Stanisław Anioł (1898–1951)

Stanisław Anioł (ur. 1898 w Czyżowie, zm. 14 czerwca 1951 w Tarnowie)[1] – mistrz stolarski, dyrektor Zakładów Przemysłu Azotowego w Tarnowie.[2]

Grób na cmentarzu komunalnym w Tarnowie-Mościcach
Tablica nagrobna z tekstem:
Tow. STANISŁAW ANIOŁ
NACZELNY DYREKTOR Z.A. IM. F. DZIERŻYŃSKIEGO
W TARNOWIE
Wierny syn klasy robotniczej, żołnierz szeregów K.P.P.
Jego życie było walką o wyzwolenie społeczne i narodowe.
Przeżywszy lat 56 zmarł dnia 14-6-1951r.
Cześć jego pamięci.
Załoga.

Życiorys edytuj

Urodził się w Czyżowie koło Dąbrowy Tarnowskiej. Ukończył szerścioklasową szkołę powszechną, w szkole był prymusem[3]. Pracował przejściowo przy regulacji Dunajca. W 1916 został powołany do wojska, trafił na front włoski[3], a z powodu gruźlicy zwolniony ze służby w 1917, po czym został mistrzem stolarskim. W 1921 nawiązał kontak z Komunistyczną Partią Polski i Niezależną Partią Chłopską[3]. Od 1928 pracował w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Mościcach w warsztacie merchanicznym[3], a po zwolnieniu założył prywatną pracownię stolarską. Działalność polityczna doprowadziła do współpracy z Małgorzatą Fornalską. Aresztowany za działalność komunistyczną w 1935, skazany został na dwa i pół roku więzienia. Po amnestii (w 1936) wyszedł na wolność. Z bratem wyjechał do Lwowa[3]. W czasie II wojny światowej został wywieziony z miasta pod Moskwę, a potem do Azji Centralnej. Od 1 września 1942 w armii generała Władysława Andersa.

Po wojnie powrócił do kraju 15 grudnia 1945. Przejściowo został I sekretarzem Komitetu Powiatowego PPR w Tarnowie. Od kwietnia 1946 znowu pracował w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Mościcach. Od 1 listopada 1948 do 14 czerwca 1951 był dyrektorem naczelnym Zakładów Przemysłu Azotowego w Tarnowie. Wspomagał powstanie w Mościcach budynku dla drugiej szkoły powszechnej, gimnazjum i liceum[3].

Od 21 stycznia 1959[4] do 2005 roku ta szkoła – IV Liceum Ogólnokształcące w Tarnowie – nosiła jego imię[5].

Przypisy edytuj

  1. Andrzej Niedojadło (red. nacz.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Tarnów 2010, ISBN 978-83-87366-96-4, str. 24
  2. Piotr Pawlina (red.), Rzeczpospolita Mościcka. 80 lat tarnowskich Zakładów Azotowych (1927-2007), Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A., Tarnów 2007, ss. 115-116
  3. a b c d e f Zygmunt Koper, Stanisław Anioł : Sylwetki tarnowian, [w:] Eugeniusz Głomb i inni red., Tarnów i Ziemia tarnowska, „Zeszyty Tarnowskie”, 2 (2), Tarnów: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tarnowskiej, styczeń 1970, s. 56-59.
  4. Maria Gazda (red.), Pięćdziesięciolecie IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Anioła. Tarnów-Mościce, 14 października 1995 rok, IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie, Tarnów, 1995, str. 9
  5. Marek Smoła, IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie 1945-2005 Szkoła i ludzie Zarys monograficzny, Tarnów 2005, wydawca IV LO i Gimnazjum nr 10 w Tarnowie Mościcach. ISBN 83-922879-0-8

Bibliografia edytuj

  • Maria Gazda (red.), Pięćdziesięciolecie IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Anioła. Tarnów-Mościce, 14 października 1995 rok, IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie, Tarnów, 1995
  • Marek Smoła, IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie 1945-2005 - Szkoła i ludzie - Zarys monograficzny, Tarnów 2005, wydawca IV LO i Gimnazjum nr 10 w Tarnowie Mościcach. ISBN 83-922879-0-8
  • Piotr Pawlina (red.), Rzeczpospolita Mościcka. 80 lat tarnowskich Zakładów Azotowych (1927-2007), Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A., Tarnów 2007
  • dr Andrzej Niedojadło (red. nacz.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Tarnów 2010, wydanie pierwsze, ISBN 978-83-87366-96-4