Stanisław Tymiński
Stanisław Tymiński, Stan Tyminski (ur. 27 stycznia 1948 w Pruszkowie) – polski biznesmen prowadzący interesy w USA, Kanadzie i Ameryce Południowej, zajmujący się branżą elektroniczną, komputerową i telewizyjną, kandydat w polskich wyborach prezydenckich w 1990 i 2005, założyciel Partii X.
_(cropped).jpg) Stanisław Tymiński (1990) | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 stycznia 1948 |
|---|---|
| Przywódca Partii X | |
| Okres |
od maja 1991 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
Życiorys
edytujRodzina
edytujJego ojciec Jan Tymiński[1], pochodzący ze wsi Tymianki-Pachoły położonej w obecnym województwie mazowieckim, był radiomechanikiem, a w czasie okupacji spędził prawie cztery lata w niemieckich obozach koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Groß-Rosen. Matka była gospodynią wiejską. Para pobrała się w 1948 we Wrocławiu, po czym zamieszkała w Komorowie pod Warszawą, a w 1954 się rozwiodła[2].
Wczesne lata
edytujWychował się w Komorowie. Z wykształcenia jest technikiem elektronikiem. Ukończył Technikum Elektroniczno-Mechaniczne im. Marcina Kasprzaka w Warszawie przy dawnych Zakładach Radiowych im. M. Kasprzaka. Później rozpoczął pracę w Zakładach Wytwórczych Elektronowych Przyrządów Pomiarowych „ELPO” w Warszawie. W 1968 został przyjęty na studia wieczorowe na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Elektronicznym.
W 1969 wyemigrował do Szwecji, w której przez krótki czas pracował w szklarni, gdzie poznał swoją przyszłą pierwszą żonę, Pulmu. W tym samym roku po tym, jak stracił pracę, ze Szwecji wyemigrował do Kanady, gdzie w 1975 założył firmę komputerową Transduction, którą posiada do tej pory (2020[3]). W 1981, kierowany chęcią zgłębienia świata duchowego Indian, dotarł do odległych zakątków Amazonii, w Iquitos w Peru stworzył małe finansowe imperium, lokalną telewizję kablową, restauracje i poślubił Peruwiankę Myrnę Gracielę Pérez Velasco. W czerwcu 1994 założył pierwszy komercyjny BBS Maloka, w którym oprócz wielu innych usług, po raz pierwszy udostępniono każdemu mieszkańcowi Polski dostęp do światowej sieci Internet.
Działalność polityczna
edytujW 1988 wstąpił do Libertariańskiej Partii Kanady (Libertarian Party of Canada), opowiadającej się za zdecydowanym obniżeniem podatków. W latach 1990–1991 był liderem tej partii.
Zgłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w Polsce w 1990. Mimo spodziewanej porażki, po intensywnej kampanii, podczas której przedstawiał się jako jedyny „człowiek spoza układu” i alternatywa dla pozostałych, a także zdecydowanie kontestował dokonywane reformy gospodarcze, uzyskał w pierwszej turze 3 797 605 głosów (23,1%), wyprzedzając m.in. Tadeusza Mazowieckiego i Włodzimierza Cimoszewicza i wchodząc do drugiej tury przeciwko Lechowi Wałęsie.
W trakcie kampanii wyborczej UOP i Krzysztof Kozłowski (ówczesny minister spraw wewnętrznych w rządzie Mazowieckiego) oskarżyli go o to, że ma związek z Libią (krajem wiązanym wówczas z terroryzmem) oraz z Kolumbią (gdzie silne były wpływy handlarzy narkotyków) – oskarżenia okazały się fałszywe[4][5]. Tuż przed końcem kampanii wyborczej Telewizja Polska podała, że stosuje on przemoc wobec żony – po wyborach telewizja przegrała prawomocnie proces o pomówienie. „Gazeta Wyborcza” opublikowała opinię psychologa Andrzeja Samsona, że Stanisław Tymiński jest chory psychicznie[6].
Stanisław Tymiński posługiwał się „czarną teczką”, w której ponoć miał, według swoich oświadczeń, kompromitujące Lecha Wałęsę dokumenty, które jednak nie zostały ujawnione. Uważa się, że za jego sprawą pojawiło się w polityce polskiej określenie „teczka” jako zbiór domniemanych kompromitujących materiałów.
