Stanisław Mikulski

Stanisław Mikulski (ur. 1 maja 1929 w Łodzi, zm. 27 listopada 2014 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy, prezenter telewizyjny, konferansjer i działacz kulturalny.

Stanisław Mikulski
Stanisław Mikulski (2007)
Data i miejsce urodzenia	1 maja 1929 Łódź
Data i miejsce śmierci	27 listopada 2014 Warszawa
Zawód	aktor
Lata aktywności	1950–2012
Odznaczenia

Stanisław Mikulski (2008)

Odcisk dłoni Stanisława Mikulskiego na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach

Grób aktora na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

Jego rodzice, Jan i Helena z domu Wajs, byli tkaczami. Stanisław Mikulski dzieciństwo spędził na łódzkich Bałutach, a po wybuchu wojny mieszkał z rodziną w Śródmieściu. W 1950 zdał maturę w VIII Liceum Ogólnokształcącym w Łodzi. W 1953, w Krakowie, zdał eksternistyczny egzamin aktorski. Następnie występował w Teatrze im. Osterwy w Lublinie (1952–1964), oraz w warszawskich teatrach: Teatrze Powszechnym (1964–1966), Teatrze Ludowym (1966–1969) oraz Teatrze Polskim (1969–1983). Od 1983 do 1988 był aktorem Teatru Narodowego w Warszawie.

Pierwszą znaczącą rolę zagrał w filmie Kanał. Wielką popularność zdobył przede wszystkim dzięki głównej roli, Hansa Klossa, najpierw w teatrze TV, Stawka większa niż życie (1965-1967), a następnie w kultowym serialu telewizyjnym pt. Stawka większa niż życie (1967–1968). Był też wielokrotnie konferansjerem na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej, gdzie występował również jako wykonawca. Był konferansjerem na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze.

W okresie PRL działał w sferze politycznej w ramach organizacji i partii komunistycznych. W latach 1946–1951 należał do Związku Walki Młodych i Związku Młodzieży Polskiej. Od 1951 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1978 został I sekretarzem POP w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 10 lutego 1978 do 12 grudnia 1979 był członkiem egzekutywy Komitetu Warszawskiego PZPR, od 12 grudnia 1979 do 29 czerwca 1981 członkiem Komitetu Warszawskiego PZPR. W 1983 został wybrany do składu Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, a w latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. Od 1988 do 1990 pełnił funkcję dyrektora Ośrodka Informacji i Kultury Polskiej (Польский культурный центр в Москве) przy ambasadzie PRL w Moskwie.

Od 1995 do 1998 był prowadzącym teleturnieju Koło Fortuny w TVP2. Następnie na antenie TVN prowadził program Supergliny.

Był wielokrotnie nagradzany nagrodami branżowymi i państwowymi.

Zmarł 27 listopada 2014 w wyniku choroby nowotworowej. 5 grudnia 2014 został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B32-tuje-22). Pogrzeb miał charakter świecki. Tego samego dnia jego pamięć minutą ciszy uczcił Sejm RP VII kadencji.

Życie prywatne

Stanisław Mikulski był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną w latach 1954–1966 była Wanda. Z tego małżeństwa miał swojego jedynego syna, Piotra. Jego wnuk, Jakub Mikulski, był perkusistą grupy Roan.

Drugi związek małżeński zawarł z kostiumolog Jadwigą Rutkiewicz (zmarła w 1985), mieli bliźniaki Grzegorza i Bartłomieja, którzy zmarli tuż po porodzie (w 1972 roku).

Trzecią żoną Stanisława Mikulskiego była muzykolog Małgorzata Błoch-Wiśniewska (ur. 1952), z którą wspólnie wychowywali jej córkę.

