Wikipedia

Stalowa Wola Rozwadów

Stalowa Wola Rozwadów – stacja kolejowa w Stalowej Woli, w dzielnicy Rozwadów, w województwie podkarpackim.

Stalowa Wola Rozwadów
Ilustracja
Zmodernizowana stacja Stalowa Wola Rozwadów (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Stalowa Wola

Lokalizacja

Rozwadów

Data otwarcia

10 października 1887

Poprzednie nazwy

Rozwadów, Rozwadow

Rodzaj

stacja kolejowa

Dane techniczne
Liczba peronów

3

Liczba krawędzi
peronowych

6

Kasy

Tak

Linie kolejowe
Położenie na mapie Stalowej Woli
Mapa konturowa Stalowej Woli, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stalowa Wola Rozwadów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Stalowa Wola Rozwadów”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Stalowa Wola Rozwadów”
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego
Mapa konturowa powiatu stalowowolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stalowa Wola Rozwadów”
Ziemia50°35′34″N 22°02′20″E/50,592778 22,038889
Multimedia w Wikimedia Commons
Portal Transport szynowy

Historia Edytuj

Powstała w 1887, po wybudowaniu przez Austriaków, połączenia kolejowego z Dębicą.

Dokument koncesyjny na kolej został wydany 29 grudnia 1886 r. Czytamy w nim:

„My, Franciszek Józef Pierwszy z Bożej łaski Cesarz Austryacki (….) nadajemy Spółce akcyjnej galicyjskiej kolei, prawo wybudowania i utrzymania w ruchu kolei parowej, która winna być urządzona jako miejscowa ze szlakiem normalnym od stacyi Spółki w Dembicy na Tarnobrzeg do Nadbrzezia z odnogą do Rozwadowa”[1].

Rozbudowana, jako duży węzeł kolejowy, po wybudowaniu 1889 linii do Przeworska i ponownie w 1914, gdy Rosjanie wybudowali linię kolejową do Lublina. Znacznie uszkodzona podczas I wojny światowej. Odbudowana i rozbudowana w latach 1918–1930, jako ważny, strategiczny węzeł kolejowy, budowanego Centralnego Okręgu Przemysłowego. Wybudowano wówczas linię kolejową do Sandomierza, łącząc Rozwadów z Radomiem. Po wybuchu i w czasie II wojny stacja nie została poważnie uszkodzona[2].

Stacja była sercem węzła kolejowego, obejmującego niegdyś 2 stacje: towarową oraz towarowo-osobową, wraz z lokomotywownią i wagonownią. Stacja posiadała charakter dwugrupowy: tory pasażerskie wraz z budynkiem dworca położone były na przedłużeniu torów głównych zasadniczych. Na południowy zachód od części pasażerskiej, mieścił się park towarowy – grupa 8 torów – umożliwiająca obsługę składów towarowych i ominięcie części pasażerskiej. Po zamknięciu parku towarowego i lokomotywowni, w rejonie tej ostatniej funkcjonowała jeszcze przez jakiś czas stacja tankowania lokomotyw spalinowych, do której prowadził tor nr 39. Ruch na stacji prowadzony był z trzech nastawni, wyposażonych w urządzenia mechaniczne scentralizowane: Ro, Ro1 i Ro3. Dawniej do obsługi parku towarowego czynna była również nastawnia Ro2, z której obecnie pozostał jedynie szkielet budynku.

Szczyt rozwoju i pracy rozwadowskiego węzła, przypadł na połowę lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku. Dziennie odprawiano tu 52 składy pociągów osobowych i 36 towarowych, z transportami węgla, stali, maszyn budowanych w Hucie Stalowa Wola, siarki, buraków cukrowych[3].

Stacja, jako duży węzeł kolejowy, łączący i obsługujący 4 linie kolejowe, posiadała własne zaplecze socjalne, przychodnie lekarskie, szpital kolejowy, kuchnię i stołówkę pracowniczą, hotel dla drużyn konduktorskich i załóg lokomotyw. Własną orkiestrę dętą. Rozwadów, wówczas nazywano kolejarskim rozwadowem[4].

Obecnie jest nadal ważnym węzłem kolejowym, i największą oraz odprawiającą największą liczbę pasażerów stacją w mieście.

Charakterystyka Edytuj

W roku 2017 stacja obsługiwała 300–499 pasażerów na dobę[5].

