Stanisław Stohandel

Stanisław Stohandel (ur. 12 stycznia 1875 w Luszowicach – zmarł w 1911) – polityk ludowy, poseł do austriackiej Rady Państwa.

Stanisław Stohandel
Ilustracja
fot. z 1907
Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1875
Luszowice

Data i miejsce śmierci

1911
Biała

poseł do austriackiej Rady Państwa

kadencja XI

Okres

od 17 lutego 1907
do 30 marca 1911

Przynależność polityczna

Polskie Centrum Ludowe

Następca

Ignacy Wróbel

Syn organisty i nauczyciela ludowego Rudolfa i Stanisławy z Parysów. Miał brata nauczyciela a potem kierownika szkoły w Hałcnowie Tadeusza (1881 – 1915)[1]. W 1895 ukończył gimnazjum w Bochni[2] i podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, ukończył studia na wydziale prawa uniwersytetu w Wiedniu[3]. Odbył służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w 4 Pułku Piechoty[4]. Związał się z ruchem ludowym, stając się zwolennikiem ks. Stanisława Stojałowskiego. Działacz Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, a potem Polskiego Centrum Ludowego. Redaktor "Wieńca i Pszczółki" w Białej[5]. Początkowo działał głównie w Jaworznie, w latach 1905-1906 współorganizując tamtejszą Bratnią Pomoc i jej sklepy[6].

Poseł do austriackiej Rady Państwa XI kadencji (17 lutego 1907 – 30 marca 1911) wybrany w okręgu nr 35 (Jaworzno-Krzeszowice)[7]. Członek grupy posłów Polskiego Centrum Ludowego skupionych wokół Stanisława Stojałowskiego oraz członek Koła Polskiego w Wiedniu[8], Pod koniec kadencji został oskarżony o udział w aferze ks. Szpondera wykorzystującego emigrantów z Galicji[9].

W 1911 r. ponownie wziął udział w wyborach, ubiegając się mimo dotarcia do trzeciej tury bezskutecznie o mandat w okręgu nr 36 (Biała-Andrychów)[10].

Przypisy edytuj

  1. Władysław Mirota, Setna rocznica śmierci Tadeusza Stohandla pierwszego kierownika Szkoły w Hałcnowie, online
  2. I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego w Bochni – Absolwenci 1895 rok – online
  3. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Stohandel, Stanisław - Parlamentarier 1848-1918 online [5.10.2019]
  4. Die österreichische Abgeordnetenhaus: ein Biographisch-Statistisches Handbuch, 1907–1913, XI. Legislaturperiode (XVIII. Sesja) . [sl]: Wien 1907, s. 538.
  5. Grzegorz Wnętrzak, Ks. Stanisław Stojałowski i jego ruch polityczny w wyborach do austriackiej Rady Państwa i sejmu galicyjskiego w latach 1897-1911, "Perspektywy kultury" numer 7 z 2, 2012, s. 160, online
  6. Barbara Sikora, Bratnia Pomoc kupiła dom, "Co tydzień" Tygodnik Lokalny nr 4/1061 rok XXI z 25 – 31 stycznia 2012, online
  7. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 426.
  8. Die Wahlen in Galizien, "Czernowitzer Allgemeine Zeitung" nr 1016 z 4 czerwca 1907, s. 1, online
  9. O frymarczenie mandatami, "Kurier Lwowski" nr 127 z 18 marca 1911, s. 2
  10. Jarosław Krutak, Ludwik Dobija (1873-1944) – niezwykłe losy posła z Galicji, "Wadoviana" przegląd historyczno-kulturalny t. 18, 2015, s. 56