Wikipedia

Starachowice-Wieś

Starachowice-Wieś, Starachowice, Starachowice Dolne – dawna wieś, od 1952 część Starachowic, położona w środkowej części miasta, na lewym brzegu Kamiennej, u zbiegu ulic Hutniczej i Radomskiej. Wchodzi w skład osiedla Wzgórze.

Starachowice-Wieś
część miasta Starachowice
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

starachowicki

Miasto

Starachowice

W granicach Starachowice

1 lipca 1952

Położenie na mapie Starachowic
Mapa konturowa Starachowic, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Starachowice-Wieś”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Starachowice-Wieś”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Starachowice-Wieś”
Położenie na mapie powiatu starachowickiego
Mapa konturowa powiatu starachowickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Starachowice-Wieś”
Ziemia51°03′03″N 21°03′40″E/51,050744 21,061200

Historia edytuj

Starachowice to dawna wieś, która dała nazwę obecnemu miastu. Za Królestwa Kongresowego Starachowice przynależały do powiatu iłżeckiego w guberni kieleckiej. W I połowie XIX w. obok Starachowic powstała osada fabryczna dla obsługi największego ośrodka przemysłu metalowego Królestwa Polskiego, w obrębie Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego[1].

Początkowo, w latach 1867–1870, Starachowice znajdowały się w gminie Starachowice, której były siedzibą. 13 stycznia 1870 gmina Starachowice została zniesiona w związku z przyłączeniem do niej pozbawionego praw miejskich Wierzbnika i równoczesnym przemianowaniem jednostki na gminę Wierzbnik[2][3]. 18 sierpnia 1916 z gminy Wierzbnik wyłączono Wierzbnik, przekształcając go w odrębną gminę miejską[4]), a już 1 listopada 1916 z pozostałej części gminy Wierzbnik (ze Starachowicami) utworzono nową gminę Styków[5][6],

W II RP Starachowice przynależały do woj. kieleckiego (powiat iłżecki), gdzie w 1921 roku (łącznie z osadą fabryczną Starachowice) liczyły 3474 mieszkańców[7]. 31 października 1933 wieś Starachowice w gminie Styków podzielono na część wiejską i część fabryczną. Starachowice (Wieś) utworzyły gromadę o nazwie Starachowice, składającą się ze wsi Starachowice oraz gruntów kolejowych, natomiast w nowo powstałej osadzie Starachowice Fabryczne (utworzonej z kolonii Majówka, Bugaj, Sztolnia, Przykościelna, Robotnicza, Urzędnicza i innych) utworzono gromadę o nazwie Starachowice Fabryczne[8]. Gromadę Starachowice Fabryczne połączono z miastem Wierzbnikiem 1 kwietnia 1939[9], nadając mu nazwę Starachowice-Wierzbnik[10]. Natomiast Starachowice-Wieś zachowały dalej swoją odrębność jako gromada w gminie Styków.

Podczas II wojny światowej włączone do Generalnego Gubernatorstwa (dystrykt radomski, powiat starachowicki). Hitlerowcy znieśli gromadę Starchowice (a także gromady Starachowice Górne, Krzyżowa Wola i Wanacja), włączając ją do miasta Starachowice-Wierzbnik, które przemianowali na Starachowice[11].

Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny; gromady włączone przez hitlerowców do Starachowic odzyskały swoją samodzielność (w tym Starachowice-Wieś), a miasto powróciło do przedwojennej nazwy Starachowice-Wierzbnik[12]. Zmieniono ją z powrotem na Starachowice dopiero 3 września 1949[13].

Starachowice-Wieś utraciły ostatecznie swoją samodzielność 1 lipca 1952, kiedy włączono je do miasta Starachowice w związku z nadaniem mu statusu powiatu miejskiego[14].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Nietyksza M 1986. Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim 1865–1914. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warsaw
  2. ↑ Postanowienie z 17 (29) października 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 415)
  3. ↑ Wierzbnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 399.
  4. ↑ Aneks, s. 575. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
  5. ↑ Rozporządzenie c. i k. Jeneralnego-Gubernatorstwa wojskowego z dnia 21 października 1916 r. Oznaczenie obszaru miast: Buska, Chmielnika, Dąbrowej, Jędrzejowa, Ostrowca, Sandomierza, Staszowa, Szczebrzeszyna, Wierzbnika, Włoszczowy i Zamościa. (Dz. Rozp. C. i K. Jen. Gub. Wojsk. z 1916 r. Cz. XVIII, poz. 103)
  6. ↑ Historia sołectwa Styków
  7. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 3 : Województwo kieleckie
  8. ↑ Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  9. ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 7, poz. 42
  10. ↑ M.P. z 1939 r. nr 77, poz. 175
  11. ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  12. ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  13. ↑ M.P. z 1949 r. nr 59, poz. 795
  14. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 118
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Starachowice-Wieś&oldid=73159698”