Stanisław Januszkiewicz
Stanisław Januszkiewicz (ur. 8 czerwca 1903 w Kijowie, zm. 7 października 1979 w Krakowie) – polski lekarz, profesor nauk medycznych, radiolog, prorektor Akademii Medycznej (obecnie Collegium Medicum UJ) w Krakowie 1964–1971. Syn Aleksandra Januszkiewicza.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 czerwca 1903 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 października 1979 |
| Zawód, zajęcie |
lekarz |
| Narodowość | |
| Tytuł naukowy |
profesor nauk medycznych |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | |
| Stanowisko |
kierownik Zakładu Radiologii Państwowego Instytutu Przeciwrakowego w Gliwicach, |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujNaukę rozpoczął w prywatnej szkole rosyjskiej w Kijowie, po wybuchu rewolucji październikowej uczęszczał do szkoły polskiej. W 1919 przybył wraz z rodzicami do Warszawy, gdzie w 1922 zdał maturę, a następnie przeniósł się wraz z rodzicami do Wilna, gdzie jego ojciec Aleksander Januszkiewicz objął katedrę chorób wewnętrznych Uniwersytetu Stefana Batorego.
Zdał egzamin wstępny i został przyjęty na Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego, ale po roku przeniósł się na Wydział Lekarski tegoż uniwersytetu. W 1928 uzyskał stopień doktora wszech nauk lekarskich. Specjalizował się jednocześnie w zakresie chorób wewnętrznych i radiologii, od 1934 jako adiunkt kierował oddziałem rentgenodiagnostyki. Odbył szkolenia w zakresie radiologii w ośrodkach zagranicznych w Wiedniu, Paryżu, Londynie, Berlinie i Eindhoven u znanych pionierów radiologii. W 1939 habilitował się w dziedzinie rentgenologii lekarskiej pod opieką prof. Karola Mayera w Poznaniu na podstawie pracy Kimografia radiologiczna serca.
Główne zainteresowania naukowe profesora skupiały się początkowo na zagadnieniach technicznych (w 1935 opatentował pierwowzór obecnie powszechnie stosowanej przesłony głębinowej – patent nr 21878 z 25.09.1935), a następnie objęły diagnostykę nowotworów, głównie ziarnicy złośliwej.
We wrześniu 1939 został zmobilizowany i przydzielony do Szpitala Wojskowego w Białymstoku. Po zakończeniu kampanii wrześniowej wrócił do Wilna, gdzie podjął pracę w szpitalu. Po kilku miesiącach doznał ciężkich zmian popromiennych, których skutki trwały kilka lat, mimo to nie przerwał pracy lekarskiej. W 1945 wrócił do Polski, obejmując stanowisko kierownika oddziału rentgenologicznego w szpitalu w Kaliszu.
W 1949 przeniósł się do Gliwic, gdzie objął stanowisko kierownika Zakładu Radiologii Państwowego Instytutu Przeciwrakowego. Jednocześnie został powołany na stanowisko kierownika Katedry Radiologii nowo utworzonej Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu-Rokitnicy. Obok pracy organizatorskiej w nowej uczelni wielką pasją prof. Stanisława Januszkiewicza była także dydaktyka – był autorem pięciokrotnie wznawianego podręcznika Diagnostyka rentgenowska ogólna – podręcznik dla studentów oraz twórcą bogatego archiwum dydaktycznego.
W 1957 został mianowany profesorem zwyczajnym i w tym samym roku otrzymał nominację na stanowisko kierownika Katedry Radiologii Akademii Medycznej w Krakowie. Na stanowisku tym pozostawał do 1973. W latach 1964–1971 pełnił funkcję prorektora Akademii Medycznej w Krakowie.
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego XVIII (Katowice 1956) oraz XXII (Kraków 1964) Zjazdu Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego, którego członkiem honorowym został w 1977.
Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC11-1-2)[1][2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1969)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
- Złoty Krzyż Zasługi (1 maja 1952)[3]
- Złota Odznaka „Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa” (1972)
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 111, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ Cmentarz parafialny Kraków Salwator - wyszukiwarka osób pochowanych [online], krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 2021-01-28].
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 52, poz. 775 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
Bibliografia
edytuj- H. Naturska-Targosz, M. Bicz-Cieńciałowa, H. Szul, Wspomnienie pośmiertne, „Polski Przegląd Radiologii i Medycyny Nuklearnej” 1980, XLIV, 5, s. 407.
Linki zewnętrzne
edytuj- Opis patentowy: Urządzenie do ześrodkowywania promieni lampy radjologicznej – patent nr 21878 (Warszawa, 25.09.1935). pubserv.uprp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-10)].
- Polskie Lekarskie Towarzystwo Radiologiczne
- Radiologia w Małopolsce. radiologia-malopolska.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-17)].