Stanisław Koszutski (polityk)

Stanisław Koszutski (ur. 16 maja 1872 Ibramowice koło Miechowa, zm. 5 sierpnia 1930 w Warszawie) – działacz polityczny, adwokat, historyk przemysłu.

Życiorys edytuj

Syn Kazimierza, jego braćmi byli Bronisław, lekarz, działacz społeczny i prezydent Kalisza, oraz Kazimierz, burmistrz Kalisza^[1].

Studiował prawo na rosyjskim UW i w Kijowie. Działacz kółek socjalistycznych, zwolennik ideologii SDKPiL. Od 1897 mieszkał w Warszawie. Był adwokatem i dziennikarzem. Prowadził też badania historyczne. Jego książki były pisane z pozycji marksistowskich, przez kilkadziesiąt lat funkcjonowały w nauce polskiej. Podczas rewolucji 1905-1907 inicjował walkę o język polski w sądownictwie. Był czynny w ruchu oświatowym. W czasie I wojny światowej odszedł od poglądów SDKPiL, stał się rzecznikiem koncepcji niepodległościowych obozu pepeesowsko-legionowego. Po wojnie sympatyk lewicy PPS. Był czynnym obrońcą w procesach politycznych socjalistów i komunistów^[2].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, razem z żoną Ludwiką zd. Jahołkowska^[3] (kwatera 69-6-3)^[4].

Wybrane publikacje edytuj

Z bólów duszy, Warszawa 1898.
O czem pisać korespondecye z prowincyi (kwestyonaryusz dla korespondentów prowincyonalnych), Warszawa: M. Borkowski 1900.
Rozwój przemysłu wielkiego w Królestwie Polskiem, przedm. St. A. Kempner, Warszawa: Gazeta Handlowa 1901.
Nasz przemysł wielki na początku 20 stulecia : obraz statystyczno-ekonomiczny, Warszawa: nakł. Księg. Narodowa 1905.
Rozwój ekonomiczny Królestwa Polskiego w ostatniem trzydziestoleciu (1870-1900 r.), Warszawa: Księg. Naukowa 1905.
Podręcznik ekonomji politycznej, Warszawa: Gebethner i Wolff - Kraków: G. Gebethner 1907 (wiele wydań).
Kobieta i polityka (o potrzebie praw politycznych dla kobiet), Warszawa: skł. gł. Gebethner i Wolff 1908.
Nim słońce skończy dzień... : poezye, Warszawa: Gebethner i Wolff 1909.
Nasze miasta a samorząd : (życie miast w Królestwie Polskiem i reforma samorządowa), Warszawa - Lwów: E. Wende 1915.
Wojna europejska a życie ekonomiczne ziem polskich, Warszawa: E. Wende - Lwów: H. Altenberg 1915.
Co nam Rosja dała i co nam wzięła? (obraz historyczno-polityczny), Warszawa: W. Jakowicki 1917.
Geografja gospodarcza Polski (historycznej i etnograficznej): bogactwo i wytwórczość, Warszawa - Lublin: M. Arct 1918.
Walka młodzieży polskiej o wielkie ideały : wspomnienia z czasów gimnazjalnych i uniwersyteckich : Siedlce, Kielce, Warszawa, Kijów, Berlin, Paryż (1881-1900), Warszawa: skł. gł. Dom Książki Polskiej 1928.

Przypisy edytuj

↑ Anna i Zbigniew Landau: Koszutski Bronisław Romuald. W: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 3. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1992, s. 323-324. ISBN 83-900412-7-8.
↑ Koszutski Stanisław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-03-17] .
↑ Marcin Szwaja, Andrzej Solarz: Prawnik z Ibramowic "ojcem" polskiej geografii ekonomicznej. Internetowy Kurier Proszowski. [dostęp 2022-03-17]. (pol.).
↑ Cmentarz Stare Powązki: LUDWIKA KOSZUTSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-09] .

Bibliografia edytuj

Alicja Pacholczyk, Koszutski Stanisław [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa: Wiedza Powszechna 1994, s. 251.
Zbigniew Landau, Koszutski Stanisław [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 14, Wrocław 1968-1969, s. 386-388.

Linki zewnętrzne edytuj

[1] Anna i Zbigniew Landau: Koszutski Bronisław Romuald. W: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 3. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1992, s. 323-324. ISBN 83-900412-7-8.

[2] Koszutski Stanisław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-03-17] .

[3] Marcin Szwaja, Andrzej Solarz: Prawnik z Ibramowic "ojcem" polskiej geografii ekonomicznej. Internetowy Kurier Proszowski. [dostęp 2022-03-17]. (pol.).

[4] Cmentarz Stare Powązki: LUDWIKA KOSZUTSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]