Fregata (klasa okrętów): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Robbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: bs, hr, uk poprawia: zh
ulepszenia
Linia 1:
'''Fregata''' – klasa [[okręt|okrętów]] wojennych, średniej lub dużej wielkości. PrzeznaczenieNazwa klasy istnieje co najmniej od XVI wieku do chwili obecnej, lecz przeznaczenie i charakterystyki fregat zmieniały się znacznie na przestrzeni epok. Nie należy jej mylić z [[fregata (żaglowiec)|fregatą]] w znaczeniu typu ożaglowania.
 
[[Image:La Boudeuse.jpg|thumb|Fregata żaglowa "La Boudeuse", Francja 1766-1800]]
[[Grafika:Brazilian Steam Frigate LOC 04253u.jpg|thumb|Brazylijska fregata z mieszanym napędem żaglowym i bocznokołowym, 1863]]
[[Grafika:USS Reuben James;075702.jpg|thumb|Amerykańska fregata rakietowa USS "Reuben James" typu [[Fregaty rakietowe typu Oliver Hazard Perry|''Oliver Hazard Perry'']]]]
Opisane szerzej osobno rodzaje fregat (chronologicznie):
*[[fregata (okręt żaglowy)|fregaty żaglowe]] (okręty żaglowe lub z napędem mieszanym)
*[[fregata pancerna|fregaty pancerne]]
*[[fregata (okręt eskortowy)|fregaty (okręty eskortowe)]]
*[[fregata rakietowa|fregaty rakietowe]]
 
KlasaPoczątkowo, fregatdo pojawiła[[XVI sięwiek]]u wfregatami nazywano różne małe jednostki wiosłowe, z pomocniczym ożaglowaniem. Wyodrębniona klasa [[XVIfregata wiekżaglowa|XVIfregat]], jako żaglowych okrętów pełnomorskich, zaczęła się ustalać w XVI wieku i uformowała w wieku kolejnym. Do początku [[XIX w.wiek]]u były to średnie lub duże okręty żaglowe, przeznaczone głównie do zadań rozpoznawczych i eskortowych oraz samodzielnych działań na odległych akwenach ([[fregata (okręt żaglowy)|fregaty żaglowe]]). Klasa ta ukształtowała się jako okręty trzymasztowe, z ożaglowaniem [[fregata (żaglowiec)|typu fregata]]. Ich [[wyporność]] wynosiła ok. 1000-2000 ton. W I poł.połowie [[XIX wiek|XIX]] w. obok żagli na fregatach pojawiły się [[maszyna parowa|maszyny parowe]] i napęd [[bocznokołowiec|bocznokołowy]], następnie [[śruba napędowa|śrubowy]]. Wszystkie fregaty parowe zachowywały jednocześnie nadal pomocnicze [[ożaglowanie]], ich wyporność sięgała maksymalnie ok. 6000 ton.
 
W [[lata 60. XIX wieku|latach 60. XIX w.]] pojawiły się parowe [[fregata pancerna|fregaty pancerne]], jednocześniewkrótce też ożaglowanie na ichnich zanikło. Ich wyporność wynosiła ok. 4000-10000 ton. Dalsza ewolucja fregat nastąpiła dwutorowo: fregatyz pancernefregat przekształciłypancernych sięwykształciły wsię [[pancernik]]i, stając się główną klasą okrętów ([[okręt liniowy|okrętami liniowymi]]), natomiast nieopancerzone fregaty wyewoluowały w klasę lekko opancerzonych lub nieopancerzonych [[krążownik]]ów, przejmujących dotychczasowe zadania fregat. Klasa fregat jako takich zanikła.
 
[[fregata (okręt eskortowy)|Nowa klasa okrętów]] nazwanych fregatami pojawiła się podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], jako rodzaj [[okręt eskortowy|okrętów eskortowych]], służącychsłużąca do ochrony konwojów i zespołów okrętów przed atakami [[okręt podwodny|okrętów podwodnych]], a w mniejszym stopniu przed samolotami. WIch wyporność wynosiła ok. 1000-2500 ton. Od [[lata 60. XX wieku|latachlat 60.]] XX w. [[fregata (okręt eskortowy)|fregaty]] o uzbrojeniu artyleryjskim zostałybyły wypartewypierane przez [[fregata rakietowa|fregaty rakietowe]], uzbrojone w wyrzutnie kierowanych pocisków kierowanych przeciwlotniczych i przeciwokrętowych. WWyporność takiejich postacisięgała fregatyok. istnieją1000-4500 obecnie,ton. nabierającKlasa ta następnie nabierała cech uniwersalności i stającw takiej postaci fregaty istnieją obecnie, siębędąc jedną z podstawowych i najliczniejszych klas okrętów.
 
Należy wspomnieć, że w latach 60. i 70. [[XX wiek|XX]] w., istniała duża niejednolitość w rozróżnianiu klas okrętów i w niektórych krajach, fregatami oraz wielkimi fregatami nazywano także [[niszczyciel rakietowy|niszczyciele]]e (do tej pory we Francji), a nawet [[krążownik rakietowy|krążowniki rakietowe]].
 
Polska posiadała jedynie dwie fregaty: [[ORP Gen. K. Pułaski]] i [[ORP Gen. T. Kościuszko]] (służą one nadal).