Stefka Kostadinowa

bułgarska lekkoatletka

Stefka Georgiewa Kostadinowa (bułg. Стефка Георгиева Костадинова; ur. 25 marca 1965 w Płowdiwie) – bułgarska lekkoatletka, skoczkini wzwyż. Jedna z najlepszych i najbardziej utytułowanych zawodniczek w historii skoku wzwyż, mistrzyni olimpijska, dwukrotna mistrzyni świata na otwartym stadionie i pięciokrotna mistrzyni świata w hali, mistrzyni Europy na otwartym stadionie i czterokrotna halowa mistrzyni Europy, w 1987 ustanowiła rekord świata – 2,09 m, który przetrwał do 7 lipca 2024 (aktualnie jest rekordem Bułgarii oraz drugim wynikiem w historii światowej lekkoatletyki). Członkini IAAF Hall of Fame. Od 2005 przewodnicząca Bułgarskiego Komitetu Olimpijskiego.

Stefka Kostadinowa
Стефка Костадинова
Ilustracja
Stefka Kostadinowa, Barcelona 2012
Pełne imię i nazwisko

Stefka Georgiewa Kostadinowa

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1965
Płowdiw

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Bułgaria
Igrzyska olimpijskie
złoto Atlanta 1996 lekkoatletyka
(skok wzwyż)
srebro Seul 1988 lekkoatletyka
(skok wzwyż)
Mistrzostwa świata
złoto Rzym 1987 skok wzwyż
złoto Göteborg 1995 skok wzwyż
Mistrzostwa Europy
złoto Stuttgart 1986 skok wzwyż
Halowe mistrzostwa świata
złoto Paryż 1985 skok wzwyż
złoto Indianapolis 1987 skok wzwyż
złoto Budapeszt 1989 skok wzwyż
złoto Toronto 1993 skok wzwyż
złoto Paryż 1997 skok wzwyż
Halowe mistrzostwa Europy
złoto Pireus 1985 skok wzwyż
złoto Liévin 1987 skok wzwyż
złoto Paryż 1988 skok wzwyż
srebro Genua 1992 skok wzwyż
złoto Paryż 1994 skok wzwyż

Życiorys

edytuj

Urodziła się 25 marca 1965 w Płowdiwie[1]. Uczęszczała do szkoły sportowej, skok wzwyż zaczęła uprawiać w wieku 12 lat.

Kariera zawodnicza

edytuj

W 1982 na mityngu w Budapeszcie skoczyła 190 cm[2]. Barierę dwóch metrów pokonała w 1984 roku w Sofii[2]. Pierwszy wielki sukces odniosła jako dziewiętnastolatka – zdobyła złoty medal (skok na wysokość 197 cm) na odbywających się w styczniu 1985 w Paryżu zawodach World Indoor Games, które później zostały uznane za pierwsze halowe mistrzostwa świata w lekkoatletyce[3]. Skok na taką samą wysokość dał jej także tytuł halowej mistrzyni Europy (Pireus, marzec). 18 sierpnia tego samego roku w Moskwie Kostadinowa skoczyła 2,06 metra[2], zaledwie centymetr mniej od ówczesnego rekordu świata ustanowionego w 1984 przez jej koleżankę z reprezentacji Bułgarii – Ludmiłę Andonową[4]. Rok zakończyła zwycięstwem w Pucharze Świata rozgrywanym w Canberze. 25 maja 1986 Kostadinowa wyrównała wynik Andonowej[5], a niecały tydzień później – 31 maja ustanowiła samodzielny rekord świata skokiem na wysokość 208 centymetrów[5]. Oba rekordowe skoki oddała w Sofii[4][5]. W lipcu zdobyła złoty medal igrzysk Dobrej Woli[6]. W sierpniu tegoż roku triumfowała z wynikiem 200 cm na XIV Mistrzostwach Europy rozgrywanych w Stuttgarcie[2].

W 1987 zdobyła złote medale Halowych Mistrzostw Europy we francuskim Liévin (luty, skok 197 cm) oraz na oficjalnych 1. Halowych Mistrzostwach Świata w Indianapolis z wynikiem 205 cm – halowy rekord świata[7] (marzec). Na rozrywanych na przełomie sierpnia i września na stadionie olimpijskim w Rzymie 2. Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce Stefka Kostadinowa również zdobyła złoty medal i ustanowiła wynikiem 209 cm rekord świata[2][4][5][8][9], który przetrwał prawie 37 lat do 7 lipca 2024 roku[10].

20 lutego 1988 w Atenach poprawiła własny halowy rekord świata uzyskując 206 cm[7]. W marcu zwyciężyła ponownie w Halowych Mistrzostwa Europy w Budapeszcie (marzec, skok 204 cm), więc na Letnie Igrzyska Olimpijskie 1988 pojechała jako absolutna faworytka. W Seulu zdobyła jednak srebrny medal (skok 201 cm) ulegając Amerykance Louise Ritter (203 cm). W 1989 w Budapeszcie ponownie zostaje halową mistrzynią świata (skok 202 cm)[2].

Przez kolejne lata nie plasowała się na podium zawodów mistrzowskich – poza XXII Halowymi Mistrzostwami Europy w lutym 1992 w Genui, gdzie zdobyła srebrny medal ulegając Heike Henkel (obie skok 202 cm), która na odbywających się w lipcu i sierpniu tegoż roku Igrzyskach Olimpijskich w Barcelonie została także mistrzynią olimpijską. Kostadinowa zajęła na igrzyskach czwarte miejsce[2].

