Stefania Zieleńczyk

polska nauczycielka i autorka podręczników oświatowo-pedagogicznych dla dzieci

Stefania Baczyńska z domu Zieleńczyk (ur. 3 grudnia[1] 1890, zm. 15 maja 1953 w Warszawie) – matka Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, polska nauczycielka i autorka podręczników oświatowo-pedagogicznych dla dzieci.

Stefania Baczyńska
Data urodzenia

3 grudnia 1890

Data i miejsce śmierci

15 maja 1953
Warszawa

Zawód, zajęcie

nauczycielka

Grób Stanisława Baczyńskiego i Stefanii Baczyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Życiorys edytuj

Pochodziła z zasymilowanej rodziny warszawskich Żydów. Była córką Maksymiliana, rzemieślnika czapnika (zm. 1919)[2] i Karoliny z domu Hirszman (zm. 1934)[3]. Jej brat Adam Zieleńczyk w czasie okupacji przebywał w getcie, z którego uciekł[4]. Stefania poznała swego męża podczas studiów przyrodniczych we Lwowie. Jej ślub ze Stanisławem Baczyńskim odbył się w Warszawie w 1911 roku[5]. Pracowała jako nauczycielka metodyki, pełniła także funkcje kierowniczki szkoły ćwiczeń przy seminarium nauczycielskim.

W 1918 roku ukończyła w Warszawie Kurs Pedagogiczny dla nauczycieli szkół elementarnych, z wynikiem bardzo dobrym. W latach 1922–1932 wykładała w Seminarium Nauczycielskim Katolickiego Związku Polek w Warszawie.

Stefania Baczyńska była autorką podręcznika "Patrzę i opisuję. Część 3: Książka do ćwiczeń gramatycznych, ortograficznych i stylistycznych." wydawanego w latach 1930-1933. Współautorką razem z Anną Oderfeldówną, podręcznika "Patrzę i opisuję. Część 1." wydawanego w latach 1921-1937 oraz podręcznika "Patrzę i opisuję. Część 2." wydawanego w latach 1925-1938[6]. Jest autorką książek i opowiadań dla dzieci: Wacek i sześć jego siostrzyczek (Warszawa, 1927), Żoko zagranicą: książka dla młodzieży (Warszawa, 1939). Była autorką opowiadań: Medor, Zamarzłe paprocie, Matka[7]. Stefania Baczyńska przetłumaczyła na język polski utwory dla dzieci rosyjskich i niemieckich autorów: Kastner E.: 35 Maja albo Konrad pojechał konno do Mórz Południowych (Warszawa, 1936), Kryłow I.A.: Bajki (Warszawa, 1951), Loebel J.: Dziękuję, dobrze: pięćdziesiąt nowych rozdziałów medycyny optymistycznej (tyt. org. Danke - Gut !) (Warszawa, 1951), Loebel J.: Proszę się nie lękać: czterdzieści rozdziałów medycyny optymistycznej (tyt. org. Haben Sie keine Angst!) (Warszawa, 1938)[8].

Zmarła 15 maja 1953 roku w zakładzie opiekuńczym na Służewie. Pochowano ją, wedle życzenia, z medalikiem św. Krzysztofa, wydobytym w 1947 z powstańczej mogiły syna. Trumnę złożono w kwaterze legionowej, gdzie leżał jej mąż Stanisław (kwatera 5A-6-47)[9].

Jej ostatnią wolą było, aby opiekunami rękopisów Krzysztofa byli: Jerzy Andrzejewski, Jarosław Iwaszkiewicz, Jerzy Turowicz i Kazimierz Wyka.

Przypisy edytuj

  1. W kronice przygotowanej przez Zbigniewa Wasilewskiego występuje data 5 grudnia 1889, w dokumentach znajdujących się w Bibliotece Narodowej 3 grudnia 1890; za: B.Wachowicz To Zośki wiara!, tom 2 s. 404
  2. Grób Maksymiliana Zieleńczyka w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  3. Grób Karoliny Zieleńczyk w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  4. O rodzinie Stefanii Zieleńczyk
  5. Małżeństwo zawarto 27 października / 9 listopada 1911 r. Na podstawie Akt Stanu Cywilnego parafii rz.-kat. Wszystkich Świętych w Warszawie, M 638/1911.
  6. Władysław Szyszkowski (red.), Jerzy Jarowiecki, Zenon Uryga. Zenon Jagoda (oprac.), Bibliografia metodyki nauczania języka polskiego 1918-1939., 1963.
  7. Wybór Maria Kochanowska, Płomykowe kroniki: lata 1922-1939., 1984.
  8. Muzeum Literatury w Warszawie, Oddział Rękopisów
  9. Wyszukiwarka cmentarna - Cmentarz Wojskowy przy ul. Powązkowskiej w Warszawie