Wikipedia

St. James’s Park

królewski park w Londynie

St. James’s Park (tłum. „park św. Jakuba”) – najstarszy z królewskich parków w Londynie, położony w dzielnicy City of Westminster, pomiędzy Pałacem Buckingham, Pałacem Westminsterskim i St. James’s Palace.

St James’s Park
Ilustracja
Państwo

 Wielka Brytania

Miejscowość

Londyn

Dzielnica

City of Westminster

Powierzchnia

32 ha

Położenie na mapie City of Westminster
Mapa konturowa City of Westminster, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „St James’s Park”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „St James’s Park”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „St James’s Park”
Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „St James’s Park”
Ziemia51°30′09,84″N 0°08′03,02″W/51,502733 -0,134172
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Domek ptasznika na Duck Island
Pelikan w St. James’s Park
Tiffany Fountain

St. James’s Park jest wpisany na listę angielskiego dziedzictwa narodowego (ang. National Heritage List for England) pod numerem 1000483.

PołożenieEdytuj

St James’s Park znajduje się w centrum Londynu, w dzielnicy City of Westminster[1]ODN: brak numeru strony. Zajmuje ok. 32 ha (0,32 km²) a jego granice wyznaczają ulice The Mall na północy i Birdcage Walk na południu, tyły budynków rządowych związanych z Whitehall na północnym wschodzie (granica Horse Guards Parade) a bramy Pałac Buckingham na zachodzie[1]ODN: brak numeru strony.

Przy parku położone są trzy pałace: Pałac Buckingham (ok. 200 m na zachód[1]ODN: brak numeru strony), Pałac Westminsterski (400 m na południowy wschód[1]ODN: brak numeru strony) i St. James’s Palace[2]ODN: brak numeru strony.

Główną bramą do parku jest Marlborough Gate po południowo-wschodniej stronie The Mall. Inne wejścia to Queen Anne’s Gate, Buckingham Gate i Storey’s Gate[1]ODN: brak numeru strony.

HistoriaEdytuj

St James’s Park jest najstarszym parkiem królewskim w Londynie, powstałym w miejscu podmokłej łąki[3]ODN: brak numeru strony. W 1532 roku król Henryk VIII (1491–1547) nabył teren, by założyć tu park jeleni[3]ODN: brak numeru strony[a]. Wcześniej znajdował się tu XIII-wieczny szpital św. Jakuba dla trędowatych, od którego pochodzi nazwa parku[3]ODN: brak numeru strony. Henryk VIII przebudował szpital na domek myśliwski[1]ODN: brak numeru strony, późniejszy St. James’s Palace[4]ODN: brak numeru strony. Za panowania królowej Elżbiety I (1533–1603) w parku powstała aleja na linii wschód-zachód (The Mall)[1]ODN: brak numeru strony i organizowano tu różne festyny[3]ODN: brak numeru strony.

Król Jakub I (1566–1625) poprawił drenaż i gospodarkę wodną parku[3]ODN: brak numeru strony. Jakub I trzymał w parku egzotyczne zwierzęta, m.in. wielbłądy, krokodyle i słonia[4]ODN: brak numeru strony. Za jego panowania założono także ogród kwiatowy[4]ODN: brak numeru strony oraz sad morwowy w części zachodniej[1]ODN: brak numeru strony.

Za panowania Karola II park został przeprojektowany – projekt stworzył najprawdopodobniej francuski architekt krajobrazu André Mollet[4]ODN: brak numeru strony. W centralnym punkcie powstał prosty kanał o długości 2560 stóp i szerokości 125 stóp, otoczony z każdej strony alejami nasadzonych drzew[4]ODN: brak numeru strony. Na wschodnim krańcu kanału znalazł się patte d’oie ze ścieżkami obsadzonymi drzewami[1]ODN: brak numeru strony. Park został otwarty dla publiczności[3]ODN: brak numeru strony. Rozgrywano tu partie „Pelle Melle”, od czego pochodzą dzisiejsze nazwy „Pall Mall” i „The Mall”[4]ODN: brak numeru strony. W 1664 roku rosyjski ambasador podarował królowi dla parku parę pelikanów, co zapoczątkowało zwyczaj obdarowywania króla tymi ptakami przez ambasadorów[4]ODN: brak numeru strony. Do dziś pelikany są jedną z atrakcji parku[4]ODN: brak numeru strony.

W epoce georgiańskiej w parku powstał plac defilad Horse Guards Parade[3]ODN: brak numeru strony. W 1761 roku rodzina królewska kupiła Buckingham House[4]ODN: brak numeru strony.

