Spike Lee

amerykański reżyser, scenarzysta, producent, aktor filmowy

Spike Lee, właśc. Shelton Jackson Lee (ur. 20 marca 1957 w Atlancie) – amerykański reżyser, scenarzysta, producent i aktor filmowy, twórca teledysków i reklam.

Spike Lee
Ilustracja
Spike Lee (lata 90.)
Prawdziwe imię i nazwisko

Shelton Jackson Lee

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1957
Atlanta

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent filmowy, aktor

Założyciel firmy producenckiej 40 Acres & A Mule Filmworks. Laureat Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany do filmu Czarne bractwo. BlacKkKlansman (2018)[1]. Uprzednio był także dwukrotnie nominowany do tej nagrody – za scenariusz oryginalny do filmu Rób, co należy (1989) oraz za dokument 4 Little Girls (1997). Jego film Malaria brał udział w konkursie głównym na 44. MFF w Cannes (1991).

Życiorys

edytuj

Spike Lee jako autor, w głównej mierze, kina zaangażowanego, stawia w swojej twórczości pytania o tożsamość kulturową czarnej społeczności Ameryki. Naczelnym tematem filmów Lee jest dyskryminacja rasowa[2]. Filmy Lee wielokrotnie ilustrowały istotne wydarzenia społeczno-polityczne (Autobus – „marsz miliona” na Waszyngton; Cztery małe dziewczynki – zainspirowany zamachem bombowym na kościół Baptystów w Birmingham; Malcolm X – fabularna biografia przywódcy duchowego czarnej społeczności, Malcolma X)[3].

Twórczość Lee charakteryzuje wszechstronność (gatunki, formy filmowe), a także granicząca z artyzmem swoboda w „opowiadaniu obrazem”. Spike Lee wykorzystuje wszelkie dostępne współczesnemu filmowcowi „cuda techniki operatorskiej” tj. steadicam, ramię kamerowe i in. Znakiem firmowym Lee jest ujęcie z kamery umieszczonej na wózku kamerowym, skierowanej na aktora będącego w pozycji en face, patrzącego wprost na kamerę (zachodzi wówczas wrażenie, jak gdyby postać „ślizgała się” nad ziemią). Spike Lee to jedna z najważniejszych postaci współczesnego kina, „filmowy głos” czarnej Ameryki[4].

 
Zdjęcie wykonane na zewnątrz Continental Airlines Arena w East Rutherford (2004)

Zasiadał w jury konkursu głównego na 61. MFF w Wenecji (2004). Wyznaczony został na przewodniczącego jury konkursu głównego na 73. MFF w Cannes (2020), ale festiwal ten nie odbył się z powodu pandemii koronawirusa. Lee przewodniczył więc obradom jury rok później na 74. MFF w Cannes (2021)[5].

Filmografia

edytuj

Nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Złote sneakersy, pierścienie i historyczna statuetka. Spike Lee szefuje na Oscarach 2019 [online], Noizz, 25 lutego 2019 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  2. Czarno na białym [online], www.polityka.pl, 2003 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  3. Spike Lee [online], www.sfp.org.pl [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  4. Spike Lee: sumienie Ameryki? [online], www.polityka.pl, 2020 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  5. Cannes 2021. Udało się! Zwyciężyła sztuka, oryginalność i młodość [online], www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2023-05-22] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj