Fosfolipidy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dodatek
Anulowanie wersji nr 9428880 autora 81.190.153.153
Linia 1:
[[Image:Model fofolipidu.svg|thumb|right|260px|Ogólny model budowy fosfolipidu]]
'''Fosfolipidy''' (inaczej fosfatydy lub fostotłuszczowce) to [[lipidy]], w których skład wchodzą: [[glicerol]], [[kwasy tłuszczowe]], [[kwas fosforowy]] związany z [[zasada azotowa|zasadą azotową]], np. [[cholina|choliną]].
 
Fosfolipidy stanowią istotny składnik budowy [[błona komórkowa|błony komórkowej]]. [[Fosforylacja]] lipidów do fosforylowanego kwasu tłuszczowego jest też początkiem ich aktywacji biologicznej, po której następuje [[dekarboksylacja]] i [[dehydrogenacja]], które są kolejnymi etapami procesu spalania tłuszczów w żywych organizmach. Występują obficie szczególnie w: [[tkanka nerwowa|tkance nerwowej]], wątrobie i krwi.
 
Charakterystyczną cechą fosfolipidów jest to, że oprócz reszt kwasów tłuszczowych występują w nich również reszty [[kwas fosforowy|kwasu fosforowego (V)]]. W zależności od rodzaju alkoholu, stanowiącego zrąb cząsteczki, wyróżnia się glicerofosfolipidy (pochodne glicerolu) i sfingofosfolipidy (pochodne [[sfingozyna|sfingozyny]] - złożonego aminoalkoholu). Przez resztę fosforową do rdzenia glicerofosfolipidowego może być dołączony inny [[związek organiczny]] (np. [[aminokwas]], [[amina]]). Fosfolipidy stanowią główny składnik lipidowy błon cytoplazmatycznych (np. fosfatydylocholina, zwana także [[lecytyna|lecytyną]]).
 
{{unistub|Lisc-motyl.jpg|25|biologia|medycyna}}
{{hmed}}
 
[[Kategoria:lipidy]]
 
[[ca:Fosfolípid]]
[[cs:Fosfolipid]]
[[da:Fosfolipid]]
[[de:Phospholipide]]
[[et:Fosfolipiidid]]
[[en:Phospholipid]]
[[es:Fosfolípido]]
[[fr:Phosphoacylglycérol]]
[[hr:Fosfolipidi]]
[[id:Fosfolipid]]
[[is:Fosfólípið]]
[[it:Fosfolipide]]
[[he:פוספוליפיד]]
[[lb:Phospholipid]]
[[mk:Фосфолипид]]
[[nl:Fosfolipide]]
[[ja:リン脂質]]
[[pt:Fosfolípido]]
[[ru:Фосфолипиды]]
[[sl:Fosfolipid]]
[[fi:Fosfolipidi]]
[[sv:Fosfolipid]]
[[th:ฟอสโฟไลปิด]]
[[tr:Fosfolipit]]