Spytek Jarosławski (ok. 1436–1519)
Spytek Jarosławski herbu Leliwa (ur. ok. 1436, zm. 1519) – syn Rafała z Przeworska i Anny z Szamotuł. Był podkomorzym przemyskim (1464-72), wojewodą bełskim (1472–1474), wojewodą ruskim (1474–1479), starostą generalnym ruskim w latach 1479-1495[1] i starostą leżajskim[2], wojewodą sandomierskim (1479–1491), wojewodą krakowskim (1491–1501), wojskim krakowskim do 1501, kasztelanem krakowskim (1501–1519), starosta Kościana w latach 1499–1508[3].
Leliwa | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1436 |
Data śmierci |
1519 |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
Jadwiga z Warzyszyna |
Dzieci |
Życiorys
edytujBył gwarantem pokoju toruńskiego 1466 roku[4]. 6 maja 1499 roku podpisał w Krakowie akt odnawiający unię polsko-litewską[5]. Był świadkiem wydania przywileju piotrkowskiego w 1496 roku[6]. Był sygnatariuszem unii piotrkowsko-mielnickiej 1501 roku[7]. Podpisał konstytucję Nihil novi na sejmie w Radomiu w 1505 roku[8]. W czasie bezkrólewia w 1506 roku, po śmierci króla Aleksandra Jagiellończyka regent Królestwa Polskiego. Szybko doprowadził do stabilizacji przez osadzenie na tronie Zygmunta, syna Kazimierza Jagiellończyka. Podpisał dyplom elekcji Zygmunta I Starego na króla Polski i wielkiego księcia litewskiego[9] na sejmie w Piotrkowie 8 grudnia 1506 roku[10].
Rodzina
edytujPrzed 1481 r. był w związku z Jadwigą z Warzyszyna, z którą miał dwie córki:
Przypisy
edytuj- ↑ Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 151.
- ↑ Jagiellonian Digital Library - Dokument króla Kazimierza Jagiellończyka dotyczący przekazania Spytkowi z Jarosławia podkomorzemu przemyskiemu, pieniędzy na rozbudowę miasta Le... [online], jbc.bj.uj.edu.pl [dostęp 2017-11-26] (ang.).
- ↑ Antoni Gąsiorowski, Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej, Warszawa-Poznań 1981, s. 75.
- ↑ Antoni Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV-XV wieku, w: Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2-3, 1971, s. 263.
- ↑ Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 121.
- ↑ Jan Wincenty Bandtkie, Ius Polonicum : codicibus veteribus manuscriptum et editionibus quibusque collatis, Warszawa 1831, s. 359.
- ↑ Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 136.
- ↑ Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.
- ↑ Ludwik Finkel, Elekcya Zygmunta I. Sprawy dynastyi Jagiellońskiej i Unii Polsko-Litewskiej, Kraków 1910, s. 215.
- ↑ Corpus iuris Polonici. Sectionis 1, Privilegia, statuta, constitutiones, edicta, decreta, mandata regnum Polniae spectantia comprehendentis. Vol. 3, Annos 1506-1522 continentis, Kraków 1906, s. 10-11.
Bibliografia
edytuj- Marek Derwich (red.) Monarchia Jagiellonów, Wydawnictwo Dolnośląskie 2003.
Linki zewnętrzne
edytuj- Piotr Hrabyk: Spytko z Jarosławia. Monografia (1913) w bibliotece Polona
- Włodzimierz Dworzaczek, Spytek Jarosławski herbu Leliwa, t. XI, Polski Słownik Biograficzny, 1964–1965 .