniu jezuitów z tych państw w połowie XVIII wieku ([[1759]] - z Hiszpanii i [[1767]] - z Portugalii), niejednokrotnie przy użyciu siły.
 
Oprócz zalet, takich jak ochrona Indian przed wyzyskiem w redukcjach występowało szereg niekorzystnych zjawisk. Głównym z nich była utrata tożsamości kulturowej tubylców, ponadto w dużych skupiskchskupiskach często wsytępowaływystępowały epidemie. Po upadku systemu redukcji, niektórzy Indianie powrócili do dawnego koczowniczego trybu życia w dżungli.
 
==Ciekawostki==
Linia 15:
 
[[Kategoria:Indianie]]
[[Kategoria:Historia Kościoła katolickiego]]
 
[[Kategoria:Katolicyzm]]
 
[[en:Indian Reductions]]