Szprot[3], sardynka norweska[4] (Sprattus sprattus) – gatunek małej ryby morskiej z rodziny śledziowatych (Clupeidae).

Szprot
Sprattus sprattus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

śledziokształtne

Rodzina

śledziowate

Rodzaj

Sprattus

Gatunek

szprot

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania edytuj

Występuje we wschodniej części Oceanu Atlantyckiego i morzach Europy: Morzu Północnym, Bałtyckim i w północnych rejonach Morza Śródziemnego i Czarnego.

Charakterystyka edytuj

Osiąga długość, w zależności od środowiska i podgatunku, od 10 do 20 cm. Wyglądem bardzo przypomina młodego śledzia. Cechą odróżniającą jest szorstka krawędź brzucha. Ciało szprota jest pokryte srebrnymi łuskami, niebieskawymi na grzbiecie. Jako typowa drobna ryba pelagiczna, odżywia się zooplanktonem[5].

Rozmnażanie edytuj

Tarło odbywa wiosną i na początku lata. Samica składa do 40 000 ziaren ikry. Młode wykluwają się po 3–4 dniach. Larwy unoszą się w wodach pelagialnych.

Znaczenie gospodarcze edytuj

Szprot jest szeroko wykorzystywany w przetwórstwie rybnym. Zawartość tłuszczu w mięsie to około 12%, jest źródłem wielu witamin.

Połowy szprota (obok połowów śledzia i dorsza) należą do największych na Morzu Bałtyckim. Przed przełowieniem sięgały 150 000 – 250 000 ton rocznie.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Sprattus sprattus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Sprattus sprattus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.
  5. Tomasz Linkowski, Klimat, plankton i zasoby rybackie [online], „Wiedza i Życie”, nr 9/1998; archiwum.wiz.pl [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-28].

Bibliografia edytuj

  • Sprattus sprattus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
  • Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Atlas makrofauny. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. ISBN 83-02-02374-4.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.