W latach 20. XIX w. park został przeprojektowany przez angielskiego architekta Johna Nasha (1752–1835), który nadał mu charakter romantyczny[4]ODN: brak numeru strony. Przebiegający przez park kanał został przekształcony w sztuczne jezioro[3]ODN: brak numeru strony. W 1837 roku Towarzystwo Ornitologiczne Londynu (ang. Ornithological Society of London) wypuściło w parku ptaki i wybudowało domek dla ptasznika (ang. Duck Island Cottage), który zachował do dziś[3]ODN: brak numeru strony. W XIX w. bezpośrednio obok St. James’s Palace wzniesiono Clarence House na zamówienie księcia Clarence, późniejszego króla Wilhelma IV (1765–1837)[3]ODN: brak numeru strony. W 1857 roku nad jeziorem wzniesiono most wiszący, który w 1957 roku zastąpiono konstrukcją betonową[4]ODN: brak numeru strony[5]. W 2004 roku park odrestaurowano, by jak najwierniej odtworzyć założenie Nasha[4]ODN: brak numeru strony.

St. James’s Park jest wpisany na listę angielskiego dziedzictwa narodowego (ang. National Heritage List for England) pod numerem 1000483[1]ODN: brak numeru strony.

OpisEdytuj

Współczesny wygląd parku odzwierciedla projekt Nasha[4]ODN: brak numeru strony.

W parku znajduje się niewielkie sztuczne jezioro o nazwie St. James’s Park Lake (o powierzchni 4,6 ha[1]ODN: brak numeru strony), z dwiema wyspami, Duck Island w części wschodniej oraz West Island w części zachodniej. Duck Island, wzniesiona w 1665 roku, stała się ostoją dla kaczkowatych[6]. Gniazdują tu również łabędzie nieme i pelikany[6] (w parku żyje 40 pelikanów[7]). Jezioro otoczone jest żelaznymi balustradami sięgającymi do pasa, które chronią kolonie ptactwa[1]ODN: brak numeru strony. Pośrodku zbiornika znajduje się fontanna Tiffany Fountain, wyrzucająca wodę na wysokość 20 stóp (6 m)[8].

Most biegnący nad jeziorem The Blue Bridge pozwala zobaczyć wschodnią stronę Pałacu Buckingham i Horse Guards Parade oraz Big Bena i London Eye na wschodzie[5].

Horse Guards Parade jest miejscem corocznej ceremonii Trooping the Colour w dniu urodzin Królowej w czerwcu[9].

Flora i faunaEdytuj

Większość drzew w parku to platany; mniej licznie rosną tu także dęby szkarłatne, morwy czarne i figowce[10].

Oprócz ptactwa wodnego (m.in. krzyżówek, czernic, tadorn czy krakw[11]) na terenie parku występują: raniuszki zwyczajne, modraszki zwyczajne, bogatki zwyczajne, rudziki, kosy, strzyżyki, dzięcioły duże i puszczyki zwyczajne[12]. Ze ssaków występują tu: lisy, myszarki zaroślowe, szczury wędrowne, wiewiórki szare oraz nietoperze – karliki malutkie[13].

Zobacz teżEdytuj

UwagiEdytuj

  1. ↑ Historic England podaje, że park powstał w 1531 roku, zob. Historic England ↓ODN: brak numeru strony.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Historic England ↓.
  2. ↑ The Royal Parks About St James's Park, History and Architecture ↓.
  3. ↑ a b c d e f g h i j The Royal Parks About St James’s Park, History and Architecture ↓.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m The Royal Parks About St James’s Park, Landscape History ↓.
  5. ↑ a b The Royal Parks: The Blue Bridge. [w:] www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  6. ↑ a b The Royal Parks: Duck Island. [w:] www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  7. ↑ The Royal Parks: Pelicans. [w:] /www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  8. ↑ The Royal Parks: The Tiffany Fountain. [w:] www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  9. ↑ The Royal Parks: Horse Guards Parade. [w:] www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  10. ↑ The Royal Parks: Trees. [w:] /www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  11. ↑ The Royal Parks: Waterfowl. [w:] /www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  12. ↑ The Royal Parks: Birds. [w:] /www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).
  13. ↑ The Royal Parks: Mammals. [w:] /www.royalparks.org.uk [on-line]. [dostęp 2020-12-13]. (ang.).

BibliografiaEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=St._James’s_Park&oldid=64477533”