Stanisław Aleksander Małachowski

Stanisław Aleksander Ignacy Małachowski herbu Nałęcz (17701849) – hrabia, generał brygady armii Księstwa Warszawskiego, senator-kasztelan, regimentarz województw na lewym brzegu Wisły w powstaniu listopadowym.

Stanisław Aleksander Małachowski
Ilustracja
Herb
Małachowski Hrabia
Rodzina

Małachowscy herbu Nałęcz

Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1770
Końskie

Data i miejsce śmierci

28 maja 1849
Końskie

Ojciec

Mikołaj Małachowski

Matka

Marianna Ewa Męcińska

Żona

Anna Stadnicka

Dzieci

Gustaw, Juliusz, Henryk, Gabriela, Karolina

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys edytuj

Syn Mikołaja i Marianny Ewy Męcińskiej, młodszy brat Jana Nepomucena. Ożenił się z Anną Stadnicką i miał z nią 3 synów: Gustawa, Juliusza i Henryka oraz 2 córki: Gabrielę i Karolinę.

Absolwent Akademii Krakowskiej. Pracował w służbie dyplomatycznej Stanisława Augusta Poniatowskiego. Był członkiem świty poselstwa Franciszka Piotra Potockiego w Konstantynopolu w latach 1790–1791. Członek wolnomularstwa[1]. Wziął udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku.

Hrabia galicyjski od 1804[2]. W 1807 roku własnym sumptem wystawił pułk kirasjerów i dowodził nim w stopniu pułkownika. Wziął udział w wojnie polsko-austriackiej 1809 roku, uczestnik inwazji na Rosję (1812). Dostał się do rosyjskiej niewoli.

Był autorem pamiętników, których opisał swoje poselstwo do Turcji i czasy Księstwa Warszawskiego[3][4].

Od 1818 był senatorem-kasztelanem Królestwa Kongresowego[5], hrabią potwierdzony w Królestwie Kongresowym w 1820[6].

W 1828 roku był członkiem Sądu Sejmowego, mającego osądzić osoby oskarżone o zdradę stanu[7]

Jako senator podpisał 25 stycznia 1831 roku akt detronizacji Mikołaja I Romanowa[8]. 11 sierpnia 1831 mianowany senatorem-wojewodą Królestwa Kongresowego[9].

W Księstwie Warszawskim odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari[10] (wg nekrologu w ówczesnej gazecie był to Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari). Posiadał też rosyjski Order św. Anny I kl., kongresówkowy Order św. Stanisława I kl., a także francuski Krzyż Oficerski Legii Honorowej[11].

Był członkiem Najwyższej Kapituły loży wolnomularskiej Jedność Słowiańska w 1820 roku[12].

Przypisy edytuj

  1. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 280.
  2. Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz Szlachty Polskiej. T. X, s. 175.
  3. Pamiętniki Stanisława hr. Nałęcz Małachowskiego. Poznań: 1885.
  4. Henryk P. Kosk, generalicja polska t. II, Pruszków 2001, s. 17.
  5. Stanisław Dołęga Cieszkowski: Senatorowie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongressowego 1807-1815-1831. Warszawa: 1891, s. 50.
  6. Kuryer Litewski, nr 130, 29 października 1820 roku, [b.n.s.]
  7. Tadeusz Bieczyński, Sąd sejmowy 1827-1829 na przestępców stanu. Urzędowe akta, Poznań 1873, s. 50.
  8. Dayarusz Sejmu z R. 1830-1831, wydał Michał Rostworowski, T. I, Kraków 1907, s. 244.
  9. Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 478.
  10. Xięga Pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830; zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku krzyżem wojskowym „Virtuti Militarii” ozdobionych, Lwów 1881, s. 47.
  11. Marek Minakowski: Stanisław Aleksander Ignacy hr. Małachowski h. Nałęcz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2018-11-22].
  12. Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej. Pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721-1821), Warszawa 1980, s. 579.

Linki zewnętrzne edytuj