Stefan Deptuszewski
Stefan Deptuszewski (ur. 2 września 1912 w Jordanowicach, zm. 9 września 1998 w Grodzisku Mazowieckim)[1] – polski artysta fotograf. Członek Okręgu Warszawskiego Związku Polskich Artystów Fotografików[2]. Prezes oddział Polskiego Towarzystwa Fotograficznego w Grodzisku Mazowieckim[3]. Honorowy Fotograf Krajoznawca Polski[4].
Data i miejsce urodzenia |
2 września 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 września 1998 |
Zawód, zajęcie |
artysta fotograf |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
Życiorys
edytujPoczątki fotografii Stefana Deptuszewskiego to praca w zakładzie fotograficznym Antoniego Herfurtha w Grodzisku Mazowieckim. W 1934 roku po raz pierwszy samodzielnie wykonał i wywołał negatywy oraz sporządził odbitki na papierze fotograficznym, korzystając z pomocy pracownika zakładu fotograficznego przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie (mieszkańca Grodziska Mazowieckiego). W latach 1945–1948 kierował sekcją fotograficzną działającą w ramach Stowarzyszenia Miłośników Sztuki w Grodzisku Mazowieckim[5]. Od 1948 roku był prezesem nowo powstałego grodziskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, działającego do 1952 roku[3][6]. Po II wojnie światowej współpracował z Główną Komisją Badania Zbrodni Hitlerowskich, Wydziałem Odbudowy Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie oraz z Ministerstwem Kultury i Sztuki, sporządzając fotograficzną dokumentację zniszczeń, ruin, ekshumacji[7][8]. Pokłosiem tej współpracy była pierwsza indywidualna wystawa fotograficzna Stefana Deptuszewskiego – „Warszawa w ruinach”, zaprezentowana w 1945 roku[4][5]. W 1947 roku rozpoczął pracę laboranta pracowni fotograficznej, funkcjonującej w Państwowym Instytucie Badania Sztuki Ludowej w Warszawie[3].
W 1953 roku Stefan Deptuszewski został przyjęty w poczet członków rzeczywistych Okręgu Warszawskiego Związku Polskich Artystów Fotografików[2]. Uprawiał przede wszystkim fotografię dokumentującą kulturę oraz sztukę ludową, obrzędowość i rękodzielnictwo, dużą część jego twórczości stanowiła fotografia zabytków i krajobrazu. Szczególne miejsce w jego twórczości zajmowała dokumentacja fotograficzna Grodziska Mazowieckiego i jego okolicy[3][9]. Wielokrotnie uczestniczył (jako fotograf) w cyklicznym Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
Fotografie Stefana Deptuszewskiego były wielokrotnie publikowane w wielu czasopismach, encyklopediach, pracach naukowych, przewodnikach, wydawnictwach – m.in. w „Polskiej Sztuce Ludowej” (w latach 1947–1990), w „Biuletynie Historii Sztuki” (w latach 1961–1990) oraz w 19 tomach „Katalogu zabytków sztuki w Polsce” (w latach 1964–1986). Stefan Deptuszewski był autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych[10]; indywidualnych oraz zbiorowych. Dzięki stypendium ufundowanym przez Fundację Kościuszkowską w Nowym Jorku – sporządził dokumentację fotograficzną z podróży do wielu krajów Europy i świata[3].
W 1994 roku został laureatem Nagrody im. Oskara Kolberga – za upowszechnianie kultury ludowej[9]. W dniu 29 maja 1996 roku został „Honorowym Obywatelem Miasta Grodziska Mazowieckiego”[3]. Stefan Deptuszewski zmarł 9 września 1998 roku, pochowany na Cmentarzu parafialnym w Grodzisku Mazowieckim[11].
Fotografie Stefana Deptuszewskiego znajdują się w zbiorach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Towarzystwa Naukowego Płockiego, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku[3] oraz Fundacji Chain[8].
Wystawy indywidualne
edytuj- „Kultura ludowa na Śląsku”
- „Tradycje kultury ludowej w Polsce”
- „Warszawa 1944–1979”
- „Międzynarodowe Konkursy Chopinowskie”
- „Jugosławia”
- „Notatnik Jugosłowiański”
Źródło[3]
Odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (1974)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
- Krzyż Armii Krajowej (1994)
- Złota Honorowa Odznaka PTTK[4]
Źródło[3]
Przypisy
edytuj- ↑ Biogram – Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], www.bj.uj.edu.pl [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (pol.).
- ↑ a b Byli członkowie ZPAF – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], zpaf.pl [dostęp 2017-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Grodzisk Mazowiecki – Stefan Deptuszewski [online], Grodzisk Mazowiecki [dostęp 2017-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] .
- ↑ a b c Fotografowie Krajoznawcy [online], 10 sierpnia 2017 [dostęp 2018-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-10] .
- ↑ a b Stefan Deptuszewski [online], www.sp4grodzisk.home.pl [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] .
- ↑ XI Biuletyn Polskiego Towarzystwa Fotograficznego w zbiorach muzealnych – News O.pl [online], O.pl Polski Portal Kultury [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-23] .
- ↑ Zaraz po wojnie, „Fototekst” [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (pol.).
- ↑ a b Fotografia – Fundacja Chain, „Fundacja Chain” [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (pol.).
- ↑ a b Marcin Pawelec , Iwona Pawelec , IMD, Stefan Deptuszewski – laureat Nagrody im. Kolberga 1994 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2017-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (pol.).
- ↑ Stefan Deptuszewski: biografia – retrospektywa – wystawa jubileuszowa w 80-lecie urodzin artysty i 470-lecie Grodziska Mazowieckiego. Warszawa lipiec – sierpień 1992, Grodzisk Mazowiecki wrzesień – październik 1992, „archive.li”, 3 sierpnia 2018 [dostęp 2018-09-24] .
- ↑ Cmentarz Grodzki [online], 20 października 2016 [dostęp 2018-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-20] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Stefan Deptuszewski (1912–1998): szkic biograficzny (1999). mazowsze.hist.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-20)].