Stanisław Jan Skarżyński
Stanisław Jan Skarżyński (ur. 23 kwietnia 1897 w Aleksandrowie[1], zm. 15 lipca 1920 w okolicach wsi Zwierowce) – podporucznik pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 podporucznik pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 kwietnia 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
od 26 czerwca 1916 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki |
31 Aleksiejewski pułk piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Jana i Joanny z Walewskich[1]. Kształcił się w Szkole Realnej w Sosnowcu i Szkole Realnej w Rostowie nad Donem, w której uzyskał świadectwo dojrzałości. Potem rozpoczął studia na Politechnice w Niżnym Nowogrodzie. 26 czerwca 1916 został wcielony do armii carskiej i przydzielony do szkoły lotniczej. 31 lipca 1917, po ukończeniu szkoły, mianowany został chorążym i skierowany do 31 pułku piechoty. Służył w nim do 3 lutego 1918, po czym udał się do Odessy, gdzie przyjęty został do Polskiego Oddziału Awiacyjnego, w charakterze obserwatora[1]. Zasłynął tam z niezwykłego fortelu. Razem z chorążym Karpińskim przekradł się przez posterunki austriackie na teren składu lotniczego i zanotował numery samolotów i silników. Nazajutrz, przedstawiwszy odpowiedni wykaz, zażądał zwrotu samolotów i silników, jako mienia należącego do władz polskich. Dzięki tej inicjatywie oddział zdobył kilka samolotów[2]. 19 kwietnia 1918, po rozbrojeniu oddziału przez Austriaków, udał się do I Korpusu gen. Dowbor-Muśnickiego. Po przybyciu wcielony został do Legii Rycerskiej. W czerwcu tego roku, po kapitulacji korpusu, powrócił do Polski[1].
12 listopada 1918 został skierowany na kurs pilotażu w Warszawie[1]. 15 stycznia 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z warunkowym zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika i przydzielony z dniem 12 listopada 1918 do Lotniska wojskowego w Warszawie[3][4]. Po ukończeniu Wojskowej Szkoły Lotniczej przydzielony został do 21 eskadry niszczycielskiej. W jej składzie wziął udział w wielu akcjach bojowych. W czasie jednej z nich, 15 maja, zmuszony został do lądowania na terytorium nieprzyjaciela. W ciągu miesiąca przedarł się przez linię frontu i powrócił do macierzystego pododdziału[1].
15 lipca 1920 wystartował razem z obserwatorem, kpt. Arturem Kelly z 7 eskadry myśliwskiej, do kolejnego lotu bojowego. Tym razem, z rozkazu szefa lotnictwa 6. Armii, pułkownika Faunt-le-Roya przeprowadził atak lotniczy na oddziały bolszewickiej 1 Armii Konnej Budionnego, przemieszczającej się przez wieś Zwierowce. Wykonując to zadanie, lotem koszącym, trafiony został śmiertelnie pociskiem wystrzelonym przez bolszewików. Obaj lotnicy zginęli w wyniku zderzenia samolotu z ziemią. Po zakończeniu działań wojennych, z rozkazu płk. Cedrika Faunt-le-Roya, ich szczątki zostały ekshumowane i z honorami złożone na cmentarzu wojskowym we Lwowie[1].
19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w Wojskach Lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[5].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 8128 – pośmiertnie 27 lipca 1922[6]
- Polowa Odznaka Pilota – pośmiertnie 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[7]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 312.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 46.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 7 z 23 stycznia 1919 roku, poz. 271.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28 stycznia 1919 roku, poz. 347.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 213.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922 roku, s. 808.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 435.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933.