Na terenie stacji, oprócz budynku stacyjnego i peronów, mieszczą się dwie lokomotywownie (obie nieczynne). Prowadzona w latach 2017–2020 modernizacja i elektryfikacja linii kolejowej nr 68 objęła przebudowę stacji Stalowa Wola Rozwadów. Prace te obejmowały głównie, odtworzenie układu torowego stacji pasażerskiej, w tym modernizację peronów nr 2 i 3. Po modernizacji, stacja posiada już tylko 2 perony do obsługi pociągów pasażerskich, (na peronie 1 zmontowano barierki).Zlikwidowano nieczynne od lat wjazdy na tory parku towarowego. Wymieniono nawierzchnię większości torów, przebudowano sieć trakcyjną. Zabudowano nowe, komputerowe urządzenia sterowania ruchem kolejowym, co spowodowało wyłączenie z eksploatacji nastawni „Ro1” oraz „Ro3”. Nowa nastawnia obsługuje rogatki na 5 przejazdach kolejowych, oraz posterunki Charzewice, Lipa i Zaklików.

W Rozwadowie istnieje 5 torów pasażerskich, nieużywany skład węgla, budynek PKP Energetyka, oraz zespół bocznic. Dodatkowo od strony Stalowej Woli Południe znajduje się jeszcze jeden tor, bocznica do strefy przemysłowej, przy ul. Przemysłowej w Stalowej Woli, oznaczony jako 18, zakończony kozłem oporowym. Bezpośrednio na północ od stacji znajduje się stacja towarowa Stalowa Wola Rozwadów Towarowa. Do 2020 na wylocie w kierunku Lipy/Kraśnika wzdłuż torów stały niewykorzystane słupy trakcyjne. W 2021 linia do Lublina została zelektryfikowana.

Na stacji kończy się jednotorowy odcinek linii Lublin Główny – Przeworsk. Dalej linia jest dwutorowa aż do stacji Grodzisko Dolne, skąd do Przeworska pociągi ponownie poruszają się jednym torem na odcinku 13 km.

Renowacja dworca Edytuj

29 marca 2021 PKP podpisały z konsorcjum firm Texom i AJ umowę na remont dworca[6]. We wrześniu 2023 remont zakończono[7]. Piętrowy budynek rozwadowskiego dworca jest najdłuższym tego typu obiektem na Podkarpaciu[8]. Odnowiony zabytkowy dworzec kolejowy w Rozwadowie pochodzący z XIX wieku posiada obecnie poczekalnię dla podróżnych, z jedną kasą, i sanitariatami. Zamontowano elektronicznie tablice przyjazdów i odjazdów pociągów. Wyeliminowano bariery architektoniczne oraz wprowadzono liczne usprawnienia dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Wśród nich m.in. oznaczenia w alfabecie Braille’a, mapy dotykowe dworca czy windy. Jednak większość jego powierzchni przeznaczona będzie do wynajęcia firmom i instytucjom. Już wiadomo, że Urząd Miasta przeniesie tu biuro paszportowe, oraz biuro wyrabiania dowodów osobistych[8].

Galeria Edytuj

  •  

    Widok z peronu 1. w kierunku Stalowej Woli Południe. Po prawej stronie były hotel załóg, w głębi budynek szpitala kolejowego

  •  

    Widok na budynek stacyjny i peron 2.

  •  

    Widok z peronu 2. w kierunku Kraśnika i Rozwadowa Towarowego

Zobacz też Edytuj

Przypisy Edytuj

  1. ↑ Kurier Kolejowy: Kolej do Rozwadowa zawitała 125 lat temu. kurier-kolejowy.pl. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  2. ↑ Ekspresem po historii Rozwadowa. sztafeta.pl, 2023-04-02. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  3. ↑ Stalowa Wola Rozwadów – Semaforek, semaforek.kolej.org.pl [dostęp 2023-05-15].
  4. ↑ Zdzisław Surowaniec: Kolej w Rozwadowie ma już 125 lat. W niedzielę obchodzono jubileusz pierwszego wjazdu pociągu na stację. echodnia.eu, 2012-11-25. [dostęp 2023-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  5. ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. utk.gov.pl. [dostęp 2019-12-18].
  6. ↑ Dworzec Stalowa Wola Rozwadów zostanie zmodernizowany. Umowa podpisana. transport-publiczny.pl. [dostęp 2021-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  7. ↑ W piątek otwarcie dworca kolejowego Stalowa Wola-Rozwadów.... nowiny24.pl. [dostęp 2023-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].
  8. ↑ a b Zdzisław Surowaniec: Stalowa Wola ma zmodernizowany dworzec PKP. Do tego też trzy przystanki kolejowe. Zobacz zdjęcia. echodnia.eu, 2023-09-11. [dostęp 2023-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-12)].

Bibliografia Edytuj

Linki zewnętrzne Edytuj

Stalowa Wola Rozwadów
Linia 68 Lublin Główny – Przeworsk (102,770 km)
   
Pilchów
odległość: 3,278 km
  
odległość: 2,504 km
Linia 74 Sobów – Stalowa Wola Rozwadów (23,342 km)
   
Stalowa Wola Rozwadów Towarowa
odległość: 1,160 km
  
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stalowa_Wola_Rozwadów&oldid=71351109”