Filmografia

• 1950: Pierwszy start − jako junak Franek Mazur
• 1955: Godziny nadziei − jako porucznik Jan Basior
• 1956: Kanał − jako „Smukły”
• 1956: Cień − jako „Blondyn”, członek organizacji podziemnej
• 1957: Ewa chce spać − jako policjant Piotr
• 1958: Zamach − jako akowiec „Jacek”
• 1959: Sygnały − jako taksówkarz Janek
• 1959: Biały niedźwiedź − jako Michał Pawlicki
• 1960: Historia współczesna − jako lotnik Henryk Rak
• 1961: Dwaj panowie N − jako sierżant Janek Dziewanowicz
• 1961: Odwiedziny prezydenta − jako Paweł Guziński
• 1963: Skąpani w ogniu − jako kapitan Sowiński
• 1963: Ostatni kurs − jako Henryk Kowalski
• 1963: Yokmok − jako porucznik UB
• 1964: Barwy walki − jako Ludwik Pociecha „Klinga”, zastępca dowódcy oddziału AK
• 1964: Spotkanie ze szpiegiem − jako porucznik Baczny
• 1965: Popioły − jako żołnierz
• 1965: Podziemny front − jako Stefan, żołnierz AL (odc. 7)
• 1965: Na melinę − jako porucznik
• 1965–1967: Stawka większa niż życie (Teatr Telewizji) − jako Hans Kloss/Staszek
• 1966: Powrót na ziemię − jako Stefan
• 1966: Bicz Boży − jako Paweł Raszewicz funkcjonariusz MO
• 1967–1968: Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) − jako Hans Kloss/Stanisław Kolicki
• 1969: Ostatni świadek − jako doktor Olszak
• 1970: Pogoń za Adamem − jako Adam Witecki
• 1970: Morderca jest w domu − jako kapitan Timar
• 1971: Samochodzik i templariusze − jako Tomasz – Pan Samochodzik
• 1972: Opętanie − jako Karol, mąż Marii
• 1972: Dziewczyny do wzięcia − we własnej osobie
• 1972: Łuk tęczy − jako goprowiec Adam
• 1974: Zaczarowane podwórko − jako Stanisław August Poniatowski
• 1976: Polskie drogi − jako kapitan Rogalski (odc. 1)
• 1977: Dziewczyna i chłopak (serial) − jako ojciec Tomka i Tosi
• 1978: Życie na gorąco − jako Max Steber, członek organizacji „W” (odc. 2)
• 1978: 07 zgłoś się − jako on sam – aktor wysiadający z pociągu na dworcu Łódź Fabryczna (odc. 7)
• 1977: Żołnierze wolności − jako Józef Małecki
• 1979: Tajemnica Enigmy − jako pułkownik Zakrzewski (odc. 4)
• 1979: Sekret Enigmy − jako pułkownik Zakrzewski
• 1980: Tylko Kaśka − jako ojciec Kaśki
• 1980: Dziewczyna i chłopak (film ) − jako ojciec Tomka i Tosi
• 1980: Miś − jako porucznik MO Lech Ryś („Wujek Dobra Rada”)
• 1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy − jako minister Hellmut von Gerlach (odc. 13)
• 1982: 3 + jedna − jako inżynier Rutkowski
• 1983: Katastrofa w Gibraltarze − jako Edward Raczyński, ambasador Polski w Wielkiej Brytanii
• 1983: Magiczne ognie − jako Piasecki
• 1983: Tsigni pitsisa
• 1984: Europejska historia − jako Gamelin
• 1985: Kwestia wyboru
• 1994: Bank nie z tej ziemi − jako Jan Kloc (odc. 12)
• 1997: Dom − we własnej osobie (odc. 17 i 18)
• 1998: 13 posterunek − jako historyk (odc. 32)
• 1999: Całe zdanie nieboszczyka − jako pułkownik Jedlina
• 2001: Córka marnotrawna − jako „Szalony Max”
• 2002–2010: Samo życie − jako Zygmunt Żmuda
• 2004: Dywersant – jako kierowca Janek
• 2005: Na dobre i na złe − jako Włodzimierz Borowiec (odc. 229)
• 2005–2008: Kryminalni − jako Jan Zawada, ojciec komisarza Adama Zawady
• 2005: Klinika samotnych serc − jako Henryk Kuc (odc. 12-14)
• 2006: Kryminalni: Misja śląska − jako Jan Zawada, ojciec komisarza Adama Zawady
• 2007–2010: Złotopolscy − jako Stanisław Gwis
• 2008: Niania − jako strażnik Stanisław Mikulski (odc. 92)
• 2010: Duch w dom − jako Grzegorz, przyjaciel babci Oli (odc. 5)
• 2012: Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć − jako Hans Kloss oraz Stanisław Kolicki

Dubbing

• 1994: Brzdąc w opałach

Upamiętnienie

W 2019, w rodzinnym mieście Stanisława Mikulskiego – Łodzi – krańcówkę autobusową przy ulicy Wydawniczej nazwano jego imieniem [1]

Nagrody i odznaczenia

Nagrody i wyróżnienia

• 1965, 1966, 1968 – „Złota Maska” dla najpopularniejszego aktora w konkursie „Expressu Wieczornego”)
• 1967, 1969, 1970 – „Srebrna Maska” dla najpopularniejszego aktora w konkursie „Expressu Wieczornego”)
• 1968 – Stawka większa niż życie – Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia
• 1970 – Stawka większa niż życie – Nagroda telewizji NRD
• 1972 – „Złoty Kwiat Pragi”
• 1973 – Podziemny front – Nagroda Ministra Obrony Narodowej II stopnia
• 1983 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za całokształt dokonań aktorskich w zakresie teatru;
• 1983 – drugie miejsce w plebiscycie na najpopularniejszego aktora tygodnika „Antena” z okazji 20-lecia polskiego filmu telewizyjnego
• 1987 – Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za upowszechnianie kultury polskiej za granicą
• 2002 – „Gwiazda Telewizji Polskiej” – statuetka wręczona z okazji 50-lecia TVP „za kreacje aktorskie w filmie i teatrze telewizji”
• 2004 – Odcisk dłoni na Promenadzie Gwiazd

Odznaczenia

• 1967 – Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
• 1968 – Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• 1969 – Złoty Krzyż Zasługi
• 1970 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1970 – Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy
• 1974 – Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• 1974 – Medal 30-lecia Polski Ludowej
• 1975 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski z okazji 30-lecia kinematografii w Polsce Ludowej
• 1974 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• 1987 – Order Przyjaźni Narodów przyznany przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR
• 1989 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• 2013 – Odznaka „Za Wybitne Zasługi dla ZKRPiBWP”

Bibliografia

• Stanisław Mikulski w bazie IMDb (ang.)
• Stanisław Mikulski w bazie Filmweb
• Stanisław Mikulski w bazie filmpolski.pl
• Stanisław Mikulski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Stanisław Mikulski. Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 3 grudnia 2014].

Linki zewnętrzne

• Stanisław Mikulski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Stanisław i Kuba Mikulscy – Co ich wzrusza (Gala, 2011)
• Przesłuchanie Klossa. Wywiad z 11 marca 1995 r., "Polityka".
• Stanisław Mikulski – ofiara kapitana Klossa. Wywiad z 2008 r., "Gazeta Wyborcza. Duży Format".
• 85 lat chłopaka z łódzkich Bałut, czyli urodziny Hansa Klossa. Wywiad z 3 marca 2014 r., "Dziennik Łódzki".
• Stanisław Mikulski na zdjęciach w bibliotece Polona