Stanisław Prus
Stanisław Maksymilian Prus ps. Adam, Jan, Łada, Płomieńczyk, Piotr, Stefan, Maria, Kmita, Józef (ur. 18 lutego 1905 w Siennicy Różanej, powiat Krasnystaw) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, komendant obwodu zamojskiego ZWZ-AK, dowódca Oddziałów Dywersji Bojowych[1].
 kapitan piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
18 lutego 1905 |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
3 Pułk Strzelców Podhalańskich, |
| Stanowiska |
komendant obwodu AK |
| Główne wojny i bitwy | |
Życiorys edytuj
Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrów-Komorowie. 15 sierpnia 1929 Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1929 roku i 6. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a minister spraw wojskowych wcielił do 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku[2][3]. 17 grudnia 1931 został awansowany na porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 i 55. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. Po zakończeniu Szkoły Wysokogórskiej w Zakopanem został dowódcą kompanii. Z dniem 2 lutego 1932 został przydzielony na trzymiesięczny kurs instruktorów ćwiczeń ruchowych w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie[5]. W czerwcu 1933 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[6]. Był dowódcą strażnicy w Świecinie[potrzebny przypis]. W 1936 ukończył kurs dowódców kompanii w Rembertowie i otrzymał przydział do 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze[7]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 366. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. W marcu 1939 dowodził 2. kompanią 6 psp, w kampanii wrześniowej pełnił funkcję I adiutanta pułku. Jeniec wojenny w obozie na Dębiu (Kraków). Po zwolnieniu wstąpił do ZWZ w Krasnymstawie. Od jesieni 1940 komendant obwodu zamojskiego ZWZ-AK i inspektor Inspektoratu Zamość AK. Brał udział w licznych potyczkach, bitwach i obławach niemieckich jak ,,Sturmwid I” i ,,Sturmwid II”. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na teren Zamojszczyzny Prus pozostał na wówczas zajmowanym stanowisku, przeniósł się do Lublina i w ukryciu kierował podległą strukturą. W połowie listopada 1944 został aresztowany przez NKWD w kotle przy ul. Czeskiej i uwięziony. Okoliczności, aresztowania i śmierci są niewyjaśnione. Jest wiele wersji tych wydarzeń. Według jednej z nich został zamordowany w grudniu 1944 na zamku lubelskim.
Przypisy edytuj
- ↑ Jan Grygiel, Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa w obwodzie zamojskim 1939-1944. Szkice, wspomnienia, dokumenty, Warszawa 1985, s. 38.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 15 sierpnia 1929 roku, s. 273.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 120, 617.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 402.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 450.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 143.
- ↑ Jan Grygiel, Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa w obwodzie zamojskim 1939-1944. Szkice, wspomnienia, dokumenty, Warszawa 1985, s. 44.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 393.
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Grygiel: Związek Walki Zbrojnej Armia Krajowa w Obwodzie Zamojskim 1939-1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 30 i inne. ISBN 83-01-05379-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Rafał Wnuk: Konspiracja Akowska i poakowska na Zamojszczyźnie od lipca 1945 do 1956 roku (praca magisterska). Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 1992, s. 12 i inne.