Stanisław Marcinów

polski rzeźbiarz

Stanisław Marcinów (ur. 4 maja 1901 w Darachowie[1], zm. 11 maja 1980 w Warszawie) – polski rzeźbiarz, wykładowca akademicki.

Stanisław Marcinów
Data i miejsce urodzenia

4 maja 1901
Darachowie

Data i miejsce śmierci

11 maja 1980
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Lwowska

Dziedzina sztuki

rzeźba

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

 
Rzeźba przedstawiająca robotnicę autorstwa Stanisława Marcinowa na Osiedlu A w Tychach (2010)

Studiował na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej w latach 1921–1922[1], a następnie w pracowni Xawerego Dunikowskiego na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1922–1928[1]. W Krakowie należał do grupy Zwornik[1]. Po ukończeniu studiów pracował jako scenograf w teatrze Gong w Krakowie[2]. W 1923 poślubił córkę burmistrza Nowego Targu Janinę Rajską[2]. Zagrożony aresztowaniem podczas II wojny światowej ukrywał się, początkowo w Krościenku, a następnie w Krakowie[2].

Po II wojnie światowej przeprowadził się na Śląsk[2]. W 1945 roku współpracował z Wydziałem Kultury i Sztuki Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach w organizacji życia artystycznego na Śląsku[1]. Był dyrektorem Liceum Sztuk Plastycznych i Liceum Technik Plastycznych w Katowicach w latach 1945–1947[1]. Następnie pracował jako wykładowca na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – Oddział w Katowicach w latach 1947–1963[1], od 1964 do 1970 roku pracował tamże jako docent[1]. W 1952 przeniósł się do Warszawy i został wykładowcą na Wydziale Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych[2]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Wiktorskiej 83/87 m.35[3]. Zmarł 11 maja 1980[4]. Został pochowany na Cmentarzu Wilanowskim[2].

Ordery i odznaczenia edytuj

Nagrody edytuj

  • nagroda Związku Polaków w Ameryce w konkursie na pomnik Władysława Orkana (1935)[3]
  • nagroda miasta Krakowa (Wystawa Okręgu Krakowskiego Związku Polskich Artystów Plastyków (1939)[3]
  • I nagroda w konkursie na Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w Sosnowcu[3]
  • nagrody Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (1948, 1957)[3]

Twórczość edytuj

 
Górnik, zabytkowa rzeźba autorstwa Stanisława Marcinowa w Parku Śląskim (2016)

Zajmował się rzeźbą zarówno monumentalną, jak i kameralną, rzeźbił w kamieniu naturalnym i sztucznym, wykorzystywał także gips polichromowany[1]. Jego rzeźby po 1945 roku powstały w duchu socrealizmu[2]. Publikował ponadto teksty o sztuce w „Kulturze”, „Odrze”, „Trybunie Ludu”[1].

Wybrane dzieła:

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Marcinów Stanisław. W: Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy Okręgu Warszawskiego ZPAP 1945–1970. Słownik biograficzny. Maria Serafińska (kierownik redakcji). Warszawa: Okręg Warszawski ZPAP, 1972, s. 351.
  2. a b c d e f g h i j Artyści związani z Nowym Targiem. Stanisław Marcinów (1901–1980). Urząd Miasta Nowy Targ. [dostęp 2020-05-23].
  3. a b c d e f g Marcinów Stanisław. W: Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy Okręgu Warszawskiego ZPAP 1945–1970. Słownik biograficzny. Maria Serafińska (kierownik redakcji). Warszawa: Okręg Warszawski ZPAP, 1972, s. 352.
  4. Spis zmarłych. Nazwiska z zakresu Marciniec-Marcza » Lista zmarłych « www.nekrologi-baza.pl [online] [dostęp 2023-05-16] (pol.).
  5. M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomienia uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach województwa Śląsko-Dąbrowskiego”.