Werniks: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+link
linkfix
Linia 2:
'''Werniks''' to szlachetny [[lakier]] stosowany do celów artystycznych (malarskich). W najprostszej postaci jest [[roztwór|roztworem]] naturalnej lub syntetycznej twardej [[żywica|żywicy]] w olejku lotnym, [[alkohol]]u lub innym [[rozpuszczalnik]]u. W zależności od przeznaczenia i wymagań skład werniksu może być dużo bardziej złożony. Werniksy w technikach malarskich (zwł. olejnej i temperowej) stosuje się w zasadzie na cztery sposoby: jako werniks pośredni lub izolacyjny, oddzielający od siebie warstwy obrazu, werniks retuszerski korygujący chłonność (skłonność do wsiąkania medium) fragmentów obrazu, werniks końcowy, nakładany na gotowy obraz w celu zabezpieczenia powierzchni a czasem zmiany jego wyglądu (pogłębienia tonu lub nadanie połysku), i medium do modyfikacji właściwości [[farby olejne|farb olejnych]] lub temper; dodatek żywicznego werniksu do farb olejnych przyspiesza wysychanie i dodatnio wpływa na trwałość obrazu, a także ułatwia stosowanie technik typu [[sfumato]] (i ogólnie modelowanie metodą "mokre w mokrym") , dodatek werniksu do temper zwiększa ich wodoodporność i zdolność łączenia się z farbami olejnymi. Do wszystkich tych celów można używać takiego samego werniksu, jednak dużo lepsze efekty daje zróżnicowanie jego składu i konsystencji.
 
Podstawowym składnikiem werniksu jest [[żywica]]. Z żywic naturalnych najczęściej stosowane są [[damara (żywica)|damara]] i [[mastyks]], dużo rzadziej [[kopalekopal]]e, a także (do werniksów spirytusowych) [[sandarak]] i [[szelak]]. Szczególną postacią żywicy są balsamy (gęste ciecze otrzymywane z drzew iglastych) z których najcenniejsza do celów malarskich jest [[terpentyna]] wenecka. Współcześnie stosowane są także żywice syntetyczne, zwł. akrylowe, jednak skład werniksów syntetycznych pozostaje z reguły tajemnicą producenta.
 
Żywica rozpuszczana jest w odpowiednim rozpuszczalniku, najczęściej olejku terpentynowym (nazywanym dawniej terpentyną francuską). Właściwości rozpuszczalnika decydują o przydatności werniksu do zamierzonych celów; m. in. musi dość szybko i bez reszty wysychać i nie może być agresywny względem podeschniętych farb.