Stanisław Kaliszek

Pułkownik Armii Imperium Rosyjskiego, generał brygady Wojska Polskiego

Stanisław Zygmunt Kaliszek (ur. 11 lutego 1863[a] w Puszczy Mariańskiej, zm. 29 kwietnia 1938 we Włocławku) – pułkownik piechoty Armii Imperium Rosyjskiego i generał brygady Wojska Polskiego.

Stanisław Kaliszek
Ilustracja
gen. bryg. Stanisław Kaliszek
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1863
Puszcza Mariańska (powiat skierniewicki)

Data i miejsce śmierci

29 kwietnia 1938
Włocławek

Przebieg służby
Lata służby

1884–1921

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

4 Dywizja Strzelców Polskich
VIII Brygada Piechoty
4 Dywizja Piechoty
dowództwo Frontu Północnego

Stanowiska

dowódca batalionu
dowódca pułku
dowódca brygady
dowódca dywizji
dowódca grupy taktycznej
oficer dowództwa frontu
kontroler Najwyższej Kontroli Wojskowej

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Order św. Jerzego (Imperium Rosyjskie) Broń Świętego Jerzego
Grób Stanisława Kaliszka na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku (maj 2011).
Płyta nagrobna gen. bryg. Stanisława Kaliszka.

Życiorys edytuj

Był synem Józefa (1830–1917, powstańca styczniowego i nauczyciela szkoły elementarnej w Puszczy Mariańskiej) i Romanii z domu de Verny (1832–1911). Ukończył 6-klasową szkołę realną w Łowiczu, następnie uzyskał maturę i wstąpił do szkoły junkrów w Warszawie[4].

Służbę zawodową w armii rosyjskiej rozpoczął w lipcu 1884 r. (służył między innymi w Rostowie nad Donem), a w dniu 14 czerwca 1886 r. otrzymał awans na podporucznika. Przez następne lata sukcesywnie awansował, osiągając w korpusie piechoty kolejno stopnie: porucznika (1891), sztabskapitana (1900) i kapitana. W latach 1904–1905 uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej. W okresie I wojny światowej walczył na froncie niemieckim dowodząc kolejno: batalionem, pułkiem, brygadą i dywizją piechoty. Awansował wówczas do stopnia podpułkownika (1914) i pułkownika (1915)[4].

Po rewolucji październikowej w formacjach polskich na Wschodzie. W latach 1918–1919 służył w 4 Dywizji Strzelców Polskich gen. Lucjana Żeligowskiego, z którą przeszedł jej szlak bojowy i powrócił do kraju. Zajmował wówczas stanowiska prezesa sądu dywizyjnego i komendanta placu w Odessie[5]. Przyjęty został do Wojska Polskiego i zweryfikowany w stopniu pułkownika piechoty (formalne przyjęcie do Wojska Polskiego nastąpiło dekretem L. 1532 z dnia 30 października 1919 r., opublikowanym w Dzienniku Rozkazów Wojskowych)[6].

W okresie od lipca 1919 r. do maja 1920 r. dowodził VIII Brygadą Piechoty, a następnie przejściowo (do 21 sierpnia 1920 r.) 4 Dywizją Piechoty. Podczas wojny polsko–bolszewickiej objął w lipcu 1920 roku dowództwo Grupy Operacyjnej, na czele której toczył ciężkie walki odwrotowe pod Berezyną, Ihumeniem i Mińskiem Litewskim[5]. Następnie przydzielony został do dowództwa Frontu Północnego (najpierw jako oficer sztabowy do zleceń dowódcy frontu – gen. Józefa Hallera, potem jako szef referatu odznaczeń i nominacji), po czym objął stanowisko kontrolera w oddziale Najwyższej Kontroli Wojskowej[7].

Dekretem Wodza Naczelnego z dnia 3 sierpnia 1921 r. (dekret L. 3217) pułkownik piechoty Stanisław Kaliszek został przeniesiony – z dniem 1 października 1921 roku – w stały stan spoczynku z prawem noszenia munduru, w stopniu generała podporucznika[6].

Pułkownik Stanisław Kaliszek odznaczony został, dekretem L.3420 Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 43 z dnia 27 grudnia 1921 r.), Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr krzyża 4613)[8].

Osiadł we Włocławku, gdzie zmarł w dniu 29 kwietnia 1938 r. i pochowany został na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym – sektor 21, rząd 5, grób 161.

Rodzina edytuj

Stanisław Kaliszek żonaty był z Heleną z domu Bokszczanin (ur. 1866), z którą miał czworo dzieci (Waleriana ur. 1885, Aleksandra ur.1896, Wiktorię ur. 1897 i Helenę ur. 1902).

Awanse edytuj

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Rocznik Oficerski 1928 jako datę urodzenia Stanisława Kaliszka podaje dzień 24 lutego 1863 roku[1], podczas gdy Rocznik Oficerski 1923 i Rocznik Oficerski 1924 wskazują datę 11 lutego 1863 roku[2][3].

Przypisy edytuj

  1. Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 879.
  2. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 1576.
  3. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 1405.
  4. a b Kunikowski 2005 ↓, s. 77.
  5. a b Kunikowski 2005 ↓, s. 77-78.
  6. a b Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 32 z 13 VIII 1921, s. 1287.
  7. a b c d Kunikowski 2005 ↓, s. 78.
  8. a b Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 XII 1921, s. 1723.
  9. Kolekcja ↓, s. 3.

Bibliografia edytuj