Stanisław Baliński (poeta)
Stanisław Baliński herbu Jastrzębiec (ur. 2 sierpnia 1898[1] w Warszawie, zm. 12 listopada 1984 w Londynie) – polski poeta, prozaik, eseista i dyplomata.
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 2 sierpnia 1898 Warszawa, Królestwo Polskie | |
Data i miejsce śmierci | 12 listopada 1984 Londyn, Wielka Brytania | |
Dziedzina sztuki | liryka, nowela, opowiadanie | |
Epoka | dwudziestolecie, II wojna światowa, współczesność | |
Odznaczenia | ||
polskie![]() ![]() zagraniczne ![]() ![]() ![]() |
ŻyciorysEdytuj
Syn Ignacego h. Jastrzębiec (1862–1951) i Marii z Chomętowskich h. Lis (1868–1934), brat Antoniego Edwarda (1907–1990)[2], pracownika dyplomacji[1]. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz teorię i kompozycję muzyki w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, studiował też prawo. W 1920 został członkiem grupy poetyckiej Skamander. Od 1 grudnia 1922 rozpoczął pracę w MSZ. Pięć lat przebywał na placówce w Chinach, następnie w Brazylii i Persji. Odbył wiele podróży po Europie, Ameryce Południowej, Dalekim i Bliskim Wschodzie, Afryce Północnej.
Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę (1939) przez Rumunię wyjechał do Paryża, później do Wielkiej Brytanii. W latach 1939–1940 był pracownikiem Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP na uchodźstwie. W latach 1940–1945 był pracownikiem polskiego MSZ w Londynie. Po objęciu funkcji ministra spraw zagranicznych przez Adama Tarnowskiego od 30 listopada 1944 do stycznia 1945 był chargé d’affaires przy emigracyjnym rządzie Czechosłowacji. Po wojnie pozostał na emigracji. W latach 50. XX w. współpracował z rozgłośniami Wolna Europa i Głos Ameryki. Od 1945 należał do angielskiego PEN Clubu.
W latach międzywojennych publikował m.in. czasopismach „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. W czasie II wojny światowej pisywał w czasopismach „Wiadomości Polskie” (1940–1944), „Nowa Polska” (1942–1944), „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (1944). Po wojnie m.in. w „Wiadomościach”. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[3]. Laureat Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1981 roku[4].
Jego grób symboliczny znajduje się na warszawskich Powązkach (T-2-2)[5].
Jego utwór Mój kapitanie, już wieczór spopularyzowała Sława Przybylska, wykonując go do muzyki Włodzimierza Korcza[6].
DziełaEdytuj
Tomiki wierszy:
- Wieczór na Wschodzie (1928),
- Wielka podróż (1941),
- Tamten brzeg nocy (Londyn 1942),
- Wiersze zebrane 1927-1947, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, (Londyn 1948),
- Wiersze emigracyjne, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn (1981),
- Peregrynacje. Poezje wybrane 1928-1981 (Warszawa 1982).
Opowiadania:
Memuarystyka:
- Two Septembers 1939 and 1940. A Diary of Events (Londyn 1941).
Felietony
- Antrakty, czyli notatki o życiu i sztuce w drugiej połowie XX wieku w Londynie (Londyn 1978).
TłumaczeniaEdytuj
Jacques Prevert „Spacer Picassa i inne wiersze”, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn,
Po wojnie stale pisywał felietony w „Wiadomościach” Mieczysława Grydzewskiego.
OdznaczeniaEdytuj
polskieEdytuj
zagraniczneEdytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Wazów (Szwecja, 1938)[7],
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[1],
- Krzyż Oficerski Orderu Danebroga (Dania, 1937)[8].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933 r.
- ↑ Stanisław Baliński z Balina h. Jastrzębiec, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-03-29] .
- ↑ Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.
- ↑ Lista laureatów – 1951-2011
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF I ANTONINA BALIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-03] .
- ↑ Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki. Ostatni dostęp: 2012-01.
- ↑ Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 36, 1938.
- ↑ Zezwolenia na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 81, 1937
BibliografiaEdytuj
- Jerzy Kwiatkowski: Dwudziestolecie międzywojenne. Wyd. III – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 496, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13851-6.
- Grzegorz Gazda: Dwudziestolecie międzywojenne. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2008, s. 20. ISBN 978-83-7420-110-0.