W drugiej turze, kiedy poparło go 3 683 098 głosujących (25,75%), przegrał z Lechem Wałęsą. Po porażce w wyborach założył Partię X, która nie odegrała znaczącej roli w polskim życiu publicznym. Bezskutecznie usiłował zarejestrować swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w 1995. Nie udało mu się zebrać 100 tys. podpisów poparcia.
3 czerwca 2005 przyleciał do Polski i zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich jako kandydat Ogólnopolskiej Koalicji Obywatelskiej. Jego komitet wyborczy został zarejestrowany 23 czerwca 2005. W wyborach uzyskał 23 545 głosów, tj. 0,16% i uplasował się na dziewiątym miejscu spośród dwunastu kandydatów[7].
1 września 2010 oświadczył, że wycofuje się z działalności politycznej[8]. W wyborach prezydenckich w 2015 poparł Mariana Kowalskiego z Ruchu Narodowego[9].
Przystąpił do partii Związek Słowiański i w wyborach parlamentarnych w 2023 został jej kandydatem do Senatu w okręgu bytomsko-zabrzańskim[10]. Zajął ostatnie, 3. miejsce, uzyskując 18 052 głosy (12,71%)[11].
Życie prywatne
edytujBył trzykrotnie żonaty, jego pierwszą żoną była Finka Pulmu, drugą Peruwianka Myrna Graciela, trzecią Chinka Mulan. Ma czworo własnych dzieci: Henryka (z pierwszego małżeństwa), Alicję, Jerzego, Isis (z drugiego małżeństwa), wychowuje adoptowaną córkę Cindy, której matką jest jego trzecia żona[12].
Publikacje
edytuj- Święte psy (1990)
- Przyczynek do wolności (2013)
Przypisy
edytuj- ↑ Włodzimierz Kuliński, Stanisław Tymiński: Pamięć o Polakach z Auschwitz-Birkenau [online], wirtualnapolonia.com, 27 stycznia 2015 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].
- ↑ Stan Tymiński – kandydat na prezydenta? [online], aferyprawa.eu [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Andrzej Kumor: 45 lat Transduction – firmy Stanisława Tymińskiego. Goniec, 2020-06-06. [dostęp 2024-04-21].
- ↑ Marry Battiata, Polish Government Links Tyminski to Libya, Secret Police [online], „The Washington Post”, 1 grudnia 1990 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-12] (ang.).
- ↑ Piotr Pacewicz, Piąta władza [online], gazeta.pl, 13 października 2006 [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Stan ciężki urojony [online], polityka.pl, 13 lipca 2006 [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Felieton Stanisława Tymińskiego opublikowany na jego stronie internetowej – Święte Psy [online], 1 września 2010 [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ Daniel Koral, Stan Tymiński udzielił poparcia Marianowi Kowalskiemu w wyborach prezydenckich [online], onet.pl, 21 kwietnia 2015 [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-09-24].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-21].
- ↑ Stanisław Tymiński o sobie [online], tyminski.glt.pl [dostęp 2020-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-05].
Bibliografia
edytuj- Marzena Cichosz: (Auto)kreacja wizerunku polityka na przykładzie wyborów prezydenckich w III RP, Toruń 2003
- Stanisław Gebethner, Krzysztof Jasiewicz (red.): Dlaczego tak głosowano. Wybory prezydenckie ’90, Warszawa 1993
- Andrzej Jabłonowski, Leszek Sobkowiak (red.): Marketing polityczny w teorii i praktyce, Wrocław 2002
- Marek Mazur: Marketing polityczny. Wyczerpujący przegląd technik i metod stosowanych w kampanii wyborczej, Warszawa 2002
- Robert Wiszniowski: Marketing wyborczy. Studium kampanii wyborczych w systemach prezydenckich i semiprezydenckich, Warszawa – Wrocław 2000
- Mirosława Grabowska, Ireneusz Krzemiński: Bitwa o Belweder, Wydawnictwo Literackie „Myśl” Kraków 1991
Linki zewnętrzne
edytuj- Stanisław Tymiński bez cenzury („No censorship”) – teksty felietonów w języku polskim i angielskim