Swój wielki comeback zaliczyła na 4. Halowych Mistrzostwach Świata w marcu 1993 w Toronto, gdzie zrewanżowała się Heice Henkel i zdobyła złoty medal (obie skok 202 cm). Rok później, w marcu 1994 w Paryżu skok na wysokość zaledwie 198 cm dał jej tytuł halowej mistrzyni Europy[2].

W sierpniu 1995, kilka miesięcy po urodzeniu syna[3], zdobyła złoty medal na Mistrzostwa Świata na otwartym stadionie – rozgrywanych w szwedzkim Göteborgu (skok 201 cm)[2]. W 1996 trzydziestojednoletnia już Kostadinowa zdobyła jedyne brakujące jej trofeum – złoty medal olimpijski Igrzysk XXVI Olimpiady w Atlancie[1]. W 1997 zdobyła jeszcze 5. złoty medal na Halowych Mistrzostwach Świata w Paryżu[2].

Wielokrotna reprezentantka Bułgarii w zawodach Pucharu Europy, w 1985 i 1987 triumfowała w konkursach skoczkiń wzwyż w finałach A[11].

W 1985 i 1986 triumfowała w mistrzostwach krajów bałkańskich na stadionie[12], w 1994 w halowym odpowiedniku tych zawodów[13].

W 1985, 1987 i 1993 była najlepszą skoczkinią wzwyż w cyklu Grand Prix IAAF. W łącznej punktacji wszystkich konkurencji najwyższe miejsce (drugie) zanotowała w 1985[14].

Ośmiokrotnie miała najlepsze wyniki na listach światowych na stadionie (1985–1988, 1992, 1993, 1996 i 1997 – wówczas ex aequo z Ukrainką Inhą Babakową)[15], siedmiokrotnie w hali (1985, 1987–1989, 1993 – wspólnie z Niemką Heike Henkel, 1996 – ex aequo z reprezentującą Niemcy Aliną Astafei i 1997)[16].

Jedenastokrotna mistrzyni Bułgarii (6 tytułów na stadionie[17] oraz 5 w hali[18]). Zwyciężyła w halowych mistrzostwach Węgier (1985)[19] i Włoch (1987)[20].

W czasie swojej kariery 197 razy przeskoczyła granicę dwóch metrów[21]. Czterokrotnie była Sportowcem Roku w Bułgarii (1985, 1987, 1995, 1996), pięciokrotnie Sportowcem Bałkanów[22].

W 1987 została wybrana najlepszą lekkoatletką świata w pierwszej edycji plebiscytu IAAF World Athlete of the Year. Rok później anulowano ten wybór z powodu dopingu laureata męskiej nagrody – Bena Johnsona[23][24].

Działaczka sportowa

edytuj

Po oficjalnym zakończeniu kariery sportowej w 1999 została działaczką sportową. Od 1999 była wiceprzewodniczącą[22], a w 2005 przewodniczącą Bułgarskiego Komitetu Olimpijskiego[21]. Zastąpiła na stanowisku Iwana Sławkowa[1].

Od 13 października 2012 jest członkinią IAAF Hall of Fame[3].

Życie prywatne

edytuj

Wyszła za mąż za swojego trenera Nikołaja Petrowa, z którym ma syna, także Nikołaja[3][22]. Para rozwiodła się po około dekadzie, w 1999 roku[1][22]. Zna język angielski i rosyjski[25]. Jest honorową obywatelką Płowdiwu[26].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Stefka Kostadinova [online], olympedia.org [dostęp 2022-10-25] (ang.).
  2. a b c d e f g h i j Stefka Kostadinova w bazie World Athletics (ang.) [dostęp 2022-10-25].
  3. a b c d High Jump legends Balas and Kostadinova to be inducted into the IAAF Hall of Fame. iaaf.org. [dostęp 2012-10-13]. (ang.).
  4. a b c All-Time List Women. iaaf.org. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  5. a b c d Progression of Official World Record: Women, High jump. tilastopaja.org. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  6. Goodwill Games. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  7. a b Progression of Official World Indoor Record: Women, High jump. tilastopaja.org. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  8. All-time women’s best high jump. alltime-athletics.com. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  9. HJ – WOMEN. AthleRecords. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  10. Padł rekord świata! 37 lat czekania. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2024-07-09]. (pol.).
  11. European Cup A Final and Super League (Women). gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  12. Balkan Games/Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  13. Balkan Indoor Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  14. IAAF Grand Prix [online], gbrathletics [dostęp 2016-03-01] (ang.).
  15. World Top Performers 1980-2005: Women (Outdoor). gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  16. World Top Performers 1980-2006: Women (Indoor). gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  17. Bulgarian Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  18. Bulgarian Indoor Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  19. Hungarian Indoor Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  20. Italian Indoor Championships. gbrathletics. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  21. a b Stefka Kostadinowa – skok wzwyż (2,09 m, 1987 rok). sport.wp.pl. [dostęp 2016-03-01].
  22. a b c d Figures of Plovdiv: Stefka Kostadinova. plovdivguide.com. [dostęp 2016-03-01]. (ang.).
  23. Jamajska para lekkoatletami roku 2013. pzla.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  24. Ben Johnson – najsłynniejszy dopingowicz świata. przegladsportowy.pl. [dostęp 2016-03-01]. (pol.).
  25. Стефка Костадинова. bgolympic.org. [dostęp 2016-03-02]. (bułg.).
  26. Почетни граждани на Пловдив. plovdiv.bg. [dostęp 2016-03-02]. (bułg.).

Linki zewnętrzne